Hadith: **“ਨਾਹਿ ਨੁਕਸਾਨ, ਨਾਹਿ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ।”**
عَنْ أَبِي سَعِيدٍ سَعْدِ بْنِ مَالِكِ بْنِ سِنَانٍ الخُدْرِيّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«لَا ضَرَرَ وَلَا ضِرَارَ».
[حسن] - [رواه ابن ماجه، والدارقطني، وغيرهما مسندًا] - [الأربعون النووية: 32]
المزيــد ...
**“ਅਬੂ ਸਈਦ ਸਅਦ ਬਿਨ ਮਾਲਿਕ ਬਿਨ ਸਿਨਾਨ ਅਲ-ਖੁਦਰੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ।”**
“ਨਾਹਿ ਨੁਕਸਾਨ, ਨਾਹਿ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ।”
[حسن] - [رواه ابن ماجه والدارقطني وغيرهما مسندًا] - [الأربعون النووية - 32]
ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਰ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਜਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ੀਤ ਦੇਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਕਿਸਾਸ (ਇਨਸਾਫ਼) ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਬੇਹੱਦੀ ਨਾਲ।
Benefits from the Hadith
- ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ।
- ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਐਸੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਹੁਕਮ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੋਵੇ।
- **“ਇਹ ਹਦੀਸ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ — ਚਾਹੇ ਉਹ ਨੁਕਸਾਨ ਬੋਲਣ ਨਾਲ ਹੋਵੇ, ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਛੱਡ ਦੇਣ ਨਾਲ ਹੋਵੇ।”**
- ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੇ ਕਾਇਦੇ ਇਹ ਹਨ ਕਿ "ਨੁਕਸਾਨ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ", ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਰੀਅਤ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਨੂੰ ਨਕਾਰਤੀ ਹੈ।