عن عبد الله بن مسعود رضي الله عنه قال: علمنا رسول الله صلى الله عليه وسلم خطبة الحاجة: إن الحمد لله، نستعينه ونستغفره، ونعوذ به من شرور أنفسنا، من يهد الله، فلا مضل له، ومن يضلل، فلا هادي له، وأشهد أن لا إله إلا الله، وأشهد أن محمدا عبده ورسوله، " يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ والأرحام إن الله كان عليكم رقيبا} [النساء: 1] ، {يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله حق تقاته ولا تموتن إلا وأنتم مسلمون} [آل عمران: 102] ، {يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله وقولوا قولا سديدا (70) يصلح لكم أعمالكم ويغفر لكم ذنوبكم ومن يطع الله ورسوله فقد فاز فوزا عظيما} [الأحزاب:70 - 71].
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه والنسائي وأحمد]
المزيــد ...

අබ්දුල්ලාහ් ඉබ්නු මස්ඌද් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් වාර්තා කරන ලදී. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) අවශ්යය කටයුත්තක දී කළ යුතු දේශනාව පිළිබඳ අපට ඉගැන්වූහ. එනම්: "c2">“ “නියත වශයෙන්ම සියලු ප්රශංසා අල්ලාහ් සතුය. අපි ඔහුගෙන් උදව් පතමු. ඔහුගෙන් සමාව අයැදිමු. අපගේ ආත්මාවන්හි නපුරුකම්වලින් ආරක්ෂාව ඔහුගෙන් පතමු. අල්ලාහ් කවරෙකුට යහමග පෙන්වන්නේ ද ඔහුව නොමග යවන්නෙකු නැත. අල්ලාහ් කවරෙකු නොමග යන්නට ඉඩ හැරියේ ද ඔහුට මග පෙන්වන්නෙකු නැත. නැමදුමට සුද්සා අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියකු නොමැති බව මම සාක්ෂි දරමි. එමෙන්ම සැබැවින්ම මුහම්මද් අල්ලාහ්ගේ ගැත්තා හා ඔහුගේ දූතයාණන් බව ද මම සාක්ෂි දරමි.” "c2">“අහෝ මිනිසුනි! එක ම ආත්මයකින් නුඹලා ව මවා එයින් එහි කළත්රය ද මවා ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් අධික පිරිමින් ද කාන්තාවන් ද මැවූ නුඹලාගේ පරමාධිපතිට බිය බැතිමත් වනු. තවද කවර(නාමය)ක් වෙනුවෙන් නුඹලා එකිනෙකා අයිතීන් ඉල්ලා සිටින්නේ ද ඔහුට ද (එවැනි) ලේ ඥාතීත්වය (බිඳ දැමීම)ට ද බිය වනු. නියත වශයෙන් ම අල්ලාහ් නුඹලා කෙරෙහි සර්ව නිරීක්ෂකයා විය.” (සූරා අන්-නිසා: 1) "c2">“අහෝ ! විශ්වාස කළවුනි, නුඹලා අල්ලාහ්ට බිය විය යුතු සැබෑ අයුරින් නුඹලා ඔහුට බිය බැතිමත් වනු. තවද නුඹලා මුස්ලිම්වරුන් ව සිටිය දී ම මිස මරණයට පත් නොවනු.” (ආලු ඉම්රාන්: 102) "අහෝ විශ්වාස කළවුනි! නුඹලා අල්ලාහ්ට බැතිමත් වනු. තවද නිවැරදි ප්රකාශයෙන් ප්රකාශ කරනු. නුඹලාගේ ක්රියාවන් ඔහු නුඹලාට විධිමත් කරයි. තවද නුඹලාගේ පාපකම් වලට ඔහු නුඹලාට සමාව දෙයි. තවද කවරෙකු අල්ලාහ්ට හා ඔහුගේ දූතයාණන්ට අවනත වන්නේ ද සැබැවින්ම ඔහු ඉමහත් ජයග්රහණයකින් ජය ලැබුවේය.
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉබ්නු මාජාහ් එය වාර්තා කර ඇත.

විවරණය

අල්ලාහ්ට ප්රශංසා කිරීම, ඔහුගෙන් උදව් පැතීම, සියලු හානිදායක දැයින් මිදීමට ඔහු වෙත යොමුවීම, ශුද්ධ වූ වැකි පාරායනය කිරීම යන මේ එකතුව දේශනාවක් සඳහා ආගමානුගත කර ඇති බවට ඉබ්නු මස්ඌද් තුමාගේ හදීසය පෙන්වා දෙයි. ජනයා අතර අල් කුර්ආනය, සුන්නාහ්, ආගමික අවබෝධය දේශනා කරන විටත් ඔවුනට උපදෙස් දෙන විටත් මෙය ඉදිරිපත් කිරීම අවශ්යය වේ. මෙය විවාහයට පමණක් විශේෂිත වූවක් නොවේ. මෙය සියලුම අවශ්යතා සඳහා සිදු කරනු ලබන දේශනයකි. එය එහි සමෘද්ධිය උසුලා ඇත. ඉදිරිපත් කරන දෑහි යහපත් ප්රතිඵල ඒ සඳහා වනු ඇත. මෙය ඉතා වැදගත් සුන්නාවකි.

