হাদীছ: মোৰ পূৰ্বে আল্লাহে যি নবীয়েই প্ৰেৰণ কৰিছে, সেই নবীৰেই তেওঁৰ উম্মতৰ মাজৰ পৰা হাৱাৰী তথা সংগী আছিল। তেওঁলোকে তেওঁৰ ছুন্নতৰ ওপৰত আমল কৰিছিল আৰু তেওঁৰ আদেশ পালন কৰিছিল।
عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مَسْعُودٍ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«مَا مِنْ نَبِيٍّ بَعَثَهُ اللهُ فِي أُمَّةٍ قَبْلِي إِلَّا كَانَ لَهُ مِنْ أُمَّتِهِ حَوَارِيُّونَ، وَأَصْحَابٌ يَأْخُذُونَ بِسُنَّتِهِ وَيَقْتَدُونَ بِأَمْرِهِ، ثُمَّ إِنَّهَا تَخْلُفُ مِنْ بَعْدِهِمْ خُلُوفٌ يَقُولُونَ مَا لَا يَفْعَلُونَ، وَيَفْعَلُونَ مَا لَا يُؤْمَرُونَ، فَمَنْ جَاهَدَهُمْ بِيَدِهِ فَهُوَ مُؤْمِنٌ، وَمَنْ جَاهَدَهُمْ بِلِسَانِهِ فَهُوَ مُؤْمِنٌ، وَمَنْ جَاهَدَهُمْ بِقَلْبِهِ فَهُوَ مُؤْمِنٌ، وَلَيْسَ وَرَاءَ ذَلِكَ مِنَ الْإِيمَانِ حَبَّةُ خَرْدَلٍ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 50]
المزيــد ...
আব্দুল্লাহ বিন মাছউদ ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহুৰ পৰা বৰ্ণিত, ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে কৈছেঃ
"মোৰ পূৰ্বে আল্লাহে যি নবীয়েই প্ৰেৰণ কৰিছে, সেই নবীৰেই তেওঁৰ উম্মতৰ মাজৰ পৰা হাৱাৰী তথা সংগী আছিল। তেওঁলোকে তেওঁৰ ছুন্নতৰ ওপৰত আমল কৰিছিল আৰু তেওঁৰ আদেশ পালন কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত সিহঁতৰ মাজত এনেকুৱা অপদাৰ্থ লোকৰ জন্ম হৈছিল, যিসকলে এনেকুৱা কথা কৈছিল যিবোৰ সিহঁতে নিজে কৰা নাছিল, আৰু এনেকুৱা কাম কৰিছিল যিটো সিহঁতক নিৰ্দেশ দিয়া হোৱা নাছিল। এতেকে যিয়ে সিহঁতৰ সৈতে হাতৰ দ্বাৰা জিহাদ কৰিব, তেওঁ হৈছে মুমিন। যিয়ে সিহঁতৰ সৈতে জিভাৰ দ্বাৰা জিহাদ কৰিব, তেৱোঁ হৈছে মুমিন। যিয়ে সিহঁতৰ সৈতে অন্তৰেৰে জিহাদ কৰিব, তেৱোঁ হৈছে মুমিন। ইয়াৰ বাহিৰে সৰিয়হৰ দানা পৰিমাণো ঈমানৰ কোনো স্তৰ নাই।"
[ছহীহ] - [(মুছলিম)] - [ছহীহ মুছলিম - 50]
হাদীছটোত নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে জনাইছে যে, তেখেতৰ পূৰ্বে অতীত হোৱা উম্মতসমূহৰ মাজত আল্লাহে যি নবীয়েই প্ৰেৰণ কৰিছে, সেই উম্মতৰ পৰা তেওঁৰ বাবে আল্লাহে সহায়ক, মুজাহিদ আৰু নিষ্ঠাৱান লোকসকলক নিৰ্বাচন কৰিছিল। সেই নবীৰ মৃত্যুৰ পিছত তেওঁলোকে খিলাফতৰ দায়িত্ব পালন কৰিছিল। তেওঁলোকে তেওঁৰ ছুন্নত মুতাবিক আমল কৰিছিল আৰু তেওঁৰ নিৰ্দেশনাৰ অনুসৰণ কৰিছিল। এই পুণ্যৱান লোকসকল অতীত হোৱাৰ পিছত সিহঁতৰ মাজত এনেকুৱা অপদাৰ্থ লোকৰ সৃষ্টি হৈছিল, যিসকলৰ মাজত কল্যাণ বোলা একো নাছিল। সিহঁতে এনেকুৱা কথা কৈছিল, যিবোৰ সিহঁতে নিজেই আমল কৰা নাছিল, আৰু এনেকুৱা কাম কৰিছিল, যিটো সিহঁতক নিৰ্দেশ দিয়া হোৱা নাছিল। গতিকে ইহঁতৰ সৈতে যিয়ে হাতৰ দ্বাৰা জিহাদ কৰিব তাক মুমিন বুলি গণ্য কৰা হ'ব। এইদৰে যিয়ে জিভাৰে ইহঁতৰ সৈতে জিহাদ কৰিব, তাকো মুমিন বুলি গণ্য কৰা হ'ব। লগতে অন্তৰৰ দ্বাৰা যিয়ে সিহঁতৰ এইবোৰ কৰ্মক ঘৃণা কৰিব আৰু পৰিবৰ্তন কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিব, তাকো মুমিন হিচাপে গণ্য কৰা হ'ব। ইয়াৰ বাহিৰে সৰিয়হৰ দানা পৰিমাণো ঈমানৰ অৱকাশ নাই।
