حديث: لَا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ القِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ، وَعَنْ عِلْمِهِ فِيمَ فَعَلَ، وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَفِيمَ أَنْفَقَهُ، وَعَنْ جِسْمِهِ فِيمَ أَبْلَاهُ». «گام‌های بنده در روز قیامت جابجا می ماند تا آنکه دربارهٔ عمرش از او پرسیده شود که چگونه آن را به سر کرده است، و دربارهٔ علمش که چگونه به آن عمل کرده است، و دربارهٔ مالش که از کجا به دست آورده است و در چه راهی خرجش کرده است، و دربارهٔ بدنش که در چه راهی آن را پیر کرده است

عَنْ أَبِي بَرْزَةَ الأَسْلَمِيِّ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«لَا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ القِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ، وَعَنْ عِلْمِهِ فِيمَ فَعَلَ، وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَفِيمَ أَنْفَقَهُ، وَعَنْ جِسْمِهِ فِيمَ أَبْلَاهُ».
[صحيح] - [رواه الترمذي] - [سنن الترمذي: 2417]

از ابو بَرزه اَسلَمی رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«لَا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَوْمَ القِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ، وَعَنْ عِلْمِهِ فِيمَ فَعَلَ، وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَفِيمَ أَنْفَقَهُ، وَعَنْ جِسْمِهِ فِيمَ أَبْلَاهُ». «گام‌های بنده در روز قیامت جابجا می ماند تا آنکه دربارهٔ عمرش از او پرسیده شود که چگونه آن را به سر کرده است، و دربارهٔ علمش که چگونه به آن عمل کرده است، و دربارهٔ مالش که از کجا به دست آورده است و در چه راهی خرجش کرده است، و دربارهٔ بدنش که در چه راهی آن را پیر کرده است».
[صحیح] - [ترمذی روایت کرده] - [سنن ترمذی - 2417]

توضیح

پیامبر صلی الله علیه وسلم بیان داشته‌اند که کسی از مردم در روز قیامت از جای خود به سوی بهشت یا دوزخ جابجا نمی‌شوند تا آنکه دربارهٔ چند مورد از آنان پرسیده شود:
نخست: زندگی‌اش که آن را در چه راهی تمام کرده است؟
دوم: و دربارهٔ علمش که آیا آن را برای الله خواسته است؟ و آیا به آن عمل کرده است؟ و آیا آن را به مستحقش رسانده است؟
سوم: مالش که آن را از کجا کسب کرده است؟ ‌از راه حلال یا از راه حرام؟ و در چه راهی خرج کرده است؟‌ در راهی که الله را خشنود می‌سازد یا باعث ناخشنودی او می‌شود؟
چهارم: بدنش و نیرویش و سلامتی‌اش و جوانی‌اش که در چه راهی آن را مصرف کرده و در چه راهی از آن بهره برده است؟