Ҳадис: Аёл киши асло икки кунлик масофага эрисиз ёки маҳрамсиз сафар қилмасин!

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيَّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ -وَكَانَ غَزَا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثِنْتَيْ عَشْرَةَ غَزْوَةً- قَالَ: سَمِعْتُ أَرْبَعًا مِنَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَأَعْجَبْنَنِي، قَالَ:
«لاَ تُسَافِرِ المَرْأَةُ مَسِيرَةَ يَوْمَيْنِ إِلَّا وَمَعَهَا زَوْجُهَا أَوْ ذُو مَحْرَمٍ، وَلاَ صَوْمَ فِي يَوْمَيْنِ: الفِطْرِ وَالأَضْحَى، وَلاَ صَلاَةَ بَعْدَ الصُّبْحِ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ، وَلاَ بَعْدَ العَصْرِ حَتَّى تَغْرُبَ، وَلاَ تُشَدُّ الرِّحَالُ إِلَّا إِلَى ثَلاَثَةِ مَسَاجِدَ: مَسْجِدِ الحَرَامِ، وَمَسْجِدِ الأَقْصَى، وَمَسْجِدِي هَذَا».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1995]

Бу таржима қайта кўрилиши ва текширилиши кекак.

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам билан ўн иккита ғазотта қатнашган Абу Саид Худрий разияллоҳу анҳу айтадилар: Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламдан қуйидаги тўртта нарсани эшитдим ва улар мени ажаблантирди:
«Аёл киши асло икки кунлик масофага эрисиз ёки маҳрамсиз сафар қилмасин! Фитр ва Қурбон ҳайитлари куни рўза йўқ! Бомдод намозидан сўнг қуёш чиққунча, асрдан кийин шомгача намоз ўқилмайди. Зиёрат учун фақат учта масжидга борилади: «Масжид Ал-Ҳаром, Масжид Ал-Ақсо ва менинг бу масжидим», – дедилар.
[Тўғри матн] - [Муттафақун алайҳ] - [Саҳиҳул Бухорий - 1995]

Изоҳ

Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам тўртта нарсадан қайтардилар.
Биринчи: Аёл кишини икки кунлик узоқликдаги жойга эри ёки маҳрамисиз сафар қилишини манъ қилдилар. Аёл кишининг абадий маҳрами - ўғли, отаси, акаси ёки опасининг ўғли, амакиси, тоғаси ва шу каби яқинларидир.
Иккинчи: Фитр ва Қурбон ҳайити кунлари рўза тутишдан қайтардилар. У рўза назр, нафл ёки каффорат бўлишидан қатъий назар ҳаромдир.
Учинчи: Бомдоддан қуёш чиққунча, асрдан кун ботгунича нафл намоздан қайтардилар.
Тўртинчи: Уч масжиддан ташқари бошқа жойга фазилати ва бошқа масжидларга қараганда кўпроқ савоб олиш умидида намоз ўқиш учун сафар қилишдан қайтардилар. Масжид Ал-Ҳаром, Масжид Ан-Набавий ва Масжид Ал-Ақсо ўша уч масжиддир.

Ҳадиснинг фойдалари

1. Аёл киши маҳрамсиз сафар қилиши мумкин эмас.
2. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг: «Эри ёки махрами» деган сўзлари учун аёл бошқа аёлга маҳрам бўла олмайди.
3. Ҳар бир сафар деб аталган нарсадан аёл киши эри ёки маҳрамисиз боришидан қайтарилади. Бу ҳадис эса сўровчининг холига қараб айтилган.
4. Аёл кишининг эри, отаси, ўғли, амакиси, тоғаси, уни эмизган аёлнинг эри, эмизган аёлнинг қайниси ёки ўз қайнотаси маҳрам бўлади. Маҳрам шахс мусулмон, балоғатга етган, ақлли, ишончли ва омонатдор бўлиши керак. Чунки маҳрамдан мақсад аёлни ҳимоя қилиш, сақлаш, ишларини қоим қила олишдир.
5. Ислом шариатининг аёл киши ва унинг химоясига бўлган эътибори.
6. Бомдод ва аср намозидан кейин мутлоқ нафл намоз ўқиш жоиз эмас. Аммо ўтиб кетган фарз ёки сабаби бўлган таҳийётулмасжид каби намозларни ўқиш жоиз.
7. Қуёш чиқиши билан дарров ўқиш ҳам ҳаром, балки, бир найза ўқи миқдорида кўтарилиши лозим. Бу ўн ва ўн беш дақиқа оралиғидаги вақтни ўз ичига олади.
8. Аср вақти қуёш ботгунча давом этади.
9. Ушбу уч масжидга зиёрат учун бориш жоиз.
10. Бу уч масжиднинг фазли ва бошқа масжидлардан ажралиб турадиган хусусияти.
11. Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам қабрлари бўлса ҳам қабрларни зиёрат қилиш учун бориш жоиз эмас. Мадинада бўлган инсон ёки унга шариат рўхсат берган нарса учун келган одам зиёрат қилиши жоиз.