Hadis: Bir insan öldüğü zaman, üç ameli dışında bütün amellerinin sevabı kesilir: Devam eden sadaka, kendisinden istifade edilen ilim, arkasından dua eden hayırlı evlat

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ:
«إِذَا مَاتَ الْإِنْسَانُ انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلَّا مِنْ ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 1631]

Bu tercümenin daha fazla incelenmesi ve araştırılması gerekiyor.

Ebû Hureyre -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
«Bir insan öldüğü zaman, üç ameli dışında bütün amellerinin sevabı kesilir: Devam eden sadaka, kendisinden istifade edilen ilim, arkasından dua eden hayırlı evlat.»
[Sahih Hadis] - [Müslim rivayet etmiştir] - [صحيح مسلم - 1631]

Şerh

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bir kimsenin ölümüyle birlikte amelinin de sona ereceğini, bir kimsenin ölümünden sonra bu amellerin vesile olacağını, bu üç şey dışında bir kimseye sevap verilmeyeceğini haber vermiştir:
Birincisi: Sadaka-i cariye, cami inşa etmek, kuyu açmak gibi sevabı sürekli ve kesintisiz olan hayır işleridir.
İkincisi: İlmi kitaplar yazmak veya birine ilim öğretmek gibi insanlara fayda sağlayan ilimdir. Eğitim alan kimse kendisine öğretenin ölümünden sonra öğrendiği bu ilmi yayar.
Üçüncüsü: İyi ve Mümin bir çocuk, anne ve babasına dua eder.

Hadisten Çıkarılan Hükümler

1. Âlimler, kişinin ölümünden sonra alacağı sevaplar arasında sadaka-i cariye, faydalı ilim ve duanın olduğu konusunda görüş birliği içindedirler. Başka hadislerde hac ibadeti de zikredilmiştir.
2. Bu üçü hadiste özellikle zikredilmiştir: Çünkü bunlar, hayırların aslıdır ve erdemli insanların kendileri öldükten sonra kalmasını istedikleri şeyler kalacaktır.
3. Faydalı olan her ilim ecir alır ama ilimlerin başında ve zirvesinde şeriat ilimleri ve onu destekleyen ilimler vardır.
4. Bu üçünden en faydalısı ilimdir. Çünkü ilim, öğrenene fayda sağlar, ilim şeriatı korumayı içerir, genel olarak insanlara fayda sağlar, sen hayattayken yaşayanlar ve öldükten sonra yaşayacak olanlar senin ilminden öğrendiği için daha kapsamlı ve geneldir.
5. Salih evlatlar yetiştirmenin teşvik edilmesi; ahirette anne ve babalarına fayda sağlayanlar onlardır ve onların faydalarından biri de anne ve babalarına dua etmeleridir.
6. Öldükten sonra anne-babaya ihsanda bulunmak teşvik edilmiş, bu ihsan çocuğun da yararlandığı bir iyiliktir.
7. Dua, çocuğundan olmasa bile ölüye fayda sağlar. Burada özellikle çocuğun zikredilmesi şundan dolayıdır: O çocuk kendisi ölünceye kadar (anne ve babasına) dua etmeye devam eder.