ჰადისი: ჭეშმარიტად, ალლაჰმა აპატია ჩემს უმმას შეცდომით, დავიწყებით და იძულებით ჩადენილი საქმეები

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«إنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي الخَطَأَ وَالنِّسْيَانَ وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ».
[قال النووي: حديث حسن] - [رواه ابن ماجه والبيهقي وغيرهما] - [الأربعون النووية: 39]

გადმოცემულია იბნ აბბასისგან (ალლაჰი იყოს მისით და მისი მამით კმაყოფილი), რომ ალლაჰის შუამავალმა (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) თქვა:
«ჭეშმარიტად, ალლაჰმა აპატია ჩემს უმმას შეცდომით, დავიწყებით და იძულებით ჩადენილი საქმეები».
[قال النووي: حديث حسن] - [رواه ابن ماجه والبيهقي وغيرهما] - [الأربعون النووية - 39]

განმარტება

მოციქული (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) გადმოსცემს, რომ ალლაჰმა აპატია მის უმმათს სამი მდგომარეობა: პირველი: შეცდომა, რაც მათგან უნებლიედ ხდება. ანუ, როცა მუსლიმი თავისი მოქმედებით ერთს ისახავს მიზნად, მაგრამ მისი ქმედება სხვა რამეს ემთხვევა, რასაც იგი არ გულისხმობდა. მეორე: დავიწყება, როცა მუსლიმს რაღაც ახსოვს, მაგრამ ქმედების დროს ავიწყდება, და ამაზეც არ არის ცოდვა. მესამე: იძულება, როცა მონას აიძულებენ გააკეთოს ის, რაც არ სურს, და მას არ აქვს ძალა, რომ თავიდან აიცილოს იძულება. ასეთ შემთხვევაში მასზე არ დადგება ცოდვა და სირცხვილი. უნდა აღინიშნოს, რომ ჰადისი ეხება იმ საკითხს, რაც მონასა და მის უფალს შორისაა აკრძალულის ჩადენის შემთხვევაში. ხოლო რაც შეეხება ნაბრძანების დავიწყების გამო მიტოვებას — ეს არ იხსნება. და თუ მისი ქმედების შედეგად ზიანი დადგა, მაშინ ქმნილების უფლება არ იხსნება: მაგალითად, თუ მან ვიღაც შეცდომით მოკლა, მასზეა (სისხლის გამოსასყიდი), ან თუ შეცდომით მანქანა დააზიანა, მასზეა ზარალის ანაზღაურება.

ჰადისის სარგებლობიდან

1. უზენაესი და ყოვლისშემძლე ალლაჰის წყალობის სიდიადე და მისი სიკეთე მონების მიმართ გამოიხატა იმაში, რომ მან მოუხსნა მათ ცოდვა, თუ მათგან ამ სამი მდგომარეობიდან ერთში ცოდვა გამოვიდა.
2. ალლაჰის მოწყალება და უპირატესობა მოციქულ მუჰამმადზე (ალლაჰის ლოცვა და მშვიდობა მას) და მის უმმათზე.
3. ცოდვის მოხსნა არ ნიშნავს განწესების ან ვალდებულების მოხსნას. მაგალითად, ვისაც დაავიწყდა აბდესი და ილოცა, რადგან ფიქრობდა, რომ სუფთა მდგომარეობაში იყო, ამით მასზე ცოდვა არ არის, მაგრამ მას ევალება აბდესის აღება და თავიდან ლოცვა.
4. ცოდვის მოხსნისთვის იძულების შემთხვევაში საჭიროა პირობების არსებობა, მაგალითად, რომ მაიძულებელი შეძლებდეს იმით დამუქრების შესრულებას, რითაც ის ემუქრება.