Hadithi: Kur t'ju ndaloj nga diçka, largohuni prej saj, kurse atë që jua urdhëroj, bëjeni, aq sa keni mundësi

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ صَخْرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: سَمِعْت رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم يَقُولُ:
«مَا نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ فَاجْتَنِبُوهُ، وَمَا أَمَرْتُكُمْ بِهِ فَافْعَلُوا مِنْهُ مَا اسْتَطَعْتُمْ، فَإِنَّمَا أَهْلَكَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَثْرَةُ مَسَائِلِهِمْ، وَاخْتِلَافُهُمْ عَلَى أَنْبِيَائِهِمْ».
[صحيح] - [رواه البخاري ومسلم] - [الأربعون النووية: 9]

Nga Ebu Hurejra Abdurrahman ibën Sahri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) përcillet se thënë: "E kam dëgjuar të Dërguarin e Allahut ﷺ duke thënë:
"Kur t'ju ndaloj nga diçka, largohuni prej saj, kurse atë që jua urdhëroj, bëjeni, aq sa keni mundësi, ngase ata që ishin para jush janë shkatërruar për shkak të pyetjeve të shumta dhe kundërshtimit ndaj të dërguarve të tyre."
-

Shpjegimi

I Dërguari i Allahut ﷺ na ka sqaruar se kur na ndalon nga diçka, është detyrë për ne ta shmangim atë pa përjashtim, sikundër që, kur na urdhëron për diçka, duhet ta bëjmë atë sipas mundësisë. Pastaj na paralajmëroi që të mos bëhemi si disa nga popujt e mëparshëm, të cilët i shtronin shumë pyetje të dërguarve të tyre, duke i kundërshtuar ata; kështu Allahu i ndëshkoi me lloje të ndryshme shkatërrimi dhe dëmtimi. Prandaj, nuk duhet të jemi si ata, e të shkatërrohemi ashtu siç ata u shkatërruan.

Mësime nga hadithi

1. Hadithi shërben si një rregull për të përkufizuar obligimin në përmbushjen e urdhrave dhe qëndrimin larg ndalesave.
2. Sa i takon ndalesave, nuk lejohet të veprohet asgjë prej tyre, ndërsa sa i takon urdhëresave, ato janë specifikuar me mundësinë për t'i kryer. Sepse largimi e braktisja e ndalesave është brenda mundësisë njerëzore, ndërsa veprimi i urdhëresave ka nevojë për fuqi e aftësi për ta kryer.
3. Gjërat e ndaluara përfshijnë sasitë e vogla dhe sasitë e mëdha njëkohësisht, ngase braktisja e një ndalese nuk mund të realizohet vetëm se kur braktiset në sasi të vogla dhe në sasi të mëdha. Për shembull, Allahu na e ka ndaluar kamatën dhe kjo ndalesë përfshinë edhe sasitë e vogla të kamatës edhe sasitë e mëdha.
4. Lënia e shkaqeve apo mjeteve që çojnë tek gjërat e ndaluara, sepse kjo bën pjesë në kuptimin e shmangies.
5. Njeriu, nëse e dëgjon urdhrin e të Dërguarit ﷺ, nuk duhet të thotë: "A është i detyrueshëm apo i rekomandueshëm?", -bazuar në fjalën e tij-: "...bëjeni aq sa keni mundësi."
6. Pyetjet e shumta janë shkak për shkatërrim, sidomos në çështjet ku nuk mund të arrijë dijenia jonë, si p.sh. çështjet e fshehta dhe forma e ngjarjeve të Ditës së Kiametit. Mos e tepro me pyetje rreth tyre, ndryshe do të shkatërrohesh dhe do të bëhesh pjesë e ekzagjeruesve dhe ekstremistëve.