হাদীছ: জুমু‘আৰ দিনা ইমামে খুতবা দিয়া অৱস্থাত যদি তুমি তোমাৰ সঙ্গীক চুপ থাকিবলৈ কোৱা তেন্তে তুমিও অনৰ্থক কাম কৰিলা।
عن أبي هُريرة رضي الله عنه مرفوعًا: «إذا قلتَ لصاحبك: أَنْصِتْ يوم الجمعة والإمام يَخْطُبُ، فقد لَغَوْتَ».
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
আবু হুৰাইৰাহ ৰাদ্বিয়াল্লাহু ‘আনহুৰ পৰা মাৰফু‘ হিচাপে বৰ্ণিত, "c2">“জুমু‘আৰ দিনা ইমামে খুতবা দিয়া অৱস্থাত যদি তুমি তোমাৰ সঙ্গীক চুপ থাকিবলৈ কোৱা তেন্তে তুমিও অনৰ্থক কাম কৰিলা।” ছহীহ - মুত্তাফাকুন ‘আলাইহি (বুখাৰী আৰু মুছলিম)।
ছহীহ - মুত্তাফাক্ব আলাইহ
জুমু‘আৰ চালাতৰ বিশেষ নিদর্শন হৈছে দুই খুতবা। এই খুতবাৰ উদ্দেশ্য হৈছে মানুহক ওৱাজ-নছিহত কৰা আৰু দিশ-নিৰ্দেশনা দিয়া। আনহাতে শ্ৰোতাৰ ওৱাজিব শিষ্টাচাৰ হৈছে খুতবা দুটাক মনোযোগ সহকাৰে শ্ৰৱণ কৰা আৰু উপদেশবোৰ গভীৰভাৱে চিন্তা কৰা। সেইকাৰণেই নবী চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামে জুমু‘আৰ খুতবাৰ সময়ত কথা পাতিবলৈ নিষেধ কৰিছে; যদিও সেই কথা সামান্য পৰিমাণেই নহওক কিয়। উদাহৰণস্বৰূপে ওচৰৰ কোনো কথা পাতি থকা ব্যক্তিক যদি চুপ থাকিবলৈও কয় তথাপিও অনৰ্থক কাম কৰা বুলি বিবেচিত হ’ব। গতিকে ইমামে খুতবা দিয়াৰ সময়ত যদি কোনোবাই কথা পাতে তেন্তে সি অনর্থক কাম কৰা বুলি গণ্য হ’ব। ফলত সি জুমু‘আৰ ফজীলতৰ পৰা বঞ্চিত হ’ব। কিয়নো, সি এনেকুৱা কাম কৰিছে যিটো তাক আৰু আনকো খুতবা শুনাত ব্যাঘাত সৃষ্টি কৰিছে।
হাদীছৰ পৰা সংগৃহীত উপকাৰিতাসমূহ
- উলামাসকল এই বিষয়ত একমত যে, জুমু‘আৰ দিনা খুতবা শুনিবলৈ চুপ থকা ওৱাজিব।
- খুতবা শুনাৰ সময়ত কথা কোৱা হাৰাম আৰু এইটো সেই স্থানৰ পৰিপন্থী। যদিও সি এই কথাৰ দ্বাৰা কাৰোবাক বেয়া কৰ্মৰ পৰা বিৰত ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰে, হাঁচি আৰু ছালামৰ উত্তৰ দিয়াও উচিত নহয়। মোঠতে যিবোৰ কথাৰ দ্বাৰা আনক সম্বোধন কৰা হয় সেই সকলোবোৰ নিষিদ্ধ।
- কেৱল সেই ব্যক্তি ইয়াৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহয়, যিয়ে ইমামক সম্বোধন কৰিব অথবা ইমামে যাক সম্বোধন কৰিব।
- যদি কোনোবাই দূৰত অৱস্থান কৰাৰ কাৰণে খুতবা শুনা নাপায়, সেই ব্যক্তিক কিছুমান আলিমে এই বিধানৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিছে। কাৰণ, তাৰ বাবে উচিত হৈছে জিকিৰ-আজকাৰ আৰু তিলাৱাত কৰা। আনহাতে যদি কোনোবাই বধিৰ হোৱাৰ কাৰণে শুনা নাপায় তেন্তে সি উচ্চ স্বৰে তিলাৱাত কৰি আনৰ ব্যাঘাত জন্মোৱা ঠিক নহয়। সি নিম্নস্বৰে তিলাৱত কৰা উচিত, যাতে আনৰ কষ্ট নহয়।
- কথা কোৱাৰ শাস্তি হৈছে জুমু‘আৰ ফজীলতৰ পৰা বঞ্চিত হোৱা।
- দুই খুতবাৰ মাজত যেতিয়া ইমাম বহে, তেতিয়া কথা কোৱা বৈধ।
- খুতবাৰ মাজত ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ নাম উল্লেখ কৰা হ’লে, নিম্নস্বৰে তেখেতৰ ওপৰত চালাত আৰু ছালাম পাঠ কৰা উচিত। ফলত হাদীছসমূহৰ ওপৰত আমল হৈ যাব। ঠিক সেইদৰে দুআৰ সময়তো আমীন ক'ব লাগে।