ဟဒီးဆ်: အုပ်ထိန်းသူမပါဘဲ နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှု အထမြောက်မည်မဟုတ်ပေ။
عن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «لا نِكاح إلا بِوَلِيّ».
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه والدارمي وأحمد]
المزيــد ...
အဗူမူဆာ အလ်အရှ်အရီ(ရဿွိယလ္လာဟုအန်ဟု)က ဆင့်ပြန်ခဲ့သည်။ တမန်တော်မြတ်(ဆွလ္လလ္လာဟုအလိုင်ဟိဝစလ္လမ်) မိန့်ကြားတော်မူသည်။ အုပ်ထိန်းသူမပါဘဲ နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှု အထမြောက်မည်မဟုတ်ပေ။
ဤဟဒီးဆ်သည် ဆွဟီးဟ် အဆင့်ရှိသည်။ - အိဗ်နုမာဂျဟ်ကျမ်း။
ဤဟဒီးဆ်တော်သည် နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှုတွင် ‘ဝလီ’ အုပ်ထိန်းသူ၏ အရေးပါမှုနှင့် ၎င်းသည် နိကာဟ်အထမြောက်ရန်အတွက် စည်းကမ်းချက် တစ်ချက်ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်။ ထို့ကြောင့် နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှုကို တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်မည့် ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူမပါဘဲ နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှု အထမြောက်မည်မဟုတ်ပေ။ ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူတွင် ရှိရမည့် စည်းကမ်းချက်များမှာ- တရားဝင် တာဝန်ရှိသူဖြစ်ခြင်း၊ အမျိုးသားဖြစ်ခြင်း၊ နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှု၏ ကောင်းကျိုးများကို သိနားလည်သူဖြစ်ခြင်း၊ ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူနှင့် သူ၏အုပ်ထိန်းမှုအောက်တွင်ရှိသော အမျိုးသမီးသည် ဘာသာတူခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ဤအရည်အချင်းများနှင့် မကိုက်ညီသူသည် နိကာဟ်ထိမ်းမြားရာတွင် ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူဖြစ်ရန် အရည်အချင်း ပြည့်မီသူမဟုတ်ပေ။ အကယ်၍ (အုပ်ထိန်းသူမရှိ၍) အခက်အခဲရှိပါက မွတ်စ်လင်မ်အစိုးရက အမျိုးသမီး၏ ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရမည်။
ဟဒီးဆ်မှ သိမှတ်ဖွယ်ရာများ
- ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူရှိနေခြင်းသည် နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှုတရားဝင်ရန်တွက် စည်းကမ်းချက် တစ်ရပ်ဖြစ်သည်။
- ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူသည် အမျိုးသမီးနှင့် ဆွေမျိုးအနီးစပ်ဆုံးတော်စပ်သည့် အမျိုးသားဖြစ်ရမည်။ ဆွေမျိုးအနီးစပ်ဆုံး အုပ်ထိန်းသူရှိပါလျှက် ဆွေမျိုးတော်စပ်မှု ဝေးသည့် ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူက အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို ထိမ်းမြားပေးခြင်း မပြုရပေ။
- ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူ မပါသော နိကာဟ်ထိမ်းမြားခြင်းသည် မှန်ကန်မှုမရှိပါ။ ၎င်းကိုတရားမဝင် နိကာဟ်ထိမ်းမြားမှုဟုသာ သတ်မှတ်ပြီး အုပ်ချုပ်သူထံ၌လည်းကောင်း သို့မဟုတ် တရားတော်အရ ကွာရှင်းခြင်းမျိုးဖြင့်လည်းကောင်း နိကာဟ်အား ဖျက်သိမ်းပစ်ရန်တာဝန်ရှိသည်။
- အမျိုးသမီးတစ်ဦးအတွက် သူမ၏ ဆွေမျိုးများအနက်မှ သို့မဟုတ် အုပ်ထိန်းသူများအနက်မှ ‘ဝလီ’မရှိလျှင် သူမ၏‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူသည် အုပ်ချုပ်သူအစိုးရ သို့မဟုတ် သူ၏ကိုယ်စားလှယ် ဖြစ်လိမ့်မည်။ ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူမရှိသူများအတွက် ဘုရင်(အုပ်ချုပ်သူ)သည် ၎င်းတို့၏ ‘ဝလီ’ပင်ဖြစ်သည်။
- ‘ဝလီ’အုပ်ထိန်းသူသည် ဆင်ခြင်တုံတရားရှိသူ ဖြစ်ရမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အုပ်ထိန်းသူသည် ဆင်ခြင်တုံတရားမရှိပါက အမျိုးသမီး၏ ကောင်းကျိုးကို ဆောင်ရွက်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။
အမျိုးအစားများ
ထပ်၍
- ဟဒီးဆ်: မည်သူမဆိုဟဂ်ျပြုရာတွင် ကာမဂုဏ်နှင့်သက်ဆိုင်သည့် ညစ်ညမ်းသောစကားကိုလည်းမပြောဆို၊ အပြစ်ကျူးလွန်ခြင်းလည်း မရှိခဲ့သော် ၎င်းသည် သူ၏မိခင်က သူ့အား မွေးဖွားခဲ့သည့်နေ့ကအတိုင်း (အပြစ်ကင်းစင်သူအဖြစ်)ပြန်ရောက်လာမည်။
- ဟဒီးဆ်: ငါကိုယ်တော်သည် အသင်တို့အား အလွန်ကြီးလေးသော ပြစ်မှုကြီးများနှင့် ပတ်သက်ပြီး သတင်းမပေးရဘူးလား။
- ဟဒီးဆ်: အကယ်၍ လူတစ်ဦးသည် မိမိ၏ ညီနောင်အား ချစ်ခင်ပါက ၎င်းအား ချစ်ခင်ကြောင်း အသိပေးပါ။
- ဟဒီးဆ်: (ကဗီရဟ်)ပြစ်မှုကြီးများမှာ (၁) အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်နှင့် ရှိရ်က်ပြုခြင်း (၂) မိဘနှစ်ပါး၏ အမိန့်ကို ဖီဆန်ခြင်း (၃) အသက်ဇီဝိန်ကို သတ်ဖြတ်ခြင်း (၄) မုသားကျိန်ဆိုခြင်း တို့ဖြစ်သည်။
- ဟဒီးဆ်: ကျွန်ုပ်တို့သည် ခက်ခဲသည့်အခါတွင်ဖြစ်စေ၊ လွယ်ကူသည့်အခါတွင်ဖြစ်စေ၊နှစ်သက်သည်ဖြစ်စေ၊ မနှစ်သက်သည်ဖြစ်စေ၊ ကျွန်တို့ထက်ပိုပြီး ဦးစားပေးခံရသည်ဖြစ်စေ နာခံမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အာဏာပိုင်တို့အား ပုန်ကန်မည်မဟုတ်ကြောင်း အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏ ရစူလ်တမန်တော်(ဆွလ္လလ္လာဟုအလိုင်ဟိဝစလ္လမ်)ထံ၌ ပဋိညာဉ်ပြုခဲ့ကြသည်။
- ဟဒီးဆ်: အစားအသောက် အသင့်ရောက်ရှိနေသောအခါ ဆွလာသ်မဆောက်တည်ရ၊ကျင်ကြီး၊ ကျင်ငယ်ကို ချုပ်တည်း၍ ဆွလာသ် မဆောက်တည်ရ။
- ဟဒီးဆ်: သောကြာနေ့ အိမာမ်ခုသ်ဗဟ် မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ် သင့်နံဘေးတွင်ရှိသော သူကိုဆိတ်ဆိတ်နေပါဟု အသင်ပြောဆိုလျှင် အမှန်တကယ် အသင်သည် အချည်းနှီးအပြုအမူတစ်ခုကို ပြုလုပ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။