হাদীছ: মোৰ কাৰণে আল্লাহে মোৰ উম্মতৰ অনিচ্ছাকৃত ভুল-ত্ৰুটি ক্ষমা কৰি দিছে আৰু (বান্দাৰ) সেই কৰ্ম(কো ক্ষমা কৰিছে) যিটো সি কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে।
عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«إنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي الخَطَأَ وَالنِّسْيَانَ وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ».
[قال النووي: حديث حسن] - [رواه ابن ماجه والبيهقي وغيرهما] - [الأربعون النووية: 39]
المزيــد ...
ইবনে আব্বাছ ৰাদ্বিয়াল্লাহু ‘আনহুমাৰ পৰা বৰ্ণিত, ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে কৈছেঃ
"মোৰ কাৰণে আল্লাহে মোৰ উম্মতৰ অনিচ্ছাকৃত ভুল-ত্ৰুটি ক্ষমা কৰি দিছে আৰু (বান্দাৰ) সেই কৰ্ম(কো ক্ষমা কৰিছে) যিটো সি কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে।"
-
নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে হাদীছটোত জনাইছে যে, মহান আল্লাহে এই উম্মতৰ তিনিটা অৱস্থাৰ ত্ৰুটিক ক্ষমা কৰিছে। প্ৰথমঃ অজানিতে হোৱা ভুল ত্ৰুটি। অৰ্থাৎ কোনো মুছলিমে এনেকুৱা কোনো কাম কৰি পেলাইছে, যিটো কৰিবলৈ তাৰ কোনো উদ্দেশ্য নাছিল। দ্বিতীয়ঃ পাহৰি কোনো ভুল কৰিছে। অৰ্থাৎ এনেকুৱা কোনো ভুল কাম কৰিছে, যিটো কৰাৰ সময়ত মনত নাছিল, তেনে অৱস্থাতো কোনো গুনাহ নহ'ব। তৃতীয়ঃ সামৰ্থ অনুযায়ী চেষ্টা কৰা সত্ত্বেও বলপূৰ্বকভাৱে কোনো কাম কৰিবলৈ বাধ্য হোৱা, এনেকৈ বাধ্য হৈ কোনো কাম কৰিলে তাৰ কোনো গুনাহ নহ'ব। ইয়াত লক্ষ্যণীয় বিষয়টো হৈছে এই যে, হাদীছৰ আলোচ্য বিষয় হৈছে— বান্দা আৰু তাৰ প্ৰতিপালকৰ মাজত কোনো নিষিদ্ধ কাম কৰি পেলোৱা। কিন্তু যদি কোনোবাই ভুলতে ফৰজ আমল পৰিত্যাগ কৰে, তেন্তে সেইটো মাফ নহয়। এইদৰে যদি তাৰ সেই কামৰ ফলত বেলেগ কাৰোবাৰ ক্ষতি হয়, তেন্তে সেইটোও মাফ নহয়। যেনে- যদি কোনোবাই ভুলতে কাৰোবাক হত্যা কৰে, তেন্তে তাৰ ওপৰত দিয়ত (বা ৰক্তপণ) আদায় দিয়াটো আৱশ্যক হ’ব; এইদৰে যদি কোনোবাই ভুলতে কাৰোবাৰ গাড়ীৰ ক্ষতি কৰিছে, তেন্তে সি তাৰ গাড়ীৰ ক্ষতিপূৰণ দিব লাগিব।
হাদীছৰ পৰা সংগৃহীত উপকাৰিতাসমূহ
- সৰ্বশক্তিমান আল্লাহ তেওঁৰ বান্দাসকলৰ প্ৰতি অত্যন্ত দয়াশীল। সেয়ে তেওঁ বান্দাসকলৰ এই তিনিওটা অৱস্থাত হোৱা গুনাহ ক্ষমা কৰি দিছে।
- নবী মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম আৰু তেখেতৰ উম্মতৰ প্ৰতি আল্লাহ অত্যন্ত দয়ালু।
- গুনাহ ক্ষমা হোৱাৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে, বিধান অথবা জৰিমনা উঠাই লোৱা হৈছে। উদাহৰণস্বৰূপে যদি কোনোবাই অজু কৰিবলৈ পাহৰি যায় আৰু নিজকে পৱিত্ৰ বুলি ধাৰণা কৰি নামাজ পঢ়ে তেন্তে তাৰ কোনো গুনাহ নহ'ব, কিন্তু মনত পৰাৰ পিছত অজু কৰি সেই নামাজ পুনৰ পঢ়িব লাগিব।
