हदीस: जसको सुन वा चाँदी छ र त्यसको जकात तिर्दैन, कयामतको दिन उसको लागि आगोका थालहरू तयार पारिनेछन्

عَنْ أَبي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«مَا مِنْ صَاحِبِ ذَهَبٍ وَلَا فِضَّةٍ، لَا يُؤَدِّي مِنْهَا حَقَّهَا، إِلَّا إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ، صُفِّحَتْ لَهُ صَفَائِحُ مِنْ نَارٍ، فَأُحْمِيَ عَلَيْهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ، فَيُكْوَى بِهَا جَنْبُهُ وَجَبِينُهُ وَظَهْرُهُ، كُلَّمَا بَرَدَتْ أُعِيدَتْ لَهُ، فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ، حَتَّى يُقْضَى بَيْنَ الْعِبَادِ، فَيَرَى سَبِيلَهُ، إِمَّا إِلَى الْجَنَّةِ، وَإِمَّا إِلَى النَّارِ» قِيلَ: يَا رَسُولَ اللهِ، فَالْإِبِلُ؟ قَالَ: «وَلَا صَاحِبُ إِبِلٍ لَا يُؤَدِّي مِنْهَا حَقَّهَا، وَمِنْ حَقِّهَا حَلَبُهَا يَوْمَ وِرْدِهَا، إِلَّا إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ، بُطِحَ لَهَا بِقَاعٍ قَرْقَرٍ، أَوْفَرَ مَا كَانَتْ، لَا يَفْقِدُ مِنْهَا فَصِيلًا وَاحِدًا، تَطَؤُهُ بِأَخْفَافِهَا وَتَعَضُّهُ بِأَفْوَاهِهَا، كُلَّمَا مَرَّ عَلَيْهِ أُولَاهَا رُدَّ عَلَيْهِ أُخْرَاهَا، فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ، حَتَّى يُقْضَى بَيْنَ الْعِبَادِ، فَيَرَى سَبِيلَهُ إِمَّا إِلَى الْجَنَّةِ، وَإِمَّا إِلَى النَّارِ» قِيلَ: يَا رَسُولَ اللهِ، فَالْبَقَرُ وَالْغَنَمُ؟ قَالَ: «وَلَا صَاحِبُ بَقَرٍ، وَلَا غَنَمٍ، لَا يُؤَدِّي مِنْهَا حَقَّهَا، إِلَّا إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ بُطِحَ لَهَا بِقَاعٍ قَرْقَرٍ، لَا يَفْقِدُ مِنْهَا شَيْئًا، لَيْسَ فِيهَا عَقْصَاءُ، وَلَا جَلْحَاءُ، وَلَا عَضْبَاءُ تَنْطَحُهُ بِقُرُونِهَا وَتَطَؤُهُ بِأَظْلَافِهَا، كُلَّمَا مَرَّ عَلَيْهِ أُولَاهَا رُدَّ عَلَيْهِ أُخْرَاهَا، فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ، حَتَّى يُقْضَى بَيْنَ الْعِبَادِ، فَيَرَى سَبِيلَهُ إِمَّا إِلَى الْجَنَّةِ، وَإِمَّا إِلَى النَّارِ» قِيلَ: يَا رَسُولَ اللهِ، فَالْخَيْلُ؟ قَالَ: «الْخَيْلُ ثَلَاثَةٌ: هِيَ لِرَجُلٍ وِزْرٌ، وَهِيَ لِرَجُلٍ سِتْرٌ، وَهِيَ لِرَجُلٍ أَجْرٌ، فَأَمَّا الَّتِي هِيَ لَهُ وِزْرٌ، فَرَجُلٌ رَبَطَهَا رِيَاءً وَفَخْرًا وَنِوَاءً عَلَى أَهْلِ الْإِسْلَامِ، فَهِيَ لَهُ وِزْرٌ، وَأَمَّا الَّتِي هِيَ لَهُ سِتْرٌ، فَرَجُلٌ رَبَطَهَا فِي سَبِيلِ اللهِ، ثُمَّ لَمْ يَنْسَ حَقَّ اللهِ فِي ظُهُورِهَا وَلَا رِقَابِهَا، فَهِيَ لَهُ سِتْرٌ وَأَمَّا الَّتِي هِيَ لَهُ أَجْرٌ، فَرَجُلٌ رَبَطَهَا فِي سَبِيلِ اللهِ لِأَهْلِ الْإِسْلَامِ، فِي مَرْجٍ وَرَوْضَةٍ، فَمَا أَكَلَتْ مِنْ ذَلِكَ الْمَرْجِ، أَوِ الرَّوْضَةِ مِنْ شَيْءٍ، إِلَّا كُتِبَ لَهُ، عَدَدَ مَا أَكَلَتْ حَسَنَاتٌ، وَكُتِبَ لَهُ، عَدَدَ أَرْوَاثِهَا وَأَبْوَالِهَا، حَسَنَاتٌ، وَلَا تَقْطَعُ طِوَلَهَا فَاسْتَنَّتْ شَرَفًا، أَوْ شَرَفَيْنِ، إِلَّا كَتَبَ اللهُ لَهُ عَدَدَ آثَارِهَا وَأَرْوَاثِهَا حَسَنَاتٍ، وَلَا مَرَّ بِهَا صَاحِبُهَا عَلَى نَهْرٍ، فَشَرِبَتْ مِنْهُ وَلَا يُرِيدُ أَنْ يَسْقِيَهَا، إِلَّا كَتَبَ اللهُ لَهُ، عَدَدَ مَا شَرِبَتْ، حَسَنَاتٍ» قِيلَ: يَا رَسُولَ اللهِ، فَالْحُمُرُ؟ قَالَ: «مَا أُنْزِلَ عَلَيَّ فِي الْحُمُرِ شَيْءٌ، إِلَّا هَذِهِ الْآيَةَ الْفَاذَّةُ الْجَامِعَةُ»: {فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ، وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ} [الزلزلة: 8].
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 987]

अबू-हुरैरह (रजियल्लाहु अन्हु) ले वर्णन गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभएको छ :
"जसको सुन वा चाँदी छ र त्यसको जकात तिर्दैन, कयामतको दिन उसको लागि आगोका थालहरू तयार पारिनेछन् र उसलाई नर्कको आगोमा तताइनेछ, त्यसपछि उसको छेउ, निधार र ढाड डामिनेछन्। जब पनि पाटीहरू चिसो हुन्छन्, तिनीहरूलाई फेरि तताइनेछ। यो दण्ड पचास हजर वर्ष लामो दिनमा हुनेछ। जबसम्म सेवकहरू बीच फैसला हुँदैन यो जारी रहनेछ। त्यसपछि ऊ आफ्नो बाटो लाग्छ; स्वर्ग वा नर्क ।"
[सही] - [मुत्तफकुन अलैहि] - [सही मुस्लिम - 987]

व्याख्या

अल्लाहका नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले विभिन्न प्रकारका धनसम्पत्ति र तिनमा जकात नतिर्नेहरूलाई दिइने सजाय उल्लेख गर्नुभएको छ, जस्तै :
१- सुन, चाँदी र त्यसको अधीनमामा रहेका अन्य सम्पत्ति र व्यापारिक सामानहरू । यदि तिनीहरूमाथि जकात अनिवार्य भयो र जकात तिरिएन भने, न्यायको दिनमा तिनीहरूलाई पगालेर पहिले प्लेटको रूपमा ढालिनेछ र त्यसपछि यी प्लेटहरूलाई नर्कको आगोमा तताइनेछ र तिनीहरूको मालिकको छेउ, निधार एवं पिठ्यूँमा डामिनेछ । जब तिनीहरूको ताप कम हुन्छ, तिनीहरूलाई फेरि तताइनेछ। न्यायको दिनमा दण्डको यो चक्र दिनभरि जारी रहनेछ र त्यो दिन पनि पचास हजर वर्षको हुनेछ। यहाँसम्म अल्लाहले प्राणीहरू बीच निर्णय गर्नुहुन्छ र तिनीहरू स्वर्ग वा नर्क जानेछन् भन्ने निर्णय गरिने छैन।
