عن جندب بن عبد الله رضي الله عنه قال: سمعت النبي صلى الله عليه وسلم قبل أن يموت بخمس، وهو يقول: «إني أبرأ إلى الله أن يكون لي منكم خليل، فإن الله قد اتخذني خليلا كما اتخذ إبراهيم خليلا، ولو كنت متخذا من أمتي خليلا لاتخذت أبا بكر خليلا، ألا وإن من كان قبلكم كانوا يتخذون قبور أنبيائهم مساجد، ألا فلا تتخذوا القبور مساجد، فإني أنهاكم عن ذلك».
[صحيح] - [رواه مسلم]
المزيــد ...

නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා මරණයට පත් වීමට දින පහකට පෙර කළ ප්රකාශයකට තමන් සවන් දුන් බව ජුන්ද් ඉබ්නු අබ්දුල්ලාහ් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී. “නුඹලා අතරින් ඉහවහා ගිය ආදරයක් ඇති මිතුරෙකු මට වීමෙන් මම අල්ලාහ්ට නිර්දෝෂී වූයෙමි. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඉබ්රාහීම් තුමා මිතුරෙකු ලෙස තෝරා ගත්තාක් මෙන් ඔහු මාව ද මිතුරෙකු ලෙස තෝරා ගෙන ඇත. මාගේ ප්රජාවෙන් මම මිතුරෙකු තෝරා ගන්නෙකු වී නම් සැබැවින්ම මම අබූ බක්ර් ව මිතුරෙකු ලෙස තෝරා ගන්නෙමි. දැනගනු, සැබැවින්ම නුඹලාට පෙර සිටියවුන් ඔවුන්ගේ නබිවරුන්ගේ මිනීවළවල් නැමදුම් ස්ථාන ලෙස ගෙන සිටියෙහුය. දැනගනු. එබැවින් නුඹලා මිනීවළවල් නැමදුම් ස්ථාන ලෙස නොගනු. සැබැවින්ම මම එයින් නුඹලාව වළකමි.
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත.

විවරණය

(සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) මරණයට පත් වීමට ටික කලකට මත්තෙන් තම ප්රජාව වෙත වැදගත් කතාවක් සිදු කරමින් අල්ලාහ් අබියස එතුමාගේ නිලය ගැන දන්වා සිටියේය. ඉබ්රාහීම් අලයිහිස් සලාම් තුමා ලබා ගත්තාක් මෙන් උසස් තත්ත්වයේ ඉහවහා ගිය ආදරයක් මම ලබා ගත්තෙමි. අල්ලාහ් හැර වෙනත් මිතුරෙකු ඔහුට වීම අහෝසි කරන ලද්දේ එබැවිණි. සැබැවින්ම එතුමාගේ හදවත ඔහුගේ ආදරයෙන් මහිමයෙන් හා ඔහු පිළිබඳ අවබෝධයෙන් පිරී පැවතිනි. එසේ වෙනත් කිසිවකු වෙනුවෙන් පුළුල්ව පැවතියේ නැත. මැවීම්හි හදවත් තුළ එසේ නොමසුරු ආදරයක් විය හැක්කේ එක් අයකුට පමණි. එසේ මැවීම් අතරින් වඩාත් ලෙන්ගතු මිතුරෙකු වී නම් එය අබූ බක්ර් වනු ඇත. එසේ පැවසීම අබූ බක්ර් තුමාගේ මහිමය හා එතුමාගෙන් පසු පාලක ධූරය ඔහු විසින් හොඹවන බවට වූ සළකුණකි. පසුව යුදෙව්වන් හා කිතුනුවන් ඔවුන්ගේ නබිවරුන්ගේ මිනීවළවල් දෙවියන්ට ආදේශ තබන නැමදුම් ස්ථාන බවට පත් කර ගන්නා තරමට ඒවා සම්බන්ධයෙන් ඉක්මවා කටයුතු කළ ආකාරය පිළිබඳ දන්වා සිටියේය. ඔවුන්ගේ ක්රියාව මෙන් එතුමාගේ ජන සමාජය ද කටයුතු කිරීම තහනම් කළේය. කිතුනුවන්ට එක් නබිවරයෙකු මිස වෙනත් කෙනෙකු නොවීය. ඔහු ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා විය. නමුත් ඔවුහු මිහිතලයේ එතුමා සතු මිනීවළක් තිබෙන බවට විශ්වාස කළෝය. සමස්තයක් වශයෙන් සළකා බලන විට නිවැරදි ප්රකාශය වනුයේ සැබැවින්ම ඊසා අලයිහිස් සලාම් තුමා අරෝහණය වූ බවයි. එතුමා කුරුසියේ ඇණ ගසනු ලැබුවේ හෝ පසුව වළ දමනු ලැබුවේ හෝ නැත.

අර්ථ කථනය: ඉංග්‍රීසි ප්‍රංශ ස්පැැනිෂ් තුර්කි උරුදු ඉන්දුනීසියානු බොස්නියානු රුසියානු බෙංගාලි චීන පර්සියානු ටගාලොග් ඉන්දියානු වියට්නාම උයිගුර් කුර්දි හවුසා පෘතුගීසි මලයාලම් තෙලිගු ස්වාහිලි දමිළ බර්මානු තායිලන්ත ජර්මානු ජපානු පශ්ටු ආසාමි අල්බානියානු السويدية الأمهرية الهولندية الغوجاراتية الدرية
අර්ථ කථන නිරීක්ෂණය

හදීසයේ හරය

  1. අල්ලාහ්ගේ කීර්තියට ගැළපෙන පරිදි අල්ලාහ් සතු ආදරය ස්ථීර කිරීම.
  2. මුහම්මද් හා ඉබ්රාහීම් (අලයිහිමස් සලාම්) යන මිතුරන් දෙදෙනාගේ මහිමය.
  3. අබූ බක්ර් සිද්දීක් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමාගේ මහිමය. සැබැවින්ම එතුමා ප්රජාව අතර ශ්රේෂ්ඨතම අයකු වීම සහජ කරුණක් විය.
  4. සැබැවින්ම එය අබූ බක්ර් අස්-සිද්දීක් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමාගේ පාලනය සම්බන්ධයෙන් සාධකයක් විය.
  5. උත්තරීතර අල්ලාහ් වෙනුවෙන් වූ නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ ඉහවහා ගිය ආදරය තහවුරු කිරීම.
  6. මිනීවළවල් මත නැමදුම් ස්ථාන ඉදි කිරීම පෙර පැවති සමූහයාගේ පිළිවෙත විය.
  7. මිනීවළවල් නැමදුම් ස්ථාන ලෙස යොදා ගනිමින් ඒවා ඉදිරියේ හෝ ඒවා වෙත හෝ නැමදුම් ඉටු කිරීම, ඒ මත දේවස්ථාන හෝ කොත් ඉදි කිරීම තහනම් කරන ලද්දකි. එවන් කටයුතු සිදු කිරීම හේතුවෙන් අල්ලාහ්ට ආදේශ තැබීමෙහි වැටීමෙන් ප්ර්වේසම් විය යුතුය.
  8. දේව ආදේශයට තුඩු දෙන කාරණාවන් අවහිර කිරීම.
අමතර