Hadith: i k'a dɔn i bɛna taa màntow ma gafe dùngew do, n'i seera u ma i b'u weele u ka seereya ko má foyi tɛ yen fo Ala, Mamadu y'a ka ciden ye

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ:
قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لِمُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ، حِينَ بَعَثَهُ إِلَى الْيَمَنِ: «إِنَّكَ سَتَأْتِي قَوْمًا أَهْلَ كِتَابٍ، فَإِذَا جِئْتَهُمْ فَادْعُهُمْ إِلَى أَنْ يَشْهَدُوا أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، فَإِنْ هُمْ أَطَاعُوا لَكَ بِذَلِكَ، فَأَخْبِرْهُمْ أَنَّ اللهَ قَدْ فَرَضَ عَلَيْهِمْ خَمْسَ صَلَوَاتٍ فِي كُلِّ يَوْمٍ وَلَيْلَةٍ، فَإِنْ هُمْ أَطَاعُوا لَكَ بِذَلِكَ، فَأَخْبِرْهُمْ أَنَّ اللهَ قَدْ فَرَضَ عَلَيْهِمْ صَدَقَةً تُؤْخَذُ مِنْ أَغْنِيَائِهِمْ فَتُرَدُّ عَلَى فُقَرَائِهِمْ، فَإِنْ هُمْ أَطَاعُوا لَكَ بِذَلِكَ، فَإِيَّاكَ وَكَرَائِمَ أَمْوَالِهِمْ، وَاتَّقِ دَعْوَةَ الْمَظْلُومِ، فَإِنَّهُ لَيْسَ بَيْنَهُ وَبَيْنَ اللهِ حِجَابٌ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1496]

A minɛna abasi den na Ala diɲɛna u fila ma a ko:
Kira ko nɛɛma ni kisi b'a ye jabali den muazi ma, tuma min a y'a ci ka taa yamani jamana kan: << i k'a dɔn i bɛna taa màntow ma gafe dùngew do, n'i seera u ma i b'u weele u ka seereya ko má foyi tɛ yen fo Ala, Mamadu y'a ka ciden ye, n'u sɔnna o ma, u kibaruya ko Ala ye seli faridaduuru waajibiya u kan su ni tile kɔnɔ, n'u sɔnna o ma, u kibaruya ko Ala ye jaga waajibiya, a bɛ minɛ u ka faamaw la k'a segin u ka fantanw ma, n'u sɔnna o ma i bolo, n bɛ i ma n'u ka nàfolo sɔngɔman baw ye, i ka siran mɔgɔ tɔɲɔnen ka weeleli kan ɲɛ, balìlan tɛ a ka weelekan ni Ala cɛ>>.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 1496]

Explanation

Tuma min na Nabiɲuman ye jabali den muazi ci Ala diɲɛna a ma ka taa mɔgɔw weeleli ma ka taa Ala ma a ni kalanni yɛmɛni dugukolo kan, a y'a bange a ye k'a fɔ a bɛ na nànsaramànto dɔw kunbɛɲɔgɔn ya; yaasa a k'a labɛn, ka weeleli daminɛ nàfamanbáw la, A b'u weele ka taa dusukunnasiri ɲàni ma fɔlɔ; u ka seereya ko má tɛ yen fo Ala, wa Mamadu y'a ka ciden ye; K'a d'a kan u bɛ don silamɛya la n'o de ye, n'u y'u yɛrɛ kolon k'o kɛ a b'u yamaruya ka seli; ka d'a kan o de ye waajibiw la belebele ye AlaKelenbantiya kɔ fɛ, N'u seli la a b'u ka nafɔlɔtigiw yamaruya jaga dili la u ka fantanw ma; o kɔfɛ kira y'a ladi nàfolow la ɲuman minɛli la; ka d'a kan waajibi ye camancɛ ta de minɛli ye, O kɔ fɛ a y'a ladi ka bɔ tɔɲɔni ma; mɔgɔ tɔɲɔnen ka na Ala weeli kɛ a kan, n'o tɛ a bɛ jaabi.

Benefits from the Hadith

1. N bɛ seereya ko bàtomá tɛ yen fo Ala o kɔrɔ ye
2. bàto kɛli ye Ala kelen de ye, ka fen wɛrɛ bàtoli to.
3. N bɛɛ seereya ko Mamadu y'a ka ciden ye o kɔrɔ ye limaniya de ye a la, a n'a nànà ni min ye ani ka le de ye Nabinumanw laban ye min cira mɔgɔw ma.
4. K'a dɔn ko dɔnni baa kumaɲɔgɔnyali ni siga siga bɛ min na dɔnniya kɔnɔ o tɛ i ko kodɔnbali; o de la a ye muazi la sɔmin n'a ka kumakan ye" i bɛ na taa màntow ma kitabu dunkew do".
5. Silamɛ k'a ka diinɛ dɔn o nàfa; walasa ka kisi
6. sigakerunnaw ka siga ma, o bɛ kɛ ni dɔnni ɲinini ye.
7. Yahudiyaw ni nasaraw ka diinɛ kuncɛli kira cilen kɔfɛ nɛɛma ni kisi b'a ye, ani ko kisi tɛ u ye kiyama don f'u ka don silamɛya diinɛ de la ka limaniya kira la nɛɛma ni kisi b'a ye.