२. यदि ऊँटको मालिकले अनिवार्य जकात अदा गर्दैन र त्यसको हकहरू जस्तै गरिब र दरिद्रहरूलाई दूध खुवाउदैन भने न्यायको दिन उसलाई कठोर सजाय दिइनेछ। त्यसका उँटहरू ठूला, मोटो र आफ्नो संख्यामा बढी हुनेछन्। त्यसपछि तिनीहरूको मालिकलाई तिनीहरूको अगाडि समतल, चौडा जमिनमा सुताइनेछ, त्यसपछि ऊँटहरूले उसलाई आफ्नो खुट्टाले कुल्चनेछन् र दाँतले टोक्नेछन्। जब पछिल्लो उँट अगाडि बढ्छ, पहिलो उँट फेरि फर्केर कुल्चनेछ। यो यातनाको चक्र न्यायको दिनभरि जारी रहनेछ, जुन पचास हजर वर्षसको हुनेछ। अन्ततः जब अल्लाह बन्दाहरूमाझ फैसला गर्नुहुन्छ, तब ऊ या त स्वर्गतर्फ जानेछ या नर्कतर्फ।
तेस्रो: जो गाई वा भेडा-बाख्राको मालिक हुन्छ तर त्यसको अनिवार्य जकात अदा गर्दैन, त्यसलाई कयामतको दिन कठोर सजाय दिइनेछ। त्यसका सबै जनावरहरू पूरै संख्यामा ल्याइनेछन्, कुनै पनि कमी हुने छैन। त्यसका मालिकलाई फराकिलो, समथर भूमिमा लडाइनेछ। ती जनावरहरू पूर्ण रूपमा स्वस्थ र शक्तिशाली हुनेछन्—न कुनै भाँचिएको सिङ, न सिङबिनाका, न कुनै अपांगता भएका। तिनले आफ्ना सिङले हान्नेछन् र खुट्टाले कुल्चनेछन्। जब पछिल्लो जनावर अगाडि बढ्छ, पहिलो जनावर फेरि फर्केर उसलाई यातना दिनेछ। यो अवस्था निरन्तर रहनेछ, जबसम्म कयामतको दिनको फैसला पूरा हुँदैन। न्यायको दिनमा यो दण्डको चक्र दिनभरि जारी रहनेछ, र त्यो दिन पनि पचास हजर वर्षसम्म चल्नेछ। जबसम्म प्राणीहरू बीच निर्णय हुँदैन र तिनीहरू स्वर्ग जानेछन् वा नर्क जानेछन् भन्ने निर्णय हुनेछैन।
४.घोडा पाल्ने वाला; यसका तीन प्रकार छन् :
१. आफ्नो मालिकलाई पाप गराउने घोडा। यसले प्रसिद्धि, घमण्ड वा मुस्लिमहरू विरुद्ध युद्धको लागि पालिएको घोडालाई जनाउँछ।
२- जो मान्छेका लागि पर्दा बन्छन् । यसले अल्लाहको मार्गमा जिहादको उद्देश्यले राखिने घोडालाई जनाउँछ । उसलाई राम्रो व्यवहार गरिन्छ, खुवाइन्छ र हेरचाह गरिन्छ।
३. यस्तो घोडा जुन इनामको कारण बन्छ। यसले मुस्लिमहरूको लागि अल्लाहको मार्गमा जिहादको लागि राखिएको घोडालाई जनाउँछ। जब तिनीहरू चरन वा बगैंचामा हुन्छन्, त्यो चरन वा बगैंचामा तिनीहरूले जे खाने गर्छन्, तिनीहरूको लागि उनीहरूले खाने कुराको अनुपातमा पुण्य लेखिन्छ । अनि यसरी नै त्यसको मलमूत्र अनुसार उसका लागि पुण्य लेखिन्छ । यदि उसले आफ्नो डोरी भाँच्छ र एक वा दुई डाँडा माथि दौडन्छ भने, अल्लाह सर्वशक्तिमानले उसको खुट्टाको छाप र त्यस समयमा बग्ने रगतको मात्रा अनुसार उसको लागि पुण्य लेख्नुहुनेछ। यदि त्यसको मालिकले लिएर जाँदा कुनै खोलाको पानी खायो र त्यसको मालिकले नचाहेको भएपनि उसलाई त्यस अनुसारको पुण्य लेखिन्छ ।
त्यसपछि अल्लाहका रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) लाई गधाहरूको बारेमा सोधियो: के गधाहरू पनि घोडा जस्तै हो?
