हदीस: जिहादको सबैभन्दा ठूलो रूप भनेको अत्याचारी शासकको अगाडि न्यायको लागि बोल्नु हो ।

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ رضي الله عنه أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«إِنَّ مِنْ أَعْظَمِ الجِهَادِ كَلِمَةَ عَدْلٍ عِنْدَ سُلْطَانٍ جَائِرٍ».
[حسن لغيره] - [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه وأحمد] - [سنن الترمذي: 2174]

यस अनुवादलाई थप समीक्षा र जाँचको आवश्यकता छ.

अबू-सईद अल्-खुदरी (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभएको छ :
"जिहादको सबैभन्दा ठूलो रूप भनेको अत्याचारी शासकको अगाडि न्यायको लागि बोल्नु हो ।"
- [अबू दाउद, तिर्मीजी, इब्ने माजह र अहमदले वर्णन गरेका छन्] - [सुनन् तिर्मिजी - 2174]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले एक क्रूर र दमनकारी शासक वा हाकिमको अगाडि न्याय र सत्य बोल्नु भनेको अल्लाहको मार्गमा जिहाद गर्ने सबैभन्दा ठूलो र लाभदायक जिहाद मध्ये एक हो । किनभने यसमा पुण्य कर्मको उपदेश दिने र नराम्रो कामबाट रोक्ने अनुष्ठानको अभ्यास हो, चाहे त्यो वचनद्वारा होस्, कलमद्वारा होस्, कर्मद्वारा होस् वा अन्य जुनसुकै तरिकाले होस्, जसबाट लाभ प्राप्त होस् र दुष्टताबाट बच्न सकोस् भनेर व्याख्या गर्नुभयो ।

हदीसका केही फाइदाहरू

1. पुण्य कर्म को उपदेश दिनु र नराम्रो कामबाट रोक्नु पनि जिहाद हो ।
2. शासकलाई सल्लाह दिनु जिहादको सबैभन्दा ठूलो प्रकार हो, तर यो ज्ञान, बुद्धि र दृढताका साथ गर्नुपर्छ ।
3. अल-खत्ताबी भन्छन्: यो सबैभन्दा राम्रो जिहाद हो; किनभने शत्रुसँग लड्दा हार वा जितको आशा र डर दुवै हुन्छ, तर शासकको अगाडि न्याय र सत्य बोल्नु, पुण्य कर्मको उपदेश दिनु र नराम्रो कामबाट मनाही गर्नु भनेको आफैंलाई बर्बादी र मृत्युको मुखमा धकेल्नु हो । त्यसैले डरको प्रभुत्वले गर्दा यसलाई उत्कृष्ट जिहाद भनिएको हो । अर्को तर्क के छ भने यदि शासकले उसको उपदेशलाई स्वीकार गर्यो भने ठूलो संख्यामा मानिसहरूको उद्धार हुन सक्छ र उसको उद्देश्य पुरा हुन्छ, त्यसैले यसलाई उत्कृष्ट जिहाद भनिएको हो ।