بروز رسانی: هرکس سوگند یاد کرد و در سوگندش گفت: قسم به لات و عُزّیٰ، باید بگوید: لا اله الا الله؛ و هرکس به دوستش بگوید: بیا تا قمار کنیم، باید صدقه دهد

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«مَنْ حَلَفَ فَقَالَ فِي حَلِفِهِ: وَاللَّاتِ وَالعُزَّى، فَلْيَقُلْ: لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَمَنْ قَالَ لِصَاحِبِهِ: تَعَالَ أُقَامِرْكَ، فَلْيَتَصَدَّقْ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 4860]

از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مَنْ حَلَفَ فَقَالَ فِي حَلِفِهِ: وَاللَّاتِ وَالعُزَّى، فَلْيَقُلْ: لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَمَنْ قَالَ لِصَاحِبِهِ: تَعَالَ أُقَامِرْكَ، فَلْيَتَصَدَّقْ»: «هرکس سوگند یاد کرد و در سوگندش گفت: قسم به لات و عُزّیٰ، باید بگوید: لا اله الا الله؛ و هرکس به دوستش بگوید: بیا تا قمار کنیم، باید صدقه دهد».
[صحیح است] - [متفق علیه] - [صحيح البخاري - 4860]

شرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ در مورد سوگند خوردن به غیر الله هشدار می‌دهد، زیرا مؤمن به غیر الله سوگند یاد نمی‌کند؛ و خبر می‌دهد که هرکس به غیر الله قسم یاد کرد مثلا بگوید: قسم به لات و عزی - دو بتی که در جاهلیت عبادت می‌شدند - بر او واجب است که برای جبرانش بگوید: لا اله الا الله؛ و به این ترتیب از شرک برائت جوید و کفارهٔ این سوگندش باشد.
سپس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خبر می‌دهد که هرکس به دوستش بگوید که بیا قمار کنیم - به این صورت که دو نفر یا بیشتر بر سر مالی در بین، مسابقه دهند و مال مذکور برای برنده باشد که در این صورت قطعا یکی می‌برد و دیگری می‌بازد - در این صورت مستحب است به سبب درخواستی که نموده، صدقه‌ای دهد تا کفارهٔ آن شود.

از نکات این حدیث

1. سوگند خوردن فقط باید به نام‌ها و صفات الله باشد.
2. سوگند یاد کردن به غیر الله حرام است، چه این سوگند به بت‌ها باشد مانند قسم خوردن به لات و عزی یا قسم خوردن به امانت، یا سوگند خوردن به پیامبر یا هر غیرالله دیگری.
3. خطابی می‌گوید: «سوگند تنها با معبود بزرگ داشته شده ممکن است، پس اگر به لات و عزی و مانند آنها سوگند یاد کند، از این جهت مشابهت به کفار کرده است، بنابراین امر شده که این کار را با گفتن کلمهٔ توحید جبران کند.
4. کسی که به غیر الله سوگند یاد کرده، کفارهٔ سوگند ندارد، ولی لازم است که توبه و استغفار کند؛ زیرا این گناه بزرگ‌تر از آن است که با چیزی جز توبه پاک شود.
5. تحریم قمار با همهٔ جلوه‌ها و انواع آن. قمار همان «میسر» است که الله تعالی حرامش نموده و همراه با خمر و بت‌ها از آن نام برده است.
6. وجوب بازگشت از گناه در هنگام ارتکاب آن.
7. کسی که مرتکب گناهی شده، باید در پی آن کار نیکی انجام دهد؛ زیرا نیکی‌ها، بدی‌ها را از بین می‌برند.