فەرموودە: ئەوەى سیر یان پیاز بخوات؛ ئەوا با دوور بکەوێتەوە لێمان -یان با دوور بکەوێتەوە لە مزگەوتەکانمان-، وبا لە ماڵەکەى دابنیشێت

عن جابر بن عبد الله رضي الله عنهما عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: «من أكل ثومًا أو بصلًا؛ فَلْيَعْتَزِلْنَا -أَوْ لِيَعْتَزِلْ مسجدنا-، وليقعد في بيته. وأُتي بِقِدْرٍ فيه خَضِرَاتٌ من بُقُولٍ، فوجد لها ريحًا، فسأل فأخبر بما فيها من البقول، فقال: قَرِّبُوهَا إلى بعض أصحابي، فلما رآه كره أكلها، قال: كل؛ فإني أُنَاجِي من لا تُنَاجِي». عن جابر بن عبد الله رضي الله عنهما أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «من أكل الثوم والبصل والْكُرَّاثَ فلا يقربن مسجدنا؛ فإن الملائكة تَتَأَذَّى مما يَتَأَذَّى منه بنو آدم».
[صحيح] - [متفق عليه]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە جابری کوڕی عبداللەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «ئەوەى سیر یان پیاز بخوات؛ ئەوا با لێمان دوور بکەوێتەوە -یان با دوور بکەوێتەوە لە مزگەوتەکانمان-، وبا لە ماڵەکەى دابنیشێت، ومەنجەڵێک هێنرا کە چەند دەنکە پاقلەیەکی تێدا بوو، وبۆنێکی لێوە دەهات، بۆیە پێی ووترا کە هەندێک پاقلەی تێدایە، فەرمووی:«نزیکی بکەنەوە بۆ هاوڕێکانم، کاتێک بینی حەزی نەکرد بیخوات، فەرمووی:«ئەوەی من پەیڤین وموناجاتی لەگەڵدا دەکەم؛ ئێوە قسەی لەگەڵدا ناکەن». ولە جابری کوڕی عبداللەوە -ڕەزای خوایان لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «ئەوەى سیر یان پیاز یان تەڕەپیاز بخوات؛ ئەوا با لە مزگەوتەکانمان نزیک نەبێتەوە؛ چونکە فریشتەکان تووشی ئازار دەبن بە هۆی ئەو شتانەى کە نەوەکانى ئادەم تووشی ئازار دەکات».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری بە ھەردوو ریواتەکەی]

شیکردنەوە

داواکراوە کە نوێژخوێن بۆنی خۆش لە خۆی بدات، بەتایبەت ئەگەر بیەوێت نوێژ ئەنجامبدات لە مزگەوتەکان؛ بۆیە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرمانیکردووە بەو کەسانەى کە سیر وپیاز دەخۆن نەیەن بۆ مزگەوت بە هۆی ئەو بۆنە ناخۆشانەى لێیانەوە دەردەچێت، ودەبێت ئەو کەسە نوێژەکەى لە ماڵەوە ئەنجامبدات، هەتا بۆنەکەى نامێنێت، چونکە ئەم بۆنە دەبێتە هۆی بێزارکردنی مسوڵمانان و فریشتەکان. وکاتێک پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- مەنجەڵێکی بۆ هێنرا کە پاقلەمەنی وسەوزەی تێدابوو، هەستی بە بۆنێکی ناخۆش کرد، بۆیە فەرمانی کرد کە مەنجەڵەکە نزیک بکرێتەوە لە هاوەڵەکانى، ئەو کەسانەى ئامادەبوون وایان زانی ئەم خواردنانە حەرامە چونکە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- حەزی نەکرد بیانخوات، گومانیان هەبوو لەوەى بیخۆن بەڵام پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- پێیانی فەرموو کە حەرام نییە، وحەزی نەکرد بیانخوات بە هۆی بۆنەکەیانەوە نەک بەهۆی ئەوەى کە حەرامن، فەرمانى پێیانکرد کە بیخۆن، وهەواڵی ئەوەى دا کە ڕێگر لە خواردنیان ئەوەیە کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- بەردەوام نوێژ ونزا دەکات وپەیوەندی ئەو لەگەڵ پەروەرگار وەکو پەیوەندی خەڵکی تر نییە، بۆیە پێویستە ئەو لەسەر باشترین شێوە وبۆن بێت لە کاتی نزیکبوونی لە پەروەردگاری، پاراستنی بەرژەوەندی گشتی بە دوورخستنەوەى ئازار لە مسوڵمانان لە پێشترە وەکو هێنانی بەرژەوەندی تاکە کەسی کە ئامادەبوونی نوێژی جەماعەتە، وئەمیش بووە هۆی ئەوەى کە عوزر بێت بۆ ئامادە نەبوون.