بروز رسانی: هَلْ تَدْرُونَ مَاذَا قَالَ رَبُّكُمْ؟» یعنی: «آیا می‌دانید پروردگارتان چه فرمود؟» گفتند: الله و پیامبرش آگاهترند. فرمود: «أَصْبَحَ مِنْ عِبَادِي مُؤْمِنٌ بِي وَكَافِرٌ

عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الجُهَنِيِّ رضي الله عنه أَنَّهُ قَالَ:
صَلَّى لَنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ صَلَاةَ الصُّبْحِ بِالْحُدَيْبِيَةِ عَلَى إِثْرِ سَمَاءٍ كَانَتْ مِنَ اللَّيْلَةِ، فَلَمَّا انْصَرَفَ أَقْبَلَ عَلَى النَّاسِ، فَقَالَ: «هَلْ تَدْرُونَ مَاذَا قَالَ رَبُّكُمْ؟» قَالُوا: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «أَصْبَحَ مِنْ عِبَادِي مُؤْمِنٌ بِي وَكَافِرٌ، فَأَمَّا مَنْ قَالَ: مُطِرْنَا بِفَضْلِ اللهِ وَرَحْمَتِهِ، فَذَلِكَ مُؤْمِنٌ بِي وَكَافِرٌ بِالْكَوْكَبِ، وَأَمَّا مَنْ قَالَ: بِنَوْءِ كَذَا وَكَذَا، فَذَلِكَ كَافِرٌ بِي وَمُؤْمِنٌ بِالْكَوْكَبِ».
[صحيح] - [متفق عليه]

از زید بن خالد جُهَنی رضی الله عنه روایت است که گفت:
رسول الله صلی الله علیه وسلم در پی بارانی که شب آمده بود، نماز صبح را در حُدیبیه برای ما برگزار کرد و چون نماز را به پایان رساند رو به مردم کرد و فرمود: «هَلْ تَدْرُونَ مَاذَا قَالَ رَبُّكُمْ؟» یعنی: «آیا می‌دانید پروردگارتان چه فرمود؟» گفتند: الله و پیامبرش آگاهترند. فرمود: «أَصْبَحَ مِنْ عِبَادِي مُؤْمِنٌ بِي وَكَافِرٌ، فَأَمَّا مَنْ قَالَ: مُطِرْنَا بِفَضْلِ اللهِ وَرَحْمَتِهِ، فَذَلِكَ مُؤْمِنٌ بِي وَكَافِرٌ بِالْكَوْكَبِ، وَأَمَّا مَنْ قَالَ: بِنَوْءِ كَذَا وَكَذَا، فَذَلِكَ كَافِرٌ بِي وَمُؤْمِنٌ بِالْكَوْكَبِ» یعنی: «از بندگانم گروهی مؤمن به من و گروهی کافر به من شب را به صبح رساندند؛ اما آنکه گفت: با فضل الله و رحمت او باران داده شدیم، پس او به من مؤمن است و به ستارگان کافر است، اما آنکه گفت: برای جایگاه فلان [ستاره] و فلان [ستاره] به ما باران داده شد، او به من کافر است و به ستاره مؤمن است».
صحیح است - متفق علیه

شرح

پیامبر صلی الله علیه وسلم در حدیبیه که روستایی نزدیک به مکه است پس از بارانی که آن شب آمده بود نماز صبح را برگزار کردند، و چون سلام گفتند و نمازشان را به پایان رساندند رو به مردم کردند و از آنان پرسیدند: آیا می‌دانید که پروردگارتان عزوجل چه گفته است؟ آنان گفتند: الله و پیامبرش آگاهترند. ایشان فرمودند: الله تعالی بیان نمودند که مردم هنگام نزول باران به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروهی به الله تعالی مؤمن هستند و گروهی به الله تعالی کافر هستند؛ اما آنکه گفت: با فضل الله و رحمت او باران بر ما بارید، و نزول باران را به الله تعالی نسبت داد، او به الله خالق که در هستی تصرف می‌کند مؤمن است و به ستاره کافر است. اما آنکه گفت: با فلان ستاره و فلان ستاره باران بر ما بارید، آن به الله کافر است و به ستاره مؤمن؛ و این کفری است اصغر چراکه نزول باران را به ستاره نسبت داده در حالی که الله ستاره‌ها را نه سبب شرعی نزول باران قرار داده و نه سبب قَدَری، اما اگر کسی نزول باران و دیگر حوادث زمینی را به حرکت ستارگان در طلوع و سقوط آن نسبت دهد و معتقد باشد ستاره‌ها فاعل حقیقی آن هستند، او مرتکب کفر اکبر شده است.