Ab Adiis: ndax duma leen tektal lu gën li ngeen di laaj? Bu ngeen tëddatee -walla ngeen ñëw ci seen lal- nangeen sàbbaal Yàlla fanweer ak ñatt, te ngeen sant Yàlla fanweer ak ñatt, ngeen màggal Yàlla fanweer ak ñent, loolu moo gën ci yéen liggéeykat

عَنْ عَلِيٍّ رضي الله عنه:
أَنَّ فَاطِمَةَ رَضيَ اللهُ عنْها أَتَتِ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ تَشْكُو إِلَيْهِ مَا تَلْقَى فِي يَدِهَا مِنَ الرَّحَى، وَبَلَغَهَا أَنَّهُ جَاءَهُ رَقِيقٌ، فَلَمْ تُصَادِفْهُ، فَذَكَرَتْ ذَلِكَ لِعَائِشَةَ، فَلَمَّا جَاءَ أَخْبَرَتْهُ عَائِشَةُ، قَالَ: فَجَاءَنَا وَقَدْ أَخَذْنَا مَضَاجِعَنَا، فَذَهَبْنَا نَقُومُ، فَقَالَ: «عَلَى مَكَانِكُمَا» فَجَاءَ فَقَعَدَ بَيْنِي وَبَيْنَهَا، حَتَّى وَجَدْتُ بَرْدَ قَدَمَيْهِ عَلَى بَطْنِي، فَقَالَ: «أَلاَ أَدُلُّكُمَا عَلَى خَيْرٍ مِمَّا سَأَلْتُمَا؟ إِذَا أَخَذْتُمَا مَضَاجِعَكُمَا -أَوْ أَوَيْتُمَا إِلَى فِرَاشِكُمَا- فَسَبِّحَا ثَلاَثًا وَثَلاَثِينَ، وَاحْمَدَا ثَلاَثًا وَثَلاَثِينَ، وَكَبِّرَا أَرْبَعًا وَثَلاَثِينَ، فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمَا مِنْ خَادِمٍ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 5361]

Jële nañu ci Aliyun yal na ko Yàlla dollee gërëm mu wax ne:
Faatimata yal na ko Yàlla dollee gërëm dafa ñëw ci Yonnente bi yal na ko Yàlla dolli xéewal ak mucc di ko jàmbat li muy daj ci soqq ak wol, mu dégg ne dafa am ay jaam, te fekku ko fa, mu wax ko Aysatu, ba mu ñëwee Aysatu wax ka ko, nee na: mu ñëw fi nun fekk tëdd nanu, ba nuy jog mu ne nu: "buleen jog" mu ñëw toog sunu diggante, ba may yég seddaayu tànkam ci sama biir, mu wax ne: "ndax duma leen tektal lu gën li ngeen di laaj? Bu ngeen tëddatee -walla ngeen ñëw ci seen lal- nangeen sàbbaal Yàlla fanweer ak ñatt, te ngeen sant Yàlla fanweer ak ñatt, ngeen màggal Yàlla fanweer ak ñent, loolu moo gën ci yéen liggéeykat".
[Wér na] - [Al-buxaariy ak Muslim dëppoo nañu ci génnee ko ci seen ñaari téere yi gën a wér] - [Téere Al-buxaariy bi gën a wér - 5361]

Leeral

Faatimata yal na ko Yàlla dollee gërëm doomu Yónente bi dafa jàmbat li nekk ci loxoom ci ay jeexiti jumtukaayu wol bi muy wole, ba ay jaam dikkalee Yonnente bi yal na ko Yàlla dolli xéewal ak mucc, mu dem fi moom ngir laaj ko liggéeykat ci jaam yooyu; ngir mu wuutu ko ci liggéeyu kër gi, waaye fekku ko ca kër ga, mu fekk fa Aysatu yal na ko Yàlla dollee gërëm, mu wax ko loolu, Ba Yonnente bi ñëwée Aysatu wax ko ne Faatimata ñëwoon na fi di laaj liggéeykat, Yonnente bi yal na ko Yàlla dolli xéewal ak mucc dem ci Fatima ak Aliyun yal na leen Yàlla dollee gërëm ci seen kër fekk leen ci lal ñuy waaj a nelaw, mu toog seen diggante ba Aliyun di yëg seddaayu tànkam ci biiram bi, mu ne leen: Ndax duma leen xamal lu gën liggéeykat bi ngeen may laaj? Ñu ne ko ahakay, Yonnente bi yal na ko Yàlla dolli xéewal ak mucc ne leen: Bu ngeen tëddatee seen lal ngir nelaw ci guddi gi, nangeen kàbbar fanweeri yoon ak ñent, ci wax: Allaahu Akbar, Sàbbaal leen Yàlla fanweeri yoon ak ñatt, ci wax: Subhaanal Laahi, Ngeen sant Yàlla fanweeri yoon ak ñatt, ci wax: Alhamdu lil-Laah; Tudd Yàlla gii moo gën ci yéen liggéeykat.

Bokk na ci njariñi Adiis bi

1. Sopp nañu saxoo tudd Yàlla gu baarkeel gii, ba rot na ne Aliyun yal na ko Yàlla dollee gërëm bàyyiwul dénkaaney Yonnente bii, ba ci sax guddig xeexu Siffiin.
2. Sikkar bii duñu ko wax ci lu dul nelawug guddi, baat yi nag moo ngi ci Muslim ci nettalib Muhaas mu jële ko ci Suhba "bu ngeen tëddee ci guddi gi".
3. Bu jullit bi fàttee tudd Yàlla gii ci njëlbeenu guddi gi topp mu fàttaliku ko ci mujjug guddi gi aayul mu wax ko; ndaxte Aliyun yal na ko Yàlla dollee gërëm moom mi nettali hadiis bi dafa wax ne fatte woon na koo wax ci njëlbeenu guddig xeexu Siffiin topp mu fàttaliku ko njëkk suba si di jot mu daal di koy wax.
4. Al-Muhallab nee na: nekk na ci Hadiis bi, nit ki day yan
5. njabootam li muy yan boppam ci gënale allaaxira ci kaw àdduna bu ñu manee loolu.
6. Ibn Hajar Al-Asxalaanii nee na: ku ko saxoo du loru ci barig liggéey te du jafe ci moom donte dana ci am coono.
7. Al-Haynii nee na: anamug gën gi benn ñu jublu ci ne dafa aju ci allaaxira te liggéeykat bi ci àdduna la, te allaaxira moo gën te mooy des, walla ñu jublu ci kem li nga sàkku nga am ko ci sababus sikar yi ci doole ak kàttanu liggéey lu ëpp lu liggéeykat bi man.