حدیث: که خپل ملګري ته دې وویل: چپ شه، پداسې حال کې چې امام د جمعې په ورځ خطبه وایې، نو تا بې ځایه خبره وکړه.
عن أبي هُريرة رضي الله عنه مرفوعًا: «إذا قلتَ لصاحبك: أَنْصِتْ يوم الجمعة والإمام يَخْطُبُ، فقد لَغَوْتَ».
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
له ابو هریرة رضي الله عنه څخه مرفوع روایت دی «که خپل ملګري ته دې د جمعې په ورځ وویل: چپ شه پداسې حال کې چې امام خطبه وایې نو تا بې ځایه خبره وکړه ».
صحيح - متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)
د جمعې له لویو نښانو (شعائرو ) څخه دوه خطبې دي، او موخه ورڅخه خلکو ته نصیحت او لارښوونه ده، د اوریدونکي له واجبو ادبونو څخه دا دي چې د دواړو خطبو پر مهال چپ پاتې شي، تر څو په نصیحت کې فکر او سوچ وکړي، لدې امله نبی کریم - صلی الله علیه وسلم - له خبرو کولو څخه د ډډې کولو خبرداری ورکړی، اګر که لږه خبره هم وي، لکه خپل ملګری له خبرو کولو څخه منع کول اګر که دومره ورته ووایي (چپ شه) او چا چې خبرې وکړې پداسې حال کې چې امام خطبه وایي نو بې ځایه کار یې وکړ او د جمعې له فضیلت څخه محروم شو؛ ځکه داسې کار یې وکړ چې هم خپله او هم یې نور د خطبې له اوریدولو څخه مشغول کړل.
د حديث له ګټو څخه
- د جمعې په ورځ خطیب ته د غوږ نیولو وجوب، او علماوو یې په وجوب باندې اتفاق کړی دی.
- خطبې ته د غوږ نیولو پر مهال د خبرو کولو حراموالی، ځکه دا د جمعې د منزلت او مقام سره په ټکر کې عمل دی، اګر که د یو ناوړه کار نه منع کول، سلام ته ځواب وییل، پرنجي کوونکي ته ځواب وییل او هر هغه کار وي چې نورو ته پکې خطاب کیږي.
- که چیرته امام له چا سره خبرې وکړي او یا څوک له امام سره خبرې وکړي لدي حکم څخه مستثنی دی.
- علماوو لدې حکم څخه هغه کس هم مستثنا کړی چې د لرې والي له امله خطبه نه اوري، نو ورته پکار ندي چې چپ پاتې شي بلکه باید په قراءت (قرآن) وییلو او ذکر کولو سره ځان مشغول کړي، خو هغه څوک چې د کوڼ والي له امله نه اوري، نو ورته پکار ندي چې خپل خوا او شا خلک په زوره قراءت کولو سره مشغول کړي، بلکه د خپل ځان سره به یې کوي.
- د خبرو کوونکي جزا د جمعې له فضیلت څخه محرومیدل دي.
- د دوو خطبو تر منځه د خبرو کولو روا والی.
- کله چې د خطبې پر مهال د نبي - صلی الله علیه وسلم - یادونه وشي نو باید په پټه پرې درود ووایې او پدې سره به دې په حدیث عمل کړی وي، همدا رنګه په دعا باندې امین وییل.