නබි වදන: “උත්තරීතර අල්ලාහ් පිළිබඳ යහපත් සිතුවිලි ඇති කරගත් තත්ත්වයේ මිස ඔබ අතරින් කිසිවකු මිය නොයා යුතුය.”
عَنْ جَابِرٍ رضي الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَبْلَ وَفَاتِهِ بِثَلَاثٍ يَقُولُ:
«لَا يَمُوتَنَّ أَحَدُكُمْ إِلَّا وَهُوَ يُحْسِنُ بِاللهِ الظَّنَّ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2877]
المزيــد ...
නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් මරණයට පත්වීමට දින තුනකට පෙර කළ ප්‍රකාශයකට මම සවන් දී ඇත්තෙමි යැයි ජාබිර් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී:
“උත්තරීතර අල්ලාහ් පිළිබඳ යහපත් සිතුවිලි ඇති කරගත් තත්ත්වයේ මිස ඔබ අතරින් කිසිවකු මිය නොයා යුතුය.”
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - [ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත] - [صحيح مسلم - 2877]
සැබැවින්ම අල්ලාහ් කරුණා කරනු ඇත. මරණ මංචකයේ සිටින විට තමන්ට සමාව ලැබෙනු ඇත යන අපේක්ෂාවෙන් යුතුව අල්ලාහ් පිළිබඳ යහපත් සිතුවිලි ඇති කරගත් තත්ත්වයේ මිස කෙනෙක් මිය නොයා යුතු බව නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණෝ දිරි ගැන්වූහ. සැබැවින් ම බියබැතිමත් බව දෛනික ක්රියාවන් විධිමත් වීමට ඉවහල් වනු ඇත. එනමුත් මරණ මංචකය ක්රියාවන් සිදු කිරීමට උචිත තත්ත්වයක් නොවේ. එබැවින් එවැනි අවස්ථාවක අවශ්‍යය වනුයේ යහපත් අපේක්ෂාවයි.
හදීසයේ හරය
- සියලුම තත්ත්වයන්හි තම සමූහයාට මඟපෙන්වීම සඳහා නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් තුළ තිබූ උනන්දුව සහ දැඩි කැමැත්ත. එය කෙතරම්ද යත් අවසන් හුස්ම හෙළන අවස්ථාවේ පවා එතුමාණන් තම සමූහයාට උපදෙස් දුන්හ. ඔවුනට මිදීමේ මාර්ගය පෙන්වා දුන්හ.
- අත්-තීබී තුමා මෙසේ පවසයි: මිය යන අවස්ථාවේ අල්ලාහ් පිළිබඳ යහපත් සිතුවිලි ඇති කරගනු වස් ඔබේ ක්රියාවන් ඔබ විධිමත් කර ගන්න. සැබැවින්ම මරණයට පෙර කවරෙකුගේ ක්‍රියාව දූෂිත වූයේ ද මිය යන අවස්ථාවේ ඔහුගේ සිතුවිලි ද දූෂිත වනු ඇත.
- ගැත්තා තුළ තිබිය යුතු වඩාත් පරිපූර්ණ තත්ත්වයන් වනුයේ: දෙවියන් පිළිබඳ යහපත් අපේක්ෂාව සහ දේව බියබැතිකම මධ්‍යස්ථව පවත්වාගෙන යාම සහ
- ඉක්මවා ගිය ආදරයයි. ආදරය යනු වාහනයයි. අපේක්ෂාව යනු සීමාවයි, බිය යනු පැදවීමයි. අල්ලාහ් ඔහුගේ කරුණාව හා ත්‍යාගශීලීභාවය තුළින් සේන්දු කරන්නා වේ.
- මරණ මංචකයේ සිටින අයකු තමන් තුළ යහපත් අපේක්ෂාව හා අල්ලාහ් පිළිබඳ යහපත් සිතුවිලි ඇති කර ගත යුතුය. මෙම හදීසයේ සඳහන් පරිදි නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් මරණයට පත්වීමට දින තුනකට පෙර මෙසේ පවසා ඇත්තාහ.
අමතර
- නබි වදන: ආදේශ තබන්නන් ආදේශ තැබීමෙන් මම ස්වාධීන වෙමි. කවරෙකු මා සමග මා හැර වෙනත් කෙනෙකු හවුල් කරමින් ක්රියාවක් සිදු කළේ ද සැබැවින්ම මම ඔහු හා ඔහුගේ ආදේශය ද අතහැර දැමුවෙමි.
- නබි වදන: මහා පාපයන්ගෙන් වැළකී සිටින විට, පස්වේල සලාතයත්, ජුමුආ වෙන් ජුමුආවටත්, රමළානයෙන් රමළානයටත් ඒවා අතර සිදුවන දෑ සඳහා ඒවා ප්රතිකර්මයන් වනු ඇත.
- නබි වදන: මුස්ලිම්වරුන් දෙදෙනෙකු තම අසිපත්වලින් එකිනෙකා මුණ ගැසුණු විටෙක, ඝාතකයා හා ඝාතනය කරනු ලැබූ තැනැත්තා අපා ගින්නේ වෙති.
- නබි වදන: සැබැවින්ම අල්ලාහ් නුඹලාගේ ශරීර දෙස හෝ නුඹලාගේ හැඩරූ දෙස හෝ නොබලයි. නමුත් නුඹලාගේ හදවත් හා නුඹලාගේ ක්රියාවන් දෙස බලයි.
- නබි වදන: ක්රියාවන් පිහිටනුයේ චේතනාවන් අනුවය. සෑම පුද්ගලයකුටම ඔහු පතන දෑ ඇත.
- නබි වදන: සැබැවින්ම ජනයා කිසිදු යුක්තියකින් තොරව අල්ලාහ්ගේ සම්පත් අතර ගනුදෙනු කරති. එහෙයින් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අපා ගින්න ඔවුනට හිමිය.
- නබි වදන: මියගිය ඇත්තන්හට දොස් නොකියනු. සැබැවින්ම ඔවුන් ඉදිරිපත් කළ දෑ වෙතට ශීඝ්රයෙන් ගිය අය වෙති.