නබි වදන: මිනිසා මිය ගිය විටෙක, කරුණු තුනක් හැර ඔහුගේ සෙසු ක්‍රියාවන් ඔහුගෙන් විසන්ධි වී යනු ඇත. එනම්, සදාතනිකභාවයක් ඇති දානය, ප්‍රයෝජනය ලබන දැනුම, ඔහු වෙනුවෙන් ප්‍රාර්ථනා කරන දැහැමි දරුවා
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ:
«إِذَا مَاتَ الْإِنْسَانُ انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلَّا مِنْ ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 1631]
المزيــد ...
සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ප්‍රකාශ කළ බව අබූ හුරෙයිරා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී:
"මිනිසා මිය ගිය විටෙක, කරුණු තුනක් හැර ඔහුගේ සෙසු ක්‍රියාවන් ඔහුගෙන් විසන්ධි වී යනු ඇත. එනම්, සදාතනිකභාවයක් ඇති දානය, ප්‍රයෝජනය ලබන දැනුම, ඔහු වෙනුවෙන් ප්‍රාර්ථනා කරන දැහැමි දරුවා."
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - [ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත]
සැබැවින්ම මියගිය තැනැත්තාගේ ක්‍රියාවන් ඔහු මිය යෑමත් සමග විසන්ධි වී යනු ඇත. ඔහුගේ මරණයෙන් පසු මෙම කරුණු තුන තුළ දී හැර වෙනත් කිසිදු යහපතක් ඔහු ලබන්නේ නැත. ඔහුට ඒ සඳහා හේතු වනුයේ:
පළමුව: පුණ්යභාරය, මස්ජිද් ඉදි කිරීම, පොදු ලිං තනා දීම වැනි ප්‍රතිඵල ගලා යන, විසන්ධි නොවන, සමාජයට සදහටම පවතින දානයයි.
දෙවැන්න: දැනුමෙන් සපිරුණු පොත් පත් නිර්මාණය කිරීම, පුද්ගලයකුට ඉගැන්වීම වැනි සෙසු මිනිසුන් ප්‍රයෝජනය ලබන දැනුමයි. එය ඔහුගේ මරණයෙන් පසු එය පැතිර යාමෙන් අදාළ තැනැත්තා එය ක්‍රියාත්මක කිරීමට පෙළඹෙන බැවිනි.
තුන්වැන්න: තම දෙමාපියන්ට ප්‍රාර්ථනා කරන දේවත්වය විශ්වාස කරන දැහැමි දරුවා.
හදීසයේ හරය
- මිනිසා මිය ගිය පසුව ඔහුට සේන්දුවන කුසල් අතරට සදාතනික දානය, ප්‍රයෝජනය ලබන දැනුම හා ප්‍රාර්ථනාව ඇතුළත් වන බව විද්වතුන් ඒකමතිකව අදහස් ප්‍රකාශ කර ඇත. වෙනත් හදීස්වල සඳහන් ව ඇති පරිදි හජ් වන්දනාව ද ඇතුළත් වේ.
- මෙම හදීසයේ මෙම කරුණු තුන විශේෂයෙන් සඳහන් කර ඇත. මක්නිසාද යත් ඒවා යහපත්කමේ මූලය වන බැවිනි. එමෙන්ම උතුම් මිනිසුන් අදහස් කරන බොහෝ දේ ඔවුන්ගෙන් පසුව පවතිනු ඇත.
- (තමන් විසින් ඉගැන් වූ, සෙසු අය විසින් එහි) ප්‍රයෝජනය ලබන සෑම දැනුමක්ම ඔහුට ප්‍රතිඵල ළඟා කර දෙයි. නමුත් ඒ අතරින් සිරස හා මුදුන වනුයේ ෂරීආ හෙවෙත් ආගමික දැනුම හා එයට අනුබල දෙන විද්‍යාවන් ය.
