ဟဒီးဆ်: မည်သူမဆို (မိမိခေါင်းဆောင်၏) အမိန့်နာခံမှုကို စွန့်လွှတ်ကာ မွတ်စ်လင်မ်တို့၏ ဂျမာအသ်မှ ခွဲထွက်ပြီး သေဆုံးခဲ့ပါက ထိုသူသည် အစ္စလာမ်မတိုင်မီ အမိုက်ခေတ်၏သေခြင်းမျိုးဖြင့် သေဆုံးခြင်းဖြစ်သည်။ မည်သူမဆို (အမှားအမှန် ခွဲခြားနိုင်ခြင်းမရှိသော) မျက်ကန်းမျိုးချစ် အလံအောက်မှ လူမျိုးစွဲဖြင့် အမျက်ထား တိုက်ခိုက်မည်။ သို့မဟုတ် လူမျိုးစွဲထားရန် ဖိတ်ခေါ်မည်။ သို့မဟုတ် လူမျိုးစွဲထားခြင်းကို အကူအညီပေးပြီး အသတ်ခံရပါက ထိုသူသည် အစ္စလာမ်မတိုင်မီ အမိုက်ခေတ်၌ အသတ်ခံရခြင်းမျိုးဖြင့် အသတ်ခံရခြင်းဖြစ်သည်။

عن أبي هريرة رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: «من خرج من الطاعة، وفارق الجماعة فمات، مات مِيتَةً جاهلية، ومن قاتل تحت راية عِمِّيَّة يغضب لِعَصَبَة، أو يدعو إلى عَصَبَة، أو ينصر عَصَبَة، فقتل، فَقِتْلَة جاهلية، ومن خرج على أمتي، يضرب برها وفاجرها، ولا يَتَحَاشَى من مؤمنها، ولا يفي لذي عهد عهده، فليس مني ولست منه»،
[صحيح] - [رواه مسلم]

အဗူဟုရိုင်ရဟ် (ရဿွိယလ္လာဟုအန်ဟု)က ဆင့်ပြန်ခဲ့သည်။ တမန်တော်မြတ် (ဆွလ္လာဟုအလိုင်ဟိဝစလ္လမ်)မိန့်ကြားတော်မူသည်။ မည်သူမဆို (မိမိခေါင်းဆောင်၏) အမိန့်နာခံမှုကို စွန့်လွှတ်ကာ မွတ်စ်လင်မ်တို့၏ ဂျမာအသ်မှ ခွဲထွက်ပြီး သေဆုံးခဲ့ပါက ထိုသူသည် အစ္စလာမ်မတိုင်မီ အမိုက်ခေတ်၏သေခြင်းမျိုးဖြင့် သေဆုံးခြင်းဖြစ်သည်။ မည်သူမဆို (အမှားအမှန် ခွဲခြားနိုင်ခြင်းမရှိသော) မျက်ကန်းမျိုးချစ် အလံအောက်မှ လူမျိုးစွဲဖြင့် အမျက်ထား တိုက်ခိုက်မည်။ သို့မဟုတ် လူမျိုးစွဲထားရန် ဖိတ်ခေါ်မည်။ သို့မဟုတ် လူမျိုးစွဲထားခြင်းကို အကူအညီပေးပြီး အသတ်ခံရပါက ထိုသူသည် အစ္စလာမ်မတိုင်မီ အမိုက်ခေတ်၌ အသတ်ခံရပြီး သေဆုံးသကဲ့သို့ဖြစ်သည်။ အကြင်သူသည် ငါ၏အွမ္မသ်သားတို့ကို ဆန့်ကျင်ပုန်ကန်ပြီး လူကောင်းဖြစ်စေ လူဆိုးဖြစ်စေ အားလုံးကို တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မည်။ မုအ်မင်န် ယုံကြည်သူများကို ရှောင်ရှားခြင်းလဲမရှိ၊ (အသက်ကို ကာကွယ်မှုပေးရန်) ကတိကဝတ် ပြုထားသူများ၏ ကတိကိုလည်း လိုက်နာစောင့်ထိန်းခြင်းလဲမရှိခဲ့ပါက ထိုသူသည် ငါကိုယ်တော်၏ နောက်လိုက် မဟုတ်သလို ငါကိုယ်တော်သည်လည်း ထိုသူနှင့် မသက်ဆိုင်ပေ။
ဤဟဒီးဆ်သည် ဆွဟီးဟ် အဆင့်ရှိသည်။ - မွတ်စ်လင်မ်ကျမ်း။

