Ҳадис: Худованди Мутаъол ва Расули Ӯ хариду фурӯши шароб, худмурда, хук ва бутҳоро ҳаром гардонидаанд

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُ عَامَ الفَتْحِ وَهُوَ بِمَكَّةَ:
«إِنَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ حَرَّمَ بَيْعَ الخَمْرِ، وَالمَيْتَةِ وَالخِنْزِيرِ وَالأَصْنَامِ»، فَقِيلَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَرَأَيْتَ شُحُومَ المَيْتَةِ، فَإِنَّهَا يُطْلَى بِهَا السُّفُنُ، وَيُدْهَنُ بِهَا الجُلُودُ، وَيَسْتَصْبِحُ بِهَا النَّاسُ؟ فَقَالَ: «لاَ، هُوَ حَرَامٌ»، ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِنْدَ ذَلِكَ: «قَاتَلَ اللَّهُ اليَهُودَ إِنَّ اللَّهَ لَمَّا حَرَّمَ شُحُومَهَا جَمَلُوهُ، ثُمَّ بَاعُوهُ، فَأَكَلُوا ثَمَنَهُ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 2236]

Аз Ҷобир ибни Абдуллоҳ (разияллоҳу анҳумо) ривоят аст, ки соли фатҳи Макка, замоне ки Паёмбар (Саллаллоҳу алайҳи ва саллам) онҷо буд, аз ӯ шунидааст, ки фармуданд:
"Худованди Мутаъол ва Расули Ӯ хариду фурӯши шароб, худмурда, хук ва бутҳоро ҳаром гардонидаанд». Касе гуфт: Ё Расулаллоҳ, дар мавриди чарбии худмурда, ки мардум аз он дар сохтани киштиҳо ва равған додани пӯстҳо ва рӯшан кардани чароғҳо истифода мекунанд, чӣ мегӯед? Фармуданд: «На, ҳаром аст». Ва дар ақиби ин сухан фармуданд: «Худованд яҳудро нобуд кунад, вақте ки Худованди Мутаъол чарбии (ҳайвонот)-ро бар онҳо ҳаром намуд, онро об намуда равғанашро гирифта, сипас онро фурӯхтанд ва пулашро хӯрданд".
[صحيح] - [متفق عليه] - [Саҳеҳ Бухорӣ - 2236]

Шарҳ

Аз Ҷобир ибни Абдуллоҳ (разияллоҳу анҳумо) ривоят аст, ки соли фатҳи Макка, замоне ки Паёмбар (Саллаллоҳу алайҳи ва саллам) онҷо буд, аз ӯ шунидааст, ки фармуданд: Ҳамоно Аллоҳ ва паёмбараш хариду фурӯши шароб, худмурда, хук ва бутҳоро ҳаром карданд. Пас, касе пурсид: Эй Расули Худо, оё метавонем чарбии ҳайвони худмурдаро бифурӯшем? Зеро он барои чармсозӣ, равған кардани киштиҳо ва мардум аз он барои равшан кардани чароғҳо истифода мекунанд. Паёмбар (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) фармуданд: На, фурӯши он ҳам ҳаром аст. Сипас Паёмбар (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) фармуданд: Худованд яҳудиёнро ҳалок ва лаънат кард, зеро вақте Худо чарбии ҳайвонро бар онҳо ҳаром кард, онҳо онро об карданд, равған гирифтанд ва онро фурӯхтанд ва пули онро хӯрданд (яъне қоидаи ҳаромро бо ҳила шикастанд).

Аз фоидаҳои ҳадис

1. Нававӣ мегӯяд: Мусалмонон дар ҳаром будани хариду фурӯши худмурда, шароб ва хук иттифоқ доранд.
2. Қозӣ Аёз мегӯяд: Ин ҳадис далолат бар он мекунад, ки ҳар чизе, ки хӯрдан ё баҳра бурданаш ҳалол нест, фурӯхтанаш низ ҷоиз нест ва хӯрдани пули он ҳам ҳалол нест, мисли равғанҳои дар ҳадис зикршуда.
3. Ибни Ҳаҷар мегӯяд: Сиёқи ҳадис ҳамон маъноро ишора мекунад, ки аксари олимон бардошт кардаанд. Ва ин ки мақсад аз (ҳаром аст) манъ кардани фурӯши он аст, на истифода бурдан аз он.
4. Ҳар ҳилае, ки ҳаромро ҳалол мегардонад, ботил аст.
5. Нававӣ мегӯяд: Олимон гуфтаанд: Дар умуми таҳрими фурӯши худмурда, ин низ ворид мешавад, ки фурӯши ҷасади кофир низ ҳаром аст, агар ӯро мусалмонон кушта бошанд ва кофирон барои харидани ҷасади ӯ ё пардохти чизе ба ивази он биёянд. Дар ҳадис омадааст, ки Навфал ибни Абдуллоҳи Махзумиро мусалмