حدیث: هر نشه‌وَر (مستی راوستونکی) شی حرام دی

عَنْ أَبِي بُرْدَةَ، عَنْ أَبِيهِ أَبِي مُوسَى الأَشْعَريِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ:
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعَثَهُ إِلَى اليَمَنِ، فَسَأَلَهُ عَنْ أَشْرِبَةٍ تُصْنَعُ بِهَا، فَقَالَ: وَمَا هِيَ؟، قَالَ: «البِتْعُ وَالمِزْرُ»، فَقِيلَ لِأَبِي بُرْدَةَ: مَا البِتْعُ؟ قَالَ: نَبِيذُ العَسَلِ، وَالمِزْرُ: نَبِيذُ الشَّعِيرِ، فَقَالَ: «كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ» خرجه البخاري. وَخَرَّجَهُ مُسْلِمٌ وَلَفْظُهُ: قَالَ: بَعَثَنِي رَسُولُ اَلله أَنَا وَمُعَاذٌ إِلَى اَليَمَنِ، فَقُلْتُ: يَا رَسُولُ اَللَّهِ! إِنَّ شَرَابًا يُصْنَعُ بِأَرْضِنَا يُقَال لَهُ: المِزَرُ مِنَ الشَّعِيرِ، وَشَرَابٌ يُقَالُ لَهُ: البِتْعُ مِنَ العَسَلِ، فَقَالَ: «كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ». وَفِي رِوَايَةٍ لِمُسْلِمٍ: «فَقَالَ: كُلُّ مَا أَسْكَرَ عَنِ الصَّلَاةِ فَهُوَ حَرَامٌ». وَفِي رِوَايَةٍ لَهُ: «وَكَانَ رَسُولُ الله قَدْ أُعْطِيَ جَوَامِعَ الكَلِمِ بِخَوَاتِمِهِ، فَقَالَ: أَنْهَى عَنْ كُلِّ مُسْكِرٍ أَسْكَرَ عَنْ الصَّلَاةِ».
[صحيح] - [رواه البخاري ومسلم] - [الأربعون النووية: 46]

له ابی بردة رحمه الله څخه روایت دی چې هغه له خپل پلار ابو موسی الأشعري رضی الله عنه څخه روایت کوي:
رسول الله صلی الله عليه وسلم یمن ته واستاوه، نو هغه ترې د هغو څښاکونو په اړه وپوښتل چې هلته جوړېږي، رسول الله صلی الله عليه وسلم وفرمایل: «هغه څه دي؟» ده وویل: «البِتْعُ او المِزْرُ» نو ابی بردة ته وویل شول چې: «البِتْعُ څه شی دی؟» هغه وویل: د شاتو نبیذ (یعنې هغه څښاک چې له شاتو جوړېږي او وروسته نشه‌وَر شي) او: المِزْر: د وربشو چمتو شوی څښاک دی، نو هغه صلی الله عليه وسلم وفرمایل: «هر نشه‌وَر (مستی راوستونکی) حرام دی». بخاري روایت کړی.
[صحيح] -

تشریح

ابو موسی الأشعري رضی الله عنه خبر ورکوي چې نبي صلی الله عليه وسلم هغه یمن ته واستاوه، نو هغه (ابو موسی) له نبي صلی الله عليه وسلم څخه د یو ډول څښاکو په اړه وپوښتل چې په یمن کې جوړېږي، چې آیا حرام دي؟ نو نبي صلی الله عليه وسلم ترې د هغو په اړه پوښتنه وکړه. ابو موسی الأشعري رضي الله عنه وویل چې: البتع د شاتو نه جوړ څښاک دي، او المزر له اوربشو نه جوړ څښاک دي. نو رسول الله صلی الله علیه وسلم؛ چې جوامع الکلم ورکړل شوي دي وفرمایل: «هر نشه کوونکی شی حرام دی».

د حديث له ګټو څخه

1. نبیذ: هغه اوبه دي چې پکې کجورې، شات، اوربشې یا ورته نور شیان واچول شي؛ نو له دې شیانو څخه خوند او خوږه مزه واخلي او وروسته ممکن تخمیر شي (بدل شي) او نشه‌وَر شي.
2. دا حدیث د ټولو نشه ورو موادو په حراموالي کې اصل دی لکه: شراب، چرس او داسې نور.
3. د هغه څه په اړه د پوښتنې اهمیت چې مسلمان ورته اړتیا لري.
4. د شرابو حرمت لومړی ځل هغه مهال نازل شو، کله چې د لمانځه وخت راغی، او ځینو صحابه وو لمونځ وکړ، نو په قراءت کې ګډوډ شول، چې د الله تعالی دا قول نازل شو: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُكَارَى حَتَّى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ} [النساء: 43]. یعنې: (اې هغو كسانو چې ایمان يې راوړى دى! تاسو د نشې په حالت كې لمانځه ته مه نږدې كېږئ، تر هغه پورې چې تاسو پوه شئ په هغه څه چې تاسو يې وایئ). دا پداسې حال کې چې د رسول الله صلی الله علیه وسلم په امر یو اواز کوونکي غږ وکړ چې د نشې په حالت کې دې څوک لمانځه ته نه نږدې کېږي، بیا الله تعالی د دې وینا په نازلېدو سره شراب بالکل حرام کړل: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (90) إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ} [المائدة: 90، 91]. یعنې: (اې هغو کسانو چې ايمان مو راوړی! پرته له شکه شراب، جواري، د غير الله د عبادت ځايونه او د فال غشې دا ټول ناولي شيطاني كارونه دي نو ډډه ترې وكړئ چې بريالي شئ، یقینًا همدا خبره ده چې شیطان غواړي ستاسو په مینځ كې د شرابو او جوارۍ په ذریعه دښمني او بغض واچوي او تاسو د الله له ذكر او لمانځه نه بند كړي، نو آیا تاسو (له شرابو او جوارۍ نه) منع كېدونكي یئ؟
5. الله تعالی شراب حرام کړل، ځکه چې ډېر زیانونه او ستر فسادونه پکې دي.
6. په حرمت کې اعتبار نشه ور کېدو ته دی؛ نو کله چې په نبیذ کې د نشې صفت پېدا شو نو حرام دي، او تر څو چې پکې د نشې صفت نه وي پېدا شوی مباح دي.