- මෙම කරුණු තුන අතරින් වඩාත් ප්‍රයෝජනවත් වන කරුණ වනුයේ දැනුමයි. ඊට හේතුව සැබැවින්ම දැනුම වනාහි එය හදාරන මිනිසා එමගින් ප්‍රයෝජනය ලබන බැවිනි. මෙහිදී දැනුම යනු ෂරීආ හෙවත් ආගමික කරුණු ආරක්ෂා කරන දැනුමයි. පොදුවේ එහි ජනයාට ප්‍රයෝජන ඇත. එය පොදුවේ සියල්ල ආවරණය කරන්නකි. ඔබේ ජීවිතය තුළ ඔබ ලබා ඇති ඔබේ දැනුමෙන් හදාරන එම දැනුම ඔබේ මරණයෙන් පසුව ද පවතින බැවිනි.
- දැහැමි දරුවන් ඇති දැඩි කිරීමට දිරිගැන්වීම, ඔවුන් තම දෙමාපියන්ට මතුලොවෙහි ප්‍රතිලාභ ලබා දෙන අය වෙති. ඔවුන් වෙනුවෙන් ප්‍රාර්ථනා කර සිටීම ඔවුන්ගෙන් හිමිවන එක් ප්‍රතිලාභයකි.
- තම දෙමාපියන් මිය ගිය පසුව ඔවුන් වෙත ත්‍යාගශීලීව කටයුතු කිරීම සඳහා දිරිගැන්වීම. එයද දරුවා විසින් ප්‍රයෝජනය ලබන දැහැමි කටයුතු අතරින් එකකි.
- දරුවකු නොවූවද කෙනෙක් අයදින ප්‍රාර්ථනාවන් මිය ගිය ඇත්තන්ට සෙත සලසයි. නමුත් මෙහි විශේෂයෙන් දරුවා යැයි සඳහන් කර ඇත්තේ බොහෝ විට ඔහු ද මිය යන තෙක්ම එම පුද්ගලයා වෙනුවෙන් ප්‍රාර්ථනා කිරීමෙහි අඛණ්ඩව නිරත වන බැවිනි.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: මහා පාපයන්ගෙන් වැළකී සිටින විට, පස්වේල සලාතයත්, ජුමුආ වෙන් ජුමුආවටත්, රමළානයෙන් රමළානයටත් ඒවා අතර සිදුවන දෑ සඳහා ඒවා ප්රතිකර්මයන් වනු ඇත.
- නබි වදන: සැබැවින්ම ජනයා කිසිදු යුක්තියකින් තොරව අල්ලාහ්ගේ සම්පත් අතර ගනුදෙනු කරති. එහෙයින් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අපා ගින්න ඔවුනට හිමිය.
- නබි වදන: මියගිය ඇත්තන්හට දොස් නොකියනු. සැබැවින්ම ඔවුන් ඉදිරිපත් කළ දෑ වෙතට ශීඝ්රයෙන් ගිය අය වෙති.
- නබි වදන: මුස්ලිම්වරයකුට තම සහෝදරයාව රාත්රී තුනක් අතහැර දැමීම අනුමත වන්නේ නැත. ඔවුන් දෙදෙනා එකිනෙකා මුණ ගැසෙති. ඔහු හරහට පැමිණෙයි. මොහු ද හරහට පැමිණෙයි. ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් ශ්රේෂ්ඨ වනුයේ සලාමය ගෙන ආරම්භ කරන තැනැත්තාය.
- නබි වදන: ඥාතී සම්බන්ධකම් බිඳ දමන්නා ස්වර්ගයට පිවිසෙන්නේ නැත.
- නබි වදන: මිනිසුන් අතරින් අල්ලාහ් වෙත වඩාත් කෝපයට ලක් වු තැනැත්තා අධික ලෙස වාද කරන්නාය.
- නබි වදන: සැබැවින්ම ප්‍රාර්ථනාව වනාහි එයයි නැමදුම.