حدیث: سَتَكُونُ أَثَرَةٌ وَأُمُورٌ تُنْكِرُونَهَا» قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ فَمَا تَأْمُرُنَا؟ قَالَ: «تُؤَدُّونَ الحَقَّ الَّذِي عَلَيْكُمْ، وَتَسْأَلُونَ اللَّهَ الَّذِي لَكُمْ». «داسې ځان غوښتونکي او چارې به وي چې تاسو یې نه خوښوئ، هغوی وویل: اې د الله رسوله، ته موږ ته په څه امر کوې؟ هغه وفرمایل: تاسو به هغه حق ادا کوئ چې پر تاسو دی، او خپل حق به له الله جل جلاله څخه غواړئ
عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«سَتَكُونُ أَثَرَةٌ وَأُمُورٌ تُنْكِرُونَهَا» قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ فَمَا تَأْمُرُنَا؟ قَالَ: «تُؤَدُّونَ الحَقَّ الَّذِي عَلَيْكُمْ، وَتَسْأَلُونَ اللَّهَ الَّذِي لَكُمْ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 3603]
المزيــد ...
له ابن مسعود رضی الله عنه نه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«سَتَكُونُ أَثَرَةٌ وَأُمُورٌ تُنْكِرُونَهَا» قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ فَمَا تَأْمُرُنَا؟ قَالَ: «تُؤَدُّونَ الحَقَّ الَّذِي عَلَيْكُمْ، وَتَسْأَلُونَ اللَّهَ الَّذِي لَكُمْ».
«داسې ځان غوښتونکي او چارې به وي چې تاسو یې نه خوښوئ، هغوی وویل: اې د الله رسوله، ته موږ ته په څه امر کوې؟ هغه وفرمایل: تاسو به هغه حق ادا کوئ چې پر تاسو دی، او خپل حق به له الله جل جلاله څخه غواړئ».
[صحيح] - [متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)] - [صحیح بخاري - 3603]
رسول الله صلی الله علیه وسلم خبر ورکوي چې په مسلمانانو به داسې حاکمان وګمارل شي چې د مسلمانانو په مال او نورو دنیاوي چارو باندې به انحصار کوي، په خپله خوښه به یې مصرفوي او له مسلمانانو څخه به پکې د هغوی له حق څخه انکار کوي. او په دیني چارو کې به هم داسې کارونه کوي چې د منلو به نه وي. نو صحابه کرامو رضی الله عنهم پوښتنه وکړه چې: په داسې حالت کې باید څه وکړي؟ نو رسول الله صلی الله علیه وسلم وویل چې د هغوی دا کار - چې ستاسو مالونه یې ځانته کړل- باید تاسو هغوی ته له غوږ نیولو او واجب اطاعت څخه منع نه کړي، بلکې صبر وکړئ، غوږ ورته ونیسئ او اطاعت یې وکړئ او د واک په سر ورسره شخړه مه کوئ، او تاسو خپل حق له الله څخه وغواړئ او - دعا ورته وکړئ چې الله - یې اصلاح کړي او تاسو د هغوی له شر او ظلم څخه وساتي.
د حديث له ګټو څخه
- دا حدیث د رسول الله صلی الله علیه وسلم پر نبوت دلیل دی، ځکه په راتلونکې کې یې د هغه څه په اړه خبر ورکړی چې د هغه په امت کې به پېښېږي، نو همغسي پېښ شول لکه څرنګه یې چې خبر ورکړی و.
- دا روا ده چې پر یو چا مصیبت راتلونکی وي او په اړه یې هغه ته مخکې له مخکې خبر ورکړل شي، تر څو یې په زړه کې ځای ونیسي، نو کله چې پرې راشي صبر کوونکی به وي او له الله جل جلاله څخه به یې اجر غوښتونکی وي.
- په قرآن او سنتو منګولې لګول له فتنو او اختلافونو څخه د خلاصون لار ده.
- هغه واکمنانو ته غوږ نیول او اطاعت یې کول چې په نیکۍ امر کوي او په وړاندې یې بغاوت نه کول، که څه هم دوی ظلم وکړي.
- د فتنو په وخت کې له حکمت څخه کار اخیستل او د سنتو پیروي کول.
- انسان باید هغه حق ادا کړي چې پرې دی، حتی که څه نا څه ظلم ورسره شوی وي.
- پدې کې د دې قاعدې ثبوت دی چې: له دوو شرونو څخه هغه غوره کیږي چې ضرر یې کم وي او له دوو ضررونو څخه هغه چې د بل په پرتله لږ وي.
ډلبندیانې
نور
- حدیث: رسول الله صلی الله علیه وسلم سره مونږ پدې بیعت وکړ چې په سختۍ او اسانۍ، خوښۍ او ناخوښۍ کې به ورڅخه اورو او پيروي به یې کوو، او پدې که چیرته پر مونږ بل چاته ترجیح ورکړل شو (نو عکس العمل به نه ښایو) او پر دې چې د چارواکو (حاکمانو) سره د قدرت په سر مخالفت ونکړو.
- حدیث: هیڅ یو بنده نشته چې الله د ولس د چارو سرپرستي ورتر غاړي کړي، او د مړینې په ورځ مړ شي، او دی د خپل ولس سره دوکه کوونکی وي؛ مګر دا چې الله به پرې جنت حرام کړي.
- حدیث: كُلُّكُمْ رَاعٍ فَمَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ،