হাদীছ: তোমালোকে মোচ চুটি কৰা আৰু দাড়ি দীঘল কৰা।

وعن ابن عمر رضي الله عنهما عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «أحْفُوا الشَّوَارِبَ وأَعْفُوا اللِّحَى».
[صحيح] - [متفق عليه، وهذا لفظ مسلم]

আব্দুল্লাহ ইবনে ওমৰ ৰাদ্বিয়াল্লাহু ‘আনহুমাৰ পৰা বৰ্ণিত, নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে কৈছেঃ "c2">“তোমালোকে মোচ চুটি কৰা আৰু দাড়ি দীঘল কৰা।” ছহীহ -মুত্তাফাকুন আলাইহি (বুখাৰী আৰু মুছলিম), কিন্তু শব্দবোৰ হৈছে ছহীহ মুছলিমৰ।
ছহীহ - মুত্তাফাক আলাইহ, কিন্তু শব্দবোৰ মুছলিমৰ

ব্যাখ্যা

হাদীছটোৰ অর্থ: মুছলিমসকলক নিজৰ মোচ চুটি কৰিবলৈ আদেশ দিয়া হৈছে। বেয়া নেদেখিলে চল্লিশ দিনলৈ ৰাখিব পাৰে (অন্যথা তাৰ আগতে চুটি কৰা উচিত)। কাৰণ, আনাছ ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহুৰ পৰা ইমাম মুছলিমে বর্ণনা কৰিছে যে, মোচ চুটি কৰিবলৈ, নখ কাটিবলৈ, কাষলতিৰ নোম উঘালি পেলাবলৈ আৰু নাভিৰ তলৰ নোম খুৰাবলৈ আমাক চল্লিশ দিনৰ সময়সীমা নির্ধাৰণ কৰি দিয়া হৈছিল; তাতকৈ বেছি দিন যাতে অতিবাহিত নহয়। আনহাতে আবু দাউদৰ বর্ণনাত আহিছে: ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে নাভিৰ তলৰ নোম খুৰাবলৈ, মোচ চুটি কৰিবলৈ আৰু নখ কাটিবলৈ চল্লিশ দিন সময় নির্ধাৰণ কৰি দিছিল। আহমদ আৰু নাছাঈত আহিছে: ‘যি ব্যক্তিয়ে মোচ চুটি নকৰিব, সি আমাৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহয়।’ ‘ছহীহহুল জামে আচ-চাগীৰ অ যিয়াদাত’ গ্রন্থত আলবানীয়ে হাদীছটোক ছহীহ বুলি আখ্যায়িত কৰিছে। (২/১১১৩, হাদীছ নং ৬৫৩৩)। গতিকে মোচ চুটি কৰাৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বসহ তাগিদ কৰা হৈছে। একেবাৰে সৰু কৰক অথবা বৰ্ধিত অংশ চুটি কৰক কোনো কথা নাই, যিটোত খাদ্য বস্তু লাগি থাকে। "c2">“দাড়ি দীঘল কৰা”, দাড়ি সম্পর্কে আভিধানবিদসকলে কৈছেঃ দাড়ি হৈছে মুখমণ্ডলৰ আৰু দুই গালৰ চুলি। অৰ্থাৎ চেহাৰাৰ কাষত থকা আৰু দুই গালৰ সকলো চুলিয়েই দাড়িৰ অন্তর্ভুক্ত। দাড়ি দীঘল কৰাৰ অর্থ হৈছে, দাড়িক নিজ অৱস্থাত এৰি দিয়া, গতিকে কম হওক বা বেছি দাড়ি খুৰোৱাও উচিত নহয় আৰু সৰু কৰাও উচিত নহয়। কাৰণ, "c2">“আল-ই‘ফা” শব্দটো কাছৰত (বৃদ্ধি) অথবা তাওফীৰ (এৰি দিয়া) শব্দৰ পৰা গৃহীত, গতিকে দাড়িক বৃদ্ধি কৰা আৰু এৰি দিয়া। দাড়ি দীঘল কৰাৰ আদেশটো ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ পৰা একাধিক শব্দৰে বৰ্ণিত হৈছে যেনে, "c2">“পূৰণ কৰা”, "c2">“এৰি দিয়া”, "c2">“দীঘল কৰা”। গোটেইকেইটা শব্দই দাড়িত হাত নিদিয়াকৈ এৰি দিয়া বুজায়। পাৰস্যসকলৰ অভ্যাস আছিল দাড়ি সৰু কৰা। চৰীয়তে ইয়াৰ পৰা নিষেধ কৰিছে। যেনে ইবনে ওমৰ ৰাদ্বিয়াল্লাহু ‘আনহুমাৰ পৰা ছহীহ বুখাৰীত এই শব্দৰ দ্বাৰা বৰ্ণিত আছে যে, "c2">“তোমালোকে মুশ্বৰিকসকলৰ বিৰোধিতা কৰা।” মুশ্বৰিকসকলৰ বিৰোধিতা কৰাৰ কাৰণ সম্বলিত এই আদেশটোৱে দাড়ি দীঘল কৰা ওৱাজিব বুলি প্ৰমাণ কৰে। প্ৰকৃততে অমুছলিমসকলৰ সাদৃশ্য গ্রহণ কৰাৰ বিধান হৈছে হাৰাম। ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে কৈছেঃ "c2">“যি ব্যক্তিয়ে কোনো সম্প্রদায়ৰ সৈতে সাদৃশ্য অৱলম্বন কৰিব সি সিহঁতৰেই অন্তৰ্ভুক্ত বুলি গণ্য হ’ব।”