නබි වදන: අහෝ අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! සඃද්ගේ මව මිය ගොස් ඇත. වඩාත් උතුම් වන දානය කුමක් දැ?"යි විමසා සිටි විට, එතුමාණෝ "ජලය" වේ යැයි පැවසූහ. පසුව ඔහු ළිදක් හාරා දී "මෙය සඃද්ගේ මව වෙනුවෙන්" යැයි පවසා සිටියේය
عن سعد بن عبادة رضي الله عنه أنه قال:
يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّ أُمَّ سَعْدٍ مَاتَتْ، فَأَيُّ الصَّدَقَةِ أَفْضَلُ؟، قَالَ: «الْمَاءُ»، قَالَ: فَحَفَرَ بِئْرًا، وَقَالَ: هَذِهِ لِأُمِّ سَعْدٍ.
[حسن بمجموع طرقه] - [رواه أبو داود والنسائي وابن ماجه] - [سنن أبي داود: 1681]
المزيــد ...
සඃද් ඉබ්නු උබාදා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී:
"අහෝ අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! සඃද්ගේ මව මිය ගොස් ඇත. වඩාත් උතුම් වන දානය කුමක් දැ?"යි විමසා සිටි විට, එතුමාණෝ "ජලය" වේ යැයි පැවසූහ. පසුව ඔහු ළිදක් හාරා දී "මෙය සඃද්ගේ මව වෙනුවෙන්" යැයි පවසා සිටියේය.
[حسن بمجموع طرقه] - [رواه أبو داود والنسائي وابن ماجه] - [سنن أبي داود - 1681]
සඃද් ඉබ්නු උබාදා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමාගේ මව අභාවයට පත් වූවාය. එවිට තම මව වෙනුවෙන් දානයක් ලෙස පිළිගැන්විය හැකි උතුම්ම දානමය වර්ගය කුමක් දැ?යි හෙතෙම නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ගෙන් විමසා සිටියේය. වඩාත් උතුම්ම දානය වනුයේ ජලය බව එතුමාණෝ පවසා සිටියහ. පසුව ඔහු ළිඳක් හාරා එය තම මවට දානයක් ලෙස පිළිගැන්වීය.
හදීසයේ හරය
- ඇත්තෙන්ම ජලය සියලුම සදකා (දානමය) කටයුතු අතරින් උතුම්ම දානය වන බව පැහැදිලි කිරීම.
- ජලය දන් දීමට නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා‌ණෝ සඃද් තුමාට මඟ පෙන්වූහ. සැබැවින්ම එය ආගමික මෙන්ම ලෞකික කටයුතුවල දී පවා එහි ප්‍රයෝජනයන් ආවරණය වන බැවින් හා දැඩි උණුසුමක් පැවතීම, අවශ්‍යතාවක් පැවතීම සහ ජලය නොමැතිකම හේතුවෙනි.
- දානයේ ප්‍රතිඵල මිය ගිය ඇත්තන් හට සේන්දු වන බව පෙන්වා දීම.
- සඃද් ඉබ්නු උබාදා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා තම දෙමව්පියන් සමග උපකාරශීලීව කටයුතු කළ අයුරු.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: සදකා නොහොත් දානය කිසිදු ධනයක් අඩු නොකරයි. අල්ලාහ් ගැත්තාට සමාව දීම තුළින් ගෞරවය මිස වෙනකක් වැඩි වන්නේ නැත. අල්ලාහ් වෙනුවෙන් කිසිවකු යටහත් වන්නේ ද කීර්තිමත් අල්ලාහ් ඔහුව උසස් කරනු මිස නැත.
- නබි වදන: ‘ආදම්ගේ පුතණුවනි, නුඹ වියදම් කරනු. නුඹ මත වියදම් කරනු ලැබේ.’ යැයි උත්තරීතර අල්ලාහ් පැවසීය.
- නබි වදන: ගැත්තන් උදෑසන අවදි වන සෑම දිනකම එහි මලක්වරුන් දෙදෙනෙකු පහළ නොවන දිනයක් නොමැත. ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙක් “අහෝ දෙවියනි වියදම් කරන්නාට පසුවටත් ලබා දෙනු මැනව!” යැයි පවසන අතරම අනෙක් කෙනා “අහෝ දෙවියනි රැස් කර තබා ගන්නාට විනාශය ඇති කරනු මැනව.” යැයි පවසයි.
- නබි වදන: නුඹලා පුණ්ය කටයුතුවල නිරතවන දෑ අල්ලාහ් නුඹලාට ඇති නොකළේ ද? (සුබ්හානල්ලාහ් - -අල්ලාහ් සුවිශුද්ධය- යැයි පවසන) සෑම තස්බීහයක්ම දානයකි. (අල්ලාහු අක්බර් - අල්ලාහ් අතිශ්රේෂ්ඨය- යැයි පවසන) සෑම තක්බීරයක්ම දානයකි. (අල්හම්දුලිල්ලාහ් - සියල පැසසුම් අල්ලාහ්ටය- යැයි පවසන) සෑම තහ්මීදයක්ම දානයකි. (ලා ඉලාහ ඉල්ලල්ලාහ් - නැමදුමට සුදුස්සා අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෙකු නැත යැයි පවසන) සෑම තහ්ලීලයක්ම දානයකි.
- නබි වදන: කවරෙකු භූමියෙන් වියතක තරම් ප්රමාණයක් ඩැහැගෙන අපරාධ කළේ ද මහපොළෝ හතකින් ඔහුට තලනු ලැබේ.
- නබි වදන: පිවිතුරු ඉපැයීමකින් ඉඳි ගෙඩියක තරම් වටිනාකමක් ඇති යමක් පරිත්යාග කළේ නම්, -අල්ලාහ් පිවිතුරු දෑ මිස පිළිගන්නේ නැත.- එවිට සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ දකුණතින් එය පිළි ගනියි. පසුව එහි හිමියාට එය වර්ධනය කර දෙයි. එය ඔබ අතරින් යමෙකු අශ්ව පැටවකු කන්දක් මෙන් තරමට වැඩෙන තෙක් හදාවඩා ගන්නාක් මෙනි.
- නබි වදන: රන් හෝ රිදී සතු අයකු ඒ සඳහා වූ වගකීම ඔහු ඉන් ඉටු නොකරන්නේ නම් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ගින්නෙන් වූ තැටි ඔහු වෙනුවෙන් තනනු ලැබ පසුව නිරා ගින්නෙහි රත් කරනු ලැබ එමගින් ඔහුගේ ඇලපැත්ත හා ඔහුගේ පිට ස්ත්රික්ක කරනු ලැබේ.