- বলপূৰ্বকভাৱে হোৱা গুনাহ ক্ষমা হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত চৰ্ত পূৰণ হোৱাটো অনিবাৰ্য্য। উদাহৰণস্বৰূপে বাধ্য কৰা ব্যক্তিয়ে নিজৰ দাবী ধমকি প্ৰয়োগ কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব লাগিব।
শ্ৰেণীবিন্যাসসমূহ
অধিক
- হাদীছ: যিয়ে এই সাক্ষ্য দিয়ে যে, আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য ইলাহ নাই, তেওঁ একক অদ্বিতীয়, তেওঁৰ কোনো অংশীদাৰ নাই, আৰু মুহাম্মদ (চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম) তেওঁৰ বান্দা আৰু তেওঁৰ ৰাছুল। আৰু ঈছা (আলাইহিচ্ছালাম) আল্লাহৰ বান্দা আৰু তেওঁৰ ৰাছুল, আৰু তেওঁৰ কলিমা যিটো তেওঁ মাৰয়ামৰ প্ৰতি অৰ্পন কৰিছিল আৰু তেওঁৰ তৰফৰ পৰা এটা ৰূহ। জান্নাত সত্য আৰু জাহান্নাম সত্য, সেই ব্যক্তিক আল্লাহ তাআলাই জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাব তাৰ আমল যেনেকুৱাই নহওক কিয়।
- হাদীছ: এদিনাখন আমি ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামৰ ওচৰত বহি আছিলোঁ, ঠিক সেই সময়তে হঠাৎ এজন ব্যক্তি আমাৰ সন্মুখত আহি উপস্থিত হয়, যাৰ কাপোৰ আছিল অতিকৈ বগা, চুলি আছিল ভীষণ ক’লা; তাৰ ওপৰত ভ্ৰমণৰ কোনো লক্ষণ পৰিলক্ষিত হোৱা নাছিল। আমাৰ মাজৰ কোনেও তেওঁক চিনিও পোৱা নাছিল।
- হাদীছ: হে মোৰ বান্দাসকল! মই মোৰ ওপৰত অন্যায়-অত্যাচাৰক হাৰাম কৰি লৈছোঁ, আৰু তোমালোকৰ মাজতো ইয়াক হাৰাম কৰিছোঁ। গতিকে তোমালোকেও ইজনে সিজনক অন্যায় নকৰিবা। হে মোৰ বান্দাসকল! তোমালোক আটায়েই পথভ্রষ্ট; কিন্তু সেই ব্যক্তিৰ বাহিৰে যাক মই সঠিক পথ দেখুৱাইছোঁ (অৰ্থাৎ হিদায়ত প্ৰদান কৰিছোঁ)। গতিকে তোমালোকে মোৰ ওচৰত হিদায়ত কামনা কৰা, ময়ে তোমালোকক সঠিক পথ দেখুৱাম।
- হাদীছ: নিশ্চয় আল্লাহ তা‘আলাই অত্যাচাৰীক অৱকাশ দিয়ে। কিন্তু যেতিয়া তেওঁ কৰায়ত্ব কৰে তেতিয়া কোনো পধ্যেই এৰি নিদিয়ে।
- হাদীছ: ইছলামৰ ভিত্তি পাঁচটা বিষয়ৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত
- হাদীছ: যিয়ে আল্লাহৰ সৈতে শ্বিৰ্ক নকৰাকৈ মৃত্যুবৰণ কৰিছে তেওঁ জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰিব আৰু যিয়ে আল্লাহৰ সৈতে শ্বিৰ্ক কৰি মৃত্যুবৰণ কৰিছে, সি জাহান্নামত প্ৰৱেশ কৰিব।
- হাদীছ: মোক ইছলামৰ এনেকুৱা এটা কথা শিকাই দিয়ক যিটো কথা মই যাতে আন কাকো সুধিবলগীয়া নহয়। তেখেতে ক'লেঃ "কোৱাঃ মই আল্লাহৰ ওপৰত ঈমান আনিলোঁ, তাৰ পিছত ইয়াৰ ওপৰতে প্ৰতিষ্ঠিত থাকিবা।