فەرموودە: حەڵاڵ نییە بۆ ئافرەتی مسوڵمان سەفەرێك بكات كە دووریەكەی شەوێك بێت مەگەر پیاوێكی مەحرەمی لەگەڵدا بێت

عن أبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«لَا يَحِلُّ لِامْرَأَةٍ مُسْلِمَةٍ تُسَافِرُ مَسِيرَةَ لَيْلَةٍ إِلَّا وَمَعَهَا رَجُلٌ ذُو حُرْمَةٍ مِنْهَا».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 1339]

لە ئەبی هوڕەیڕەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت:
«حەڵاڵ نییە بۆ ئافرەتی مسوڵمان سەفەرێك بكات كە دووریەكەی شەوێك بێت مەگەر پیاوێكی مەحرەمی لەگەڵدا بێت».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری] - [صحيح مسلم - 1339]

شیکردنەوە

پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ڕوونیدەكاتەوە كە حەرامە ئافرەتی مسوڵمان سەفەر بكات بۆ شوێنێك كە دووریەكەی شەوێك بێت؛ مەگەر پیاوێكی مەحرەمی لەگەڵدا بێت.

لە سوودەکانی فەرموودەکە

1. ئیبن حەجەر دەڵێت: ڕێگەپێدراو نییە ئافرەت بە تەنها سەفەر بكات بەبێ مەحرەم، ئەمە یەكدەنگی زانایانی لەسەرە جگە حەج وعومرە كردن، و بەجێهێشتنی خاكی شیرك، وە هەندێك لە زانایان بونی مەحرەم بۆ ئافرەت بە مەرج دادەنێن بۆ ئەنجامدانی حەج.
2. کامڵێتی شەریعەتی ئیسلامی، و بەپەرۆشی لەسەر پارێزگاری كردن لە ئافرەت وپاراستنی.
3. باوەڕهێنان بە خواى گەورە وڕۆژی دوایی دەبێت ملکەچبوونی لەگەڵدا بێت بۆ شەریعەتی خواى گەورە، هەروەها دەبێت مسوڵمان سنوورەکانى شەریعەت بپارێزێت وتێی نەپەڕێنێت.
4. مەحرەمەكانی ئافرەت بریتین لە مێردەكەی یان ئەوانەی بۆ هەتاهەتایی حەرامە مارەی بكەن بەهۆی ڕەچەڵەكەوە، یان بەهۆی شیرپێدانەوە، یان بەهۆی ژن وژن خوازییەوە، ودەبێت مەحرەمەكە مسوڵمان وباڵغ وئاقڵ ومتمانەپێكراو وپشت پێبەستراو بێت؛ چونكە مەبەست لە مەحرەم بۆ پاراستنی ئافرەت وپارێزگاری كردنە لێی وجێبەجێكردنی كاروباریەتی.
5. سەبارەت بەو گێڕانەوانەی كە هاتووە دەربارەی ئەو ماوەی سەفەر كردنەی كە نابێت ئافرەت تێیدا بە تەنها سەفەر بكات مەگەر لەگەڵ مەحرەمێك نەبێت؛ بەیهەقی دەڵێت: سەرەنجام هەرشتێك پێی بووترێت سەفەر؛ ئەوا نەهی لێدەكرێت لە ئافرەت مەگەر لەگەڵ مێردەكەی یان مەحرەمێك بێت، ئینجا ماوەكەی سێ یان دوو یان یەك ڕۆژ بێت یان دوورییەكی دیاریكراو یان هەرشتێكی تر بێت؛ ئەمیش بەهۆی گێڕانەوە ڕەهاكەی ئیبن عەباس، كە كۆتا گێڕانەوەی (مسلم)ە: (نابێت ئافرەت سەفەر بكات مەگەر لەگەڵ مەحرەمێك نەبێت)، ئەمە هەموو شتێك دەگرێتەوە كە پێی بووترێت سەفەر كردن.
6. وئەم فەرموودەیەی ئێمە لەخزمەتی داین یاسی دووری شەوێکی کردووە بەپێی حاڵی پرسیاركار وشوێن.