Ab Adiis: ñu beru ñi raw nañu

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ:
كَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَسِيرُ فِي طَرِيقِ مَكَّةَ، فَمَرَّ عَلَى جَبَلٍ يُقَالُ لَهُ جُمْدَانُ، فَقَالَ: «سِيرُوا هَذَا جُمْدَانُ، سَبَقَ الْمُفَرِّدُونَ» قَالُوا: وَمَا الْمُفَرِّدُونَ يَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: «الذَّاكِرُونَ اللهَ كَثِيرًا وَالذَّاكِرَاتُ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2676]

Jële na ñu ci Abuu Hurayrata -yal na ko Yàlla dollee gërëm- mu wax ne:
Yonnente Yàlla bi -yal na ko Yàlla dolli xéewal ak mucc- da doon dox ci mbeddi Màkka yi, daal di romb doj wu ñuy woowe Jumdaan, mu wax ne: "doxleen lii mooy Jumdaan, ñu beru ñi raw nañu" ñu ne ko: ñan ñooy ñi beru yaw Yonnente Yàlla bi? Mu ne: "góor ñiy tudd Yàlla lu bari, ak jigéen ñiy tudd Yàlla lu bari".
[Wér na] - [Muslim soloo na ko] - [Téere Muslim bi gën a wér - 2676]

Leeral

Yonnente bi -yal na ko Yàlla dolli xéewal ak mucc- day leeral darajay ñiy tudd Yàlla lu bari, ci ne ñoom dañoo beru daal di jiitu ñu dul ñoom ci am ay daraja yu kawe ca àjjanay xéewal ya, mu niróole leen ak montaañu Jumdaan wi nga xam ne dafa beru ci yeneen montaañ yi.

Bokk na ci njariñi Adiis bi

1. Sopp nañu tudd Yàlla gu bari ak yittewoo ko, ndax jiitu fa allaaxira ci baril ay topp Yàlla lay ame, ak sellal jaamu gi.
2. Tudd Yàlla ci làmmeñ dong lay nekk, walla ci xol dong, walla ci làmmeñ ak xol yépp, te mooy martaba bi gën a kawe.
3. Bokk na ci sikar yi wird yi Sariiha tënk, niki sikari suba ak ngoon yi, ak ginnaaw julli farata yi ak yeneen.
4. Nawawii dafa wax ne: xamal ne ngëneelu sikar yamul ci wax Subhaanal Laah, ak laa-i-Laaha Illal Laahu, ak Allaahu Akbar ak lu ko niru, waaye képp kuy def ak jaamu ngir Yàlla moo ngi ci tudd Yàlla mu kawe mi.
5. Tudd Yàlla dafa bokk ci sabab yi gën a màgg yuy dëgëral, Yàlla mu sell mi nee na: (yéen ñi gëm bu ngeen dajee ak um mbooloo nangeen dëgër tey tudd Yàlla ndax ngeen texe) [Al-Anfaal: 45]
6. Anamu niróole gi ci diggante ñiy tudd Yàlla ak montaañu Jumdaan mooy wéet gi ak beru gi; ndax montaañu Jumdaan dafa beru montaañ yi, niki noonu it ñiy tudd Yàlla mu kawe mi, ki wéet mooy ki xolam ak làmmeñam wéet ci tudd Yàlla donte
7. dafa nekk ci biir nit ñi, muy wettalikoo waxtuy beru ya, di wéet ca jaxasoo ak nit ñu bari ña, anamug niroole gi it man naa nekk ne tudd Yàlla sabab la ci dëgër ci diine kem ni montaañ yi nekke sabab ci dëgëral suuf si, walla jiitu gi ci yiw yi ci àdduna ak allaaxira nekk ne kiy tukki jóge Madiina bu eggee Jumdaan loolu màndarga la ci ne egg na Màkka, te ku fa egg jiitu na, niki noonu kiy tudd Yàlla mu kawe mi moo jiitu ku dul moom ndax li muy tudd Yàlla mu kawe mi lu bari, Yàlla a xam.