ရှင်းလင်းချက်

ဟဒီးဆ်တော်၏ ဆိုလိုရင်းမှာ အကြင်သူသည် မွတ်စ်လင်မ်တို့၏ ဂျမာအသ်မှခွဲထွက်မည်။ ထိုဂျမာအသ်သည် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြင့် မိမိတို့၏စုစည်းညီညွတ်မှုကို တည်ဆောက်ထားပြီး ၎င်း၏အမိန့်ကိုနာခံရန် သဘောတူထားကြသည်။ ထိုခေါင်းဆောင်ဖြင့် ၎င်းတို့အချင်းချင်း စုစည်းညီညွတ်ကြသည်။ ထိုခေါင်းဆောင်က ၎င်းတို့၏ ရန်သူများမှ ကာကွယ်ပေးသည်။ ထို့အတူ မွတ်စ်လင်မ်တို့၏ အရေးကိစ္စများကို တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်ပေးသော အာဏာပိုင်၏ အမိန့်နာခံမှုမှ ခွဲထွက်ပြီး ထိုအခြေအနေမျိုး၌ပင် သေဆုံးခဲ့ပါက ထိုသူသည် အစ္စလာမ်မတိုင်မီ အမိုက်ခေတ်ရှိသူများ သေဆုံးသကဲ့သို့ သေဆုံးသွားခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုခေတ်ကာလ၌ ရှိသူများတွင် (အိမာမ်) ခေါင်းဆောင်ဟူ၍ မရှိဘဲ တကွဲတပြားဖြစ်နေကြသည်။အကြင်သူသည် ဂိုင်းဂဏစွဲနှင့် လူမျိုးရေးဝါဒစွဲကြောင့် တိုက်ခိုက်သော သူများကဲ့သို့ အကြောင်းအရင်း တိကျခိုင်မာမှုမရှိဘဲ အမှားအမှန်မကွဲပြားသော အလံအောက်မှ တိုက်ခိုက်မည်။ လူမျိုးစွဲကြောင့် အမျက်ဒေါသထားမည်။ သို့မဟုတ် လူမျိုးစွဲထားရန် ဖိတ်ခေါ်မည်။ သို့မဟုတ် လူမျိုးစွဲထားခြင်းကို အကူအညီပေးမည်။ ၎င်း၏ အဓိပ္ပါယ်မှာ အကြင်သူသည် မိမိစိတ်အလိုဆန္ဒကြောင့် ဒေါသထားကာ လူမျိုးစွဲဖြင့် မိမိစိတ်အလိုနောက်လိုက်၍ တိုက်ခိုက်သူဖြစ်သည်ဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ အကြင်သူသည် မွတ်စ်လင်တို့ကို ဆန့်ကျင်ပုန်ကန်ပြီး လူကောင်းဖြစ်စေ၊ လူဆိုးဖြစ်စေ၊ မွတ်စ်လင်ဖြစ်စေ၊ ထိုနယ်မြေ၌ နေထိုင်သူ ဘာသာခြားကိုဖြစ်စေ၊ အစ္စလာမ့်နိုင်ငံတွင် ဂျိဇ်ယဟ် (အခွန်)ပေးဆောင်၍ နေထိုင်သူ (ဇင်မ္မီ)ကိုဖြစ်စေ အားလုံးကို တိုက်ခိုက်သတ်ဖြတ်မည်။ ထို့အပြင် မိမိ၏ မတရားသည့် လုပ်ရပ်များအပေါ် ဂရုစိုက်ခြင်းမရှိ၊ ထိုလုပ်ရပ်များကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် ဆိုးကျိုးနှင့် ပြစ်ဒဏ်များကိုလည်း ကြောက်ရွံ့ခြင်းမရှိပါက ထိုကဲ့သို့သော သူမျိုးနှင့် တမန်တော်မြတ် (ဆွလ္လာဟုအလိုင်ဟိဝစလ္လမ်)သည် မည်သို့မျှ မသက်ဆိုင်ပေ။