بروز رسانی: الدِّينُ النَّصِيحَةُ
عن تميم الداري رضي الله عنه أن النبي صلى الله عليه وسلم قال:
«الدِّينُ النَّصِيحَةُ» قُلْنَا: لِمَنْ؟ قَالَ: «لِلهِ وَلِكِتَابِهِ وَلِرَسُولِهِ وَلِأَئِمَّةِ الْمُسْلِمِينَ وَعَامَّتِهِمْ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 55]
المزيــد ...
از تمیم داری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الدِّينُ النَّصِيحَةُ»: «دین نصیحت است». گفتیم: برای چه کسی؟ فرمود: «لِلهِ وَلِكِتَابِهِ وَلِرَسُولِهِ وَلِأَئِمَّةِ الْمُسْلِمِينَ وَعَامَّتِهِمْ»: «برای الله و برای کتابش و برای پیامبرش و برای امامان (حاکمان) مسلمان و عموم آنان».
[صحیح است] - [به روایت مسلم] - [صحيح مسلم - 55]
پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر داده است که مبنای دین اخلاص و صداقت است تا همانگونه که الله واجب ساخته ادا شود، بدون کوتاهی یا فریب و ناخالصی.
از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ پرسیده شد: نصیحت و خیرخواهی برای چه کسانی است؟ ایشان فرمودند:
نخست: نصیحت و خیرخواهی برای الله سبحانه و تعالی: با اخلاص عمل برای او و شریک نیاوردن به او و اینکه به ربوبیت و الوهیت و اسماء و صفات او ایمان بیاوریم و امر او را بزرگ بداریم و به سوی ایمان به او دعوت دهیم.
ثانیا: نصیحت برای کتاب او یعنی قرآن کریم: چنانکه معتقد باشیم این کتاب کلام او و آخرین کتاب اوست و همهٔ شریعت‌های پیش از خود را منسوخ نموده است؛ و آن را بزرگ داشته و چنانکه شایسته است تلاوت کنیم؛ به محکمش عمل کنیم و در برابر متشابهش تسلیم باشیم و از آن در برابر تاویل اهل تحریف دفاع کنیم و از مواعظ آن پند گیریم و علومش را ترویج دهیم و به سوی آن فرا بخوانیم.
ثالثا: نصیحت برای پیامبرش محمد ـ صلی الله علیه وسلم ـ: معتقد باشیم که او آخرین پیامبران است و او را در اخباری که آورده تایید و تصدیق کنیم، امرش را اطاعت نموده و از نهی او دوری کنیم؛ و الله را عبادت نکنیم جز به روشی که او آورده و حقش را بزرگ بداریم و او را گرامی بداریم و دعوتش را گسترش دهیم و شریعتش را منتشر کنیم و تهمت‌ها را از او دور سازیم.
چهارم: نصیحت برای حاکمان مسلمان: با یاری آنان در مسیر حق و نزاع و مخالفت نکردن با آنان در امر حکومت و شنیدن و اطاعت کردن از آنان در طاعت الله.
پنجم: نصیحت برای مسلمانان: با نیکی در حق آنان و دعوت‌شان و خودداری از آزار و اذیت آنان و محبت خداپسندانه نسبت به آنان و همکاری با آنان در راه نیکوکاری و تقوا.
از نکات این حدیث
- امر به نصیحت برای همه.
- بزرگی جایگاه نصیحت در دین.
- دین اعتقادات و گفتار و کردار را در بر گرفته است.
- پاک کردن درون از ناخالصی در حق شخص مورد نصیحت و خیرخواهی برای او مصادیق نصیحت است.
- آموزش نیک پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ چنانکه مسأله را مجمل ذکر می‌کند سپس به تفصیل آن می‌پردازد.
- آغاز کردن از مهم‌تر سپس مهم‌تر بر حسب اهمیت؛ چنانکه پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ از نصیحت برای الله آغاز می‌کند و به ترتیب در موارد بعدی نصیحت برای کتاب او، برای پیامبرش صلی الله علیه وسلم، حاکمان مسلمان و در پایان عموم آنان را بیان می‌کند.
طبقه‌بندی‌ها
بیشتر
- بروز رسانی: با رسول الله -صلى الله عليه وسلم- بیعت کردیم که در سختی و آسانی و در خوشی و ناخوشی، و آنگاه که ديگران بر ما ترجيح داده شوند، حرف شنوی و اطاعت نماييم. و این که با حاکمان و فرمانروايان خود، بر سرِ قدرت منازعه و درگير نشويم.
- بروز رسانی: هیچ بنده ای نيست كه الله متعال وى را بر مردمانى حكمفرما كرده باشد، و در روز مرگش به رعيت خود خيانت كرده باشد، مگر اينكه بهشت را بر وى حرام كرده است.
- بروز رسانی: اگر امامان شما، برای شما درست و صحيح نماز بخوانند، هم به آنان و هم به شما پاداش داده می شود. ولی اگر در نمازشان اشكالی وجود داشته باشد، شما پاداش خود را دريافت می كنيد و آنها گناهكار می شوند.
- بروز رسانی: حرف شنوی داشته باشید و اطاعت کنید؛ زيرا آنها وظيفه و مسؤوليت خودشان را دارند و شما نيز وظيفه و مسؤوليت خود را داريد.
- بروز رسانی: و هرکس با حاکمی بيعت کرد و با دست و دلِ خويش با او پيمان بست، بايد هرچه می تواند از او اطاعت کند و اگر کسی بر سرِ قدرت با حاکم نزاع کرد، گردنش را بزنيد.
- بروز رسانی: کسی که او را بر کاری (مانند جمع آوری زکات) بگماريم و او سوزنی يا کمتر از آن را از ما پنهان کند، خيانت به شمار می رود و روز قيامت آن را با خود می آورد.
- بروز رسانی: بر تو حرف شنوی و اطاعت از امير - در هر شرايطی - واجب است؛ در سختی و آسانی، در خوشی و ناخوشی و زمانی که نسبت به تو تبعيض و حق کُشی صورت می گيرد.