त्यसैले उनले जवाफ दिए कि गधाको बारेमा मलाई कुनै विशेष आदेश दिइएको छैन, यद्यपि, यो अद्वितीय र व्यापक श्लोक छ, जसको दायरा भित्र सबै प्रकारका असल कर्म र पापहरू आउँछन्: अनुवाद: त्यसैले जसले अणु बराबरको राम्रो काम गरेको छ उसले त्यो देख्नेछ, र जसले अणु बराबरको नराम्रो काम गरेको छ उसले त्यो देख्नेछ। (अल-जलजलाह: ७-८) अर्थात्, जसले राम्रो नियतले गधा पालेको छ उसले आफ्नो प्रतिफल आफ्नो अगाडि देख्नेछ र जसले नराम्रो नियतले गधा पालेको छ उसले आफ्नो अगाडि दण्ड देख्नेछ। यस पदको दायरामा सबै कार्यहरू समावेश छन्।

हदीसका केही फाइदाहरू

1. जकात दिनु अनिवार्य छ र जकात नदिनेहरू विरुद्ध कडा चेतावनी।
2. सुस्तीका कारण जकात न दिने वाला काफिर त होइन, तर ठुलो खतरामा हुन्छ ।
3. जब कुनै व्यक्तिले राम्रो काम गर्ने नियत राख्छ र त्यसपछि त्यो गर्छ, उसले त्यो कामको विवरणको लागि पनि पुरस्कृत हुन्छ, चाहे उसले त्यो गर्ने नियत राखेको नै किन नहोस्।
4. मालमा जकात बाहेक पनि अरू हक हुन्छ ।
5. ऊँटको एउटा अधिकार यो हो कि जब यसलाई पानी खुवाउने ठाउँमा लगिन्छ, त्यसको दूध दुहुनुपर्छ र त्यहाँ उपस्थित गरिबहरूलाई दिनुपर्छ। यसले गर्दा खाँचोमा परेकाहरूलाई घर-घर जानबाट बच्न सजिलो हुन्छ र जनावरलाई पनि सजिलो हुन्छ। इब्न बत्ताल भन्छन्: सम्पत्तिमा दुई प्रकारका अधिकारहरू लगाइएका छन्: एउटा अनिवार्य अधिकार हो र अर्को त्यो बाहेकको। त्यसैले गरिबलाई स्तनपान गराउनु ती अधिकारहरू मध्ये एक हो जुन महान नैतिकतासँग सम्बन्धित छ।
6. ऊँट, गोरु र बाख्राको एउटा अनिवार्य अधिकार के हो भने कुनै पोथीलाई गर्भवती हुनको लागि आफ्नो भाले सापटी दिनु पर्छ ।
7. गधा र ती सबै चीजहरूको बारेमा जुन कुराहरूको बारेमा कुनै निश्चित प्रमाण छैन तिनीहरू अल्लाहको यस भनाइमा समावेश छन्: (त्यसैले जसले कण बराबर राम्रो काम गर्छ उसले त्यो देख्नेछ, र जसले कण बराबर नराम्रो काम गर्छ उसले त्यो देख्नेछ)।
8. यो पदले असल काम गर्न प्रोत्साहन गर्छ, चाहे त्यो थोरै किन नहोस् र नराम्रो काम नगर्न चेतावनी दिन्छ, चाहे त्यो सानो किन नहोस्।