අර්ථ කථනය: ඉංග්‍රීසි ප්‍රංශ ස්පැැනිෂ් තුර්කි උරුදු ඉන්දුනීසියානු බොස්නියානු රුසියානු බෙංගාලි චීන පර්සියානු ඉන්දියානු වියට්නාම උයිගුර් කුර්දි හවුසා පෘතුගීසි මලයාලම් තෙලිගු ස්වාහිලි දමිළ බර්මානු තායිලන්ත ජපානු පශ්ටු ආසාමි අල්බානියානු السويدية الأمهرية الهولندية الغوجاراتية الدرية
අර්ථ කථන නිරීක්ෂණය

හදීසයේ හරය

  1. සැබැවින්ම අවශ්යතා මෙම දේශනය සමග ආරම්භ කිරීම සතුටු දායකය. සැබැවින්ම මෙසේ මෙනෙහි කිරීමේ අභිවෘද්ධිය හේතුවෙන් එම අවශ්යතාව ජය ලබනු ඇත.
  2. සැබැවින්ම කුත්බා දේශනාවක අල්ලාහ්ට ප්රශංසා කිරීම, සාක්ෂියේ ප්රතිපත්තිමය ප්රකාශ දෙක හා ඇතැම් අල් කුර්ආනීය වදන් ඇතුලත්ව තිබිය යුතු වේ.
  3. මෙම හදීසය කුත්බා දේශනයකි. මෙයට ‘කොත්බා අල් හාජා’ අවශ්ය කටයුත්තක් වෙනුවෙන් වූ දේශනා යනුවෙන් නම් කෙරී ඇත. ජනයාට උපදෙස් දීමේ දී අල් කුර්ආනය හා සුන්නාව, ඉස්ලාමීය අවබෝධය උපදෙස් ඇතුළත් වීම සතුටුදායකය. එය විවාහයට පමණක් සීමා වූවක් නොවේ. සැබැවින්ම එය සෑම අවශ්යතාවක් වෙනුවෙන්ම සිදු කරන්නා වූ කුත්බාවකි. විවාහ ගිවිසුම ද ඒ ගොන්නෙන් එකකි.
  4. අල්ලාහ් සතු ප්රශංසාලාබී ගුණාංගය ඒ සඳහා ඔහු සුදුසුකම් ලැබීම හා එමගින් ඔහු ගුණ ගායනාවට ලක් කිරීම යනාදිය තහවුරු කරමින් මෙම හදීසය ආවරණය වී ඇත.
  5. අල්ලාහ්ගෙන් උදව් පැතීමත් මිනිසා ඉදිරිපත් කරන අවශ්යතාවන් විශේෂයෙන්ම විවාහ පැවරුම් සම්බන්ධයෙන් හා නඩත්තු වියදම් සම්බන්ධයෙන් පහසු කිරීමට හා සැහැල්ලු කිරීමට ඔහුගෙන් උපකාර පැතීමත් මෙම හදීසය ආවරණය කර ඇත.
  6. සමාව පැතීම, අඩුපාඩු හා පාපකම් වසන් කරන මෙන් පැතීම. අඩු ලුහුඩුකම් පිළි ගැනීම ඒවා නොසලකා හැර සමාව දෙන මෙන් ඉල්ලීම යනාදිය මෙම හදීසය ඇතුළත් කර ගෙන ඇත.
  7. මෙමගින් ආරක්ෂාව පැතීම, තහනම් කරන ලද දෙයක් කිරීමට හා අනිවාර්යය යමක් අතහැරීමට වාද කරන නපුරු ආශාවන්ගෙන් පිරුණු ආත්මයේ හානියෙන් ආරක්ෂාව පැතීම. නමුත් අල්ලාහ් ආරක්ෂා කළ හා රැකවරණය දුන් අය හැර.
  8. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ මැවීම් තුළ කටයුතු ක්රියාත්මක කරන්නා බවත් සැබැවින්ම සිත් තුළ මඟ පෙන්වීම හා එහි මුළාව ඔහු අතෙහි ඇති බවත් පිළිගැනීම මෙහි අන්තර්ගත වී ඇත.
  9. ඉස්ලාමයේ යතුර, එහි මූලය, එහි අත්තිවාරම වන ප්රතිපත්තිමය සාක්ෂියේ ප්රකාශ දෙක පිළිගැනීම ද මෙය අන්තර්ගත කර ගෙන ඇත. මේ දෙක ගැඹුරු හදවතින් පිළිගැනීමෙන් මිස මුස්ලිම්වරයකු විය නොහැක.
අමතර