فەرموودە: سوێند بە ئەوەی نەفسی منی بەدەستە ؛ شوێنی ڕێبازی ئەوانەى پێش خۆتان دەکەون

عَنْ أَبِي وَاقِدٍ اللَّيْثِيِّ رضي الله عنه:
أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَمَّا خَرَجَ إِلَى حُنَيْنٍ مَرَّ بِشَجَرَةٍ لِلْمُشْرِكِينَ يُقَالُ لَهَا: ذَاتُ أَنْوَاطٍ يُعَلِّقُونَ عَلَيْهَا أَسْلِحَتَهُمْ، فَقَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ، اجْعَلْ لَنَا ذَاتَ أَنْوَاطٍ كَمَا لَهُمْ ذَاتُ أَنْوَاطٍ، فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «سُبْحَانَ اللهِ! هَذَا كَمَا قَالَ قَوْمُ مُوسَى {اجْعَلْ لَنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ} [الأعراف: 138] وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَتَرْكَبُنَّ سُنَّةَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ».
[صحيح] - [رواه الترمذي وأحمد] - [سنن الترمذي: 2180]

لە ئەبی واقیدی لەیسیەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت:
پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- كاتێك دەرچوو بەرەو حونەین؛ تێپەڕ بوو بەلای دارێك پێی دەووترا (زات ئەنوات:ذات أنواط)، كە شاوبەش پەیدا کاران چەکەکانیان پیادا هەڵدەواسی، وموسوڵمانان وتیان: ئەی پێغەمبەری خودا، بۆ ئێمەش دارێکی (ذات أنواط) دابنێ؛ هەروەکو ئەوان، پێغەمبەریش -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: «سبحان الله! ئەمە ئەوەیە كە قەومی موسا ووتیان: {اجْعَل لَّنَا إِلَٰهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ} [البقرة: 138]، واته: {ئەی موسا تۆیش خوایەك بۆ ئێمە بڕیار بدە وبتێكمان بۆ دابنێ لەسەر شێوەی گوێرەكەیەك هەروەكو چۆن ئەو قەومە بتیان هەیە ودەیپەرستن با ئێمەش بیپەرستین}، سوێند بە ئەوەی نەفسی منی بەدەستە ؛ شوێنی ڕێبازی ئەوانەى پێش خۆتان دەکەون».
[صەحیحە] - - [سنن الترمذي - 2180]

شیکردنەوە

پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- كاتێك دەرچوو بەرەو حونەین -كە دۆڵێكە لەنێوان تائیف ومەككە- ؛ هەندێك لە هاوەڵانی لەگەڵدا بوو كە تازە هاتبوونە نێو ئیسلامەوە، تێپەڕبوون بەلای دارێك پێی دەووترا (زات ئەنوات:ذات أنواط)، واتا ئەو دارەی شتەكانی پێوە هەڵدەواسرێت، موشریكەكان بەگەورەیان دادەنا وچەك وشتی تریان پێوە هەڵدەواسی ؛ ئەمیش بۆ داواكردنی پیرۆزی وبەرەكەت لێی، هەندێك لە هاوەڵان داوایان لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- كرد وەكو ئەوان دارێكیان بۆ دەستنیشان بكات ؛ بۆئەوەی چەكەكانیانی پێوە هەڵبواسن بۆ داواكردنی بەرەكەت، چونكە پێیان وابوو ئەو كارە دروستە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: سبحان الله ! ئەمیش وەكو نكۆڵی كردنێك لەم قسەیە، وبۆ بەمەزندانانی الله، وپێیانی ووتن كە ئەم قسەیە وەكو قسەی قەومی موسایە كە ووتیان: {اجْعَل لَّنَا إِلَٰهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ} [البقرة: 138]، واته: {ئەی موسا تۆیش خوایەك بۆ ئێمە بڕیار بدە وبتێكمان بۆ دابنێ لەسەر شێوەی گوێرەكەیەك هەروەكو چۆن ئەو قەومە بتیان هەیە ودەیپەرستن با ئێمەش بیپەرستین}، كاتێك قەومی موسا بینیان كەسانێك بت دەپەرستن ؛ داوایان كرد لە موسا وەكو ئەو موشریكانە بتیان هەبێت، ئەم قسەیە شوێنكەوتنی ڕێگای ئەوانە، پاشان پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ڕوونیكردەوە كە ئەم ئومەتە شوێنی ڕێگای جولەكە وگاوڕەكان دەكەوێت و وەكو ئەوان كردەوە دەكەن، وهۆشداری كردنەوە لە تووشبوون بە ئەم کارە.