হাদীছ: ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে আমাক খুতবাতুল হাজাহ শিকাইছে। নিশ্চয় সকলো প্ৰকাৰ প্রশংসা কেৱল আল্লাহৰ বাবে, আমি তেওঁৰ ওচৰতেই সহায় বিচাৰোঁ, তেওঁৰ ওচৰতেই ক্ষমা বিচাৰোঁ। লগতে আমি আমাৰ প্রবৃত্তিৰ অনিষ্টতাৰ পৰা তেওঁৰ ওচৰত আশ্রয় প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ।

عن عبد الله بن مسعود رضي الله عنه قال: علمنا رسول الله صلى الله عليه وسلم خطبة الحاجة: إن الحمد لله، نستعينه ونستغفره، ونعوذ به من شرور أنفسنا، من يهد الله، فلا مضل له، ومن يضلل، فلا هادي له، وأشهد أن لا إله إلا الله، وأشهد أن محمدا عبده ورسوله، " يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ والأرحام إن الله كان عليكم رقيبا} [النساء: 1] ، {يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله حق تقاته ولا تموتن إلا وأنتم مسلمون} [آل عمران: 102] ، {يا أيها الذين آمنوا اتقوا الله وقولوا قولا سديدا (70) يصلح لكم أعمالكم ويغفر لكم ذنوبكم ومن يطع الله ورسوله فقد فاز فوزا عظيما} [الأحزاب:70 - 71].
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه والنسائي وأحمد]

আব্দুল্লাহ ইবনে মাছউদ ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহুৰ পৰা বৰ্ণিত, তেওঁ কৈছে, ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে আমাক খুতবাতুল হাজাহ শিকাইছে। নিশ্চয় সকলো প্ৰকাৰ প্রশংসা কেৱল আল্লাহৰ বাবে, আমি তেওঁৰ ওচৰতেই সহায় বিচাৰোঁ, তেওঁৰ ওচৰতেই ক্ষমা বিচাৰোঁ। লগতে আমি আমাৰ প্রবৃত্তিৰ অনিষ্টতাৰ পৰা তেওঁৰ ওচৰত আশ্রয় প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ। যাক আল্লাহে হিদায়ত দিয়ে, তাক পথভ্ৰষ্ট কৰিব পৰা কোনো নাই। আনহাতে তেওঁ যাক গোমৰাহ কৰে তাক হিদায়ত দিব পৰাও কোনো নাই। মই সাক্ষ্য দিওঁ যে, আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য ইলাহ নাই। আৰু সাক্ষ্য দিওঁ যে, মুহাম্মাদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম হৈছে আল্লাহৰ বান্দা আৰু তেওঁৰ ৰাছুল। আল্লাহে কৈছে, ¬হে মানৱ! তোমালোকে নিজ প্ৰতিপালকৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা, যিজনে তোমালোকক এটা প্ৰাণৰ পৰা সৃষ্টি কৰিছে আৰু তাৰ পৰা তেওঁৰ স্ত্ৰী সৃষ্টি কৰিছে আৰু তেওঁলোক দুজনৰ পৰা বহুতো নৰ-নাৰী বিস্তাৰ কৰিছে; আৰু তোমালোকে আল্লাহৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা যাৰ নামৰ দোহাই দি তোমালোকে পৰস্পৰে অধিকাৰ সাব্যস্ত কৰা, আৰু তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা ৰক্ত-সম্পৰ্কীয় আত্মীয়তাৰ বিষয়েও। নিশ্চয় আল্লাহ তোমালোকৰ ওপৰত পৰ্যবেক্ষক। [ছুৰা আন-নিছা, আয়াত: 1] আল্লাহ তা`আলাই আৰু কৈছে, ¬ হে ঈমান্দাৰসকল! তোমালোকে যথাৰ্থভাৱে আল্লাহৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা আৰু তোমালোকে মুছলিম (পৰিপূৰ্ণ মুছলিম) নোহোৱালৈকে মৃত্যুবৰণ নকৰিবা। [ছুৰা আলে ইমৰান, আয়াত: 102] আল্লাহে আৰু কৈছে, ¬ হে ঈমান্দাৰসকল! তোমালোকে আল্লাহৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা আৰু সঠিক কথা কোৱা; এনে কৰিলে তেওঁ তোমালোকৰ বাবে তোমালোকৰ আমলসমূহ সংশোধন কৰিব আৰু তোমালোকৰ পাপসমূহ ক্ষমা কৰিব। যি ব্যক্তিয়ে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ আনুগত্য কৰে, তেওঁ অৱশ্যে মহা সফলতা অৰ্জন কৰিছে। [ছুৰা আল আহজাব, আয়াত: 70-71]
ছহীহ - ইয়াক ইবনু মাজাহে বৰ্ণনা কৰিছে

ব্যাখ্যা

এই হাদীছটোৱে উক্ত খুতবাটো প্রচলনৰ বৈধতা প্ৰমাণ কৰে, ইয়াৰ মাজত আছে আল্লাহৰ সকলো প্ৰকাৰ প্রশংসা, তেওঁৰ ওচৰত সহায় প্রার্থনা কৰা, অনিষ্টতাৰ পৰা আশ্রয় বিচৰা আৰু উল্লিখিত গুৰুত্বপূৰ্ণ আয়াতসমূহ তিলাৱত কৰা আদি বিষয়বোৰক একত্রিত কৰিছে। এতেকে প্ৰতিজন মানুহৰ উচিত হৈছে কোৰআন, ছুন্নাহ আৰু ফিকাহৰ জ্ঞান দিয়াৰ পূৰ্বে তথা মানুহক নছিহত কৰাৰ পূৰ্বে এই খুতবাটো পঢ়া মুস্তাহাব। এই খুতবাটো কেৱল বিবাহৰ সৈতেই নিৰ্দিষ্ট নহয়। এইটো সকলো প্ৰকাৰ প্রয়োজনত পঢ়িবলগীয়া খুতবাহ। যাতে বৰকত নাযিল হয় আৰু ইয়াৰ পৰবৰ্তী কামৰ বাবে এটা ভাল প্রভাৱ পোৱা যায়। এইটো পাঠ কৰা ছুন্নাতে মুআক্কাদাহ (গুৰুত্বপূর্ণ ছুন্নাহ)।