হাদীছৰ পৰা সংগৃহীত উপকাৰিতাসমূহ
- চৰীয়ত বিৰোধী লোকসকলৰ সৈতে কথা আৰু কৰ্মৰ জৰিয়তে সংগ্ৰাম কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা হৈছে।
- অসৎকৰ্মক অন্তৰেৰে ঘৃণা নকৰাটো হৈছে ঈমানৰ দুৰ্বলতা অথবা ঈমান নথকাৰ পৰিচয়।
- নবীসকলৰ মৃত্যুৰ পিছত তেওঁলোকৰ দায়িত্বভাৰ সুচাৰুৰূপে পৰিচালনা কৰিবলৈ আল্লাহে তেওঁলোকক এই সুবিধা প্ৰদান কৰিছে।
- মুক্তি কামনা কৰা প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে নবীসকলে দেখুৱাই দিয়া পথ অনুসৰণ কৰা উচিত। কাৰণ তেওঁলোকৰ পথৰ বাহিৰে বাকী সকলো পথ হৈছে ধ্বংস তথা ভ্ৰান্ত।
- নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম আৰু চাহাবাসকলৰ পিছত যিমান দিন অতীত হৈছে সিমানেই মানুহে ছুন্নতসমূহ ত্যাগ কৰিছে আৰু প্ৰবৃত্তিৰ অনুসৰণ কৰিছে, তথা বিদআত সৃষ্টি কৰিছে।
- হাদীছটোত জিহাদৰ পৰ্যায় উল্লেখ হৈছে। যদি হাতৰ দ্বাৰা সংশোধন কৰাৰ ক্ষমতা আছে তেন্তে হাতৰ দ্বাৰা কৰিব লাগিব, যেনে- প্ৰশাসন, ৰজা, বাদশ্বাহ আদিয়ে। কথাৰ দ্বাৰা জিহাদ হৈছে, সত্য প্ৰচাৰ কৰা আৰু সত্যৰ পিনে আহ্বান কৰা। অন্তৰৰ দ্বাৰা জিহাদ হৈছে, সেই অসৎকৰ্মটোৰ বিৰোধিতা কৰা, সেইটোক পছন্দ নকৰা আৰু তাৰ প্ৰতি সন্তুষ্ট নোহোৱা।
- সৎকৰ্মৰ আদেশ আৰু অসৎকৰ্মৰ পৰা নিষেধ কৰা অনিবাৰ্য্য।
শ্ৰেণীবিন্যাসসমূহ
অধিক
- হাদীছ: এদিনাখন আমি ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামৰ ওচৰত বহি আছিলোঁ, ঠিক সেই সময়তে হঠাৎ এজন ব্যক্তি আমাৰ সন্মুখত আহি উপস্থিত হয়, যাৰ কাপোৰ আছিল অতিকৈ বগা, চুলি আছিল ভীষণ ক’লা; তাৰ ওপৰত ভ্ৰমণৰ কোনো লক্ষণ পৰিলক্ষিত হোৱা নাছিল। আমাৰ মাজৰ কোনেও তেওঁক চিনিও পোৱা নাছিল।
- হাদীছ: হে মোৰ বান্দাসকল! মই মোৰ ওপৰত অন্যায়-অত্যাচাৰক হাৰাম কৰি লৈছোঁ, আৰু তোমালোকৰ মাজতো ইয়াক হাৰাম কৰিছোঁ। গতিকে তোমালোকেও ইজনে সিজনক অন্যায় নকৰিবা। হে মোৰ বান্দাসকল! তোমালোক আটায়েই পথভ্রষ্ট; কিন্তু সেই ব্যক্তিৰ বাহিৰে যাক মই সঠিক পথ দেখুৱাইছোঁ (অৰ্থাৎ হিদায়ত প্ৰদান কৰিছোঁ)। গতিকে তোমালোকে মোৰ ওচৰত হিদায়ত কামনা কৰা, ময়ে তোমালোকক সঠিক পথ দেখুৱাম।
- হাদীছ: নিশ্চয় আল্লাহ তা‘আলাই অত্যাচাৰীক অৱকাশ দিয়ে। কিন্তু যেতিয়া তেওঁ কৰায়ত্ব কৰে তেতিয়া কোনো পধ্যেই এৰি নিদিয়ে।
- হাদীছ: যি ব্যক্তিয়ে গণকৰ ওচৰলৈ যায় আৰু তাক কিবাকিবি সোধে আৰু সেই কথাক বিশ্বাস কৰে। চল্লিশ দিনলৈ সেই ব্যক্তিৰ চালাত (নামাজ) কবুল নহয়।
- হাদীছ: ঈমানৰ সত্তৰতকৈও অধিক অথবা ষাঠিতকৈও অধিক শাখা-প্ৰশাখা আছে।
- হাদীছ: তোমালোকৰ ভিতৰত যিয়ে কোনো চৰীয়ত বিৰোধী কৰ্ম কৰা দেখিব, তাৰ উচিত সি যেন সেইটোক বাধা দিয়ে।
- হাদীছ: যিয়ে ইছলামত (প্ৰৱেশ কৰি) সৎকৰ্ম কৰিছে, অজ্ঞতা যুগত কৰা কৰ্ম সম্পৰ্কে তাক জবাবদিহি কৰা নহ’ব।