Ҳадис: Ҳар чизе, ки масткунанда бошад, ҳаром аст

عَنْ أَبِي بُرْدَةَ، عَنْ أَبِيهِ أَبِي مُوسَى الأَشْعَريِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعَثَهُ إِلَى اليَمَنِ، فَسَأَلَهُ عَنْ أَشْرِبَةٍ تُصْنَعُ بِهَا، فَقَالَ: وَمَا هِيَ؟، قَالَ: «البِتْعُ وَالمِزْرُ»، فَقِيلَ لِأَبِي بُرْدَةَ: مَا البِتْعُ؟ قَالَ: نَبِيذُ العَسَلِ، وَالمِزْرُ: نَبِيذُ الشَّعِيرِ، فَقَالَ: «كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ» خرجه البخاري. وَخَرَّجَهُ مُسْلِمٌ وَلَفْظُهُ: قَالَ: بَعَثَنِي رَسُولُ اَلله أَنَا وَمُعَاذٌ إِلَى اَليَمَنِ، فَقُلْتُ: يَا رَسُولُ اَللَّهِ! إِنَّ شَرَابًا يُصْنَعُ بِأَرْضِنَا يُقَال لَهُ: المِزَرُ مِنَ الشَّعِيرِ، وَشَرَابٌ يُقَالُ لَهُ: البِتْعُ مِنَ العَسَلِ، فَقَالَ: «كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ». وَفِي رِوَايَةٍ لِمُسْلِمٍ: «فَقَالَ: كُلُّ مَا أَسْكَرَ عَنِ الصَّلَاةِ فَهُوَ حَرَامٌ». وَفِي رِوَايَةٍ لَهُ: «وَكَانَ رَسُولُ الله قَدْ أُعْطِيَ جَوَامِعَ الكَلِمِ بِخَوَاتِمِهِ، فَقَالَ: أَنْهَى عَنْ كُلِّ مُسْكِرٍ أَسْكَرَ عَنْ الصَّلَاةِ».
[صحيح] - [رواه البخاري ومسلم] - [الأربعون النووية: 46]

Аз Абубурда аз падараш Абумусои Ашъарӣ ривоят аст:
Паёмбари Худо (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) ӯро ба тарафи Яман фиристоданд ва дар бораи баъзе аз нӯшиданиҳое, ки дар он ҷо сохта мешуд, аз эшон пурсиданд, ки чистанд онҳо? Гуфт: ал-Битъ ва ал-Мирз аст. Ва ба Абубурда гуфт: "ал-Битъ чист?" Гуфт: Оби асал ва ал-Мизр оби ҷав. Сипас Фармуданд: "Ҳар чизе, ки мастӣ биёварад, ҳаром аст". Ривояти Бухорӣ.
-

Шарҳ

Абумусои Ашъарӣ (разияллоҳу анҳу) хабар медиҳад, ки Паёмбар (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) ӯро ба Яман фиристод. Ӯро (Паёмбарро) дар бораи нӯшокиҳое, ки он ҷо таёр мекунанд, пурсид, ки оё он нӯшокиҳо ҳаром ҳастанд ё ҳалол. Паёмбар (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) дар ин бораи он нӯшиданиҳо тавзеҳ хост. Абумусо (разияллоҳу анҳу) гуфт: Он нӯшиданиҳо яке "битъ" мебошад, ки аз асал таёр мешавад ва дигарӣ "мазр", ки аз ҷав таёр мешавад. Пас, Паёмбар (Саллалоҳу алайҳи ва саллам), ки аз суханони фарогир ва кӯтоҳ баҳраманд аст, фармуд: "Ҳар чизи масткунанда ҳаром аст".

Аз фоидаҳои ҳадис

1. Набиз: Обест, ки дар он хурмо, ё асал, ё ҷав ё монанди он андохта мешавад, то ки таъм ва маззаи ширин бигирад. Баъд аз муддате мумкин аст, ки тахмир шавад (тағйир ёбад) ва ба нӯшокии масткунанда табдил ёбад.
2. Ин ҳадис қоидаест дар ҳаром будани ҳама навъҳои масткунандаҳо, монанди шароб, ҳашиш ва ғайра.
3. Аҳамияти пурсидан дар бораи чизҳое, ки як мусалмон ба он эҳтиёҷ дорад.
4. Аввалин бор май вақте ҳаром шуд, ки бар асари нӯшидани он яке аз муҳоҷирон дар вақти намоз хондан оятҳоро ба ҳам омехта хонд, пас ояти зерин нозил шуд: (Эй касоне, ки имон овардаед, дар ҳоли мастӣ ба намоз наистед, то замоне ки бидонед чӣ мегӯед) (Сураи Нисо, ояти 43).
5. Пас аз он, мунодии Паёмбар (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) эълон мекард: "Маст ба намоз наздик нашавад".
6. Сипас Аллоҳ Таъоло шаробро бо ояти зерин пурра ҳаром гардонид: (Эй касоне, ки имон овардаед, бе тардид, шаробу қимор ва бутҳову тирҳои қуръакашӣ палид [ва] аз кор [-ҳои] шайтон ҳастанд, пас, аз онҳо дурӣ кунед, бошад, ки растагор шавед, 90 Дар ҳақиқат, шайтон мехоҳад бо шаробу қимор, миёнатон душманӣ ва кина эҷод кунад ва шуморо аз ёди Аллоҳ Таъоло ва аз намоз боздорад, пас, [эй муъминон, ҳоло ки ҳақиқатро донистед] оё аз онҳо даст бармедоред? 91) (Сураи Моида, оятҳои 90-91).
7. Ин нишон медиҳад, ки таҳрими шароб ба тадриҷ сурат гирифт, то ниҳоят Аллоҳ онро комилан манъ кард.
8. Аллоҳ Таъоло майро ҳаром кард, зеро он зиёну фасоди бузургро дар бар мегирад.
9. Меъёр дар ҳаром будани нӯшокиҳо сифати масткунандагии онҳост; агар набиз (нӯшокии аз мева, асал, ё ҷав омодашуда) дорои хусусияти масткунӣ бошад, он ҳаром аст. Вале агар чунин набошад ва маст накунад, он ҳалол ва ҷоиз аст.