Hədis: Dində (başqasına) zərər vermək və zərəri zərər ilə qarşılamaq da olmaz

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ سَعْدِ بْنِ مَالِكِ بْنِ سِنَانٍ الخُدْرِيّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«لَا ضَرَرَ وَلَا ضِرَارَ».
[حسن] - [رواه ابن ماجه، والدارقطني، وغيرهما مسندًا] - [الأربعون النووية: 32]

Əbu Səid Səd bin Malik bin Sinan əl-Xudri (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, Rəsulullah (sallallahu aleyhi və səlləm) belə demişdir:
"Dində (başqasına) zərər vermək və zərəri zərər ilə qarşılamaq da olmaz".
[Həsən] - [رواه ابن ماجه والدارقطني وغيرهما مسندًا] - [الأربعون النووية - 32]

Şərh (izah)

Peyğəmbər (sallallahu aleyhi va səlləm) bu hədisdə zərərin növündən və şəklindən asılı olmayaraq, onu istər özündən, istərsə də başqalarından uzaqlaşdırmağın vacib olduğunu bəyan etmişdir. Heç kəsin nə özünə, nə də başqalarına zərər verməsi halal deyildir. Həmçinin onun zərərə zərərlə cavab verməsi halal deyildir. Çünki həddi aşmadan qisas almaq istisna olmaqla, heç bir halda zərər, ona müqabil zərər verməklə aradan qaldırılmaz.

Hədisin faydalarından

1. Günahın mislindən artıq cəza verilməsinin qadağan edilməsi.
2. Allah qullarına, onlara zərər verəcək şeyi əmr etməz.
3. Bu hədis sözlə, əməllə və ya səhlənkarlıqla (tərk etməklə) zərər verməyin haram olduğunu bildirən fiqhi qaydadır.
4. Şəriətin qaydalarından biri də: "Zərər aradan qalxmalıdır" qaydasıdır və şəriət zərəri qəbul etmir və başqalarına zərər verməyi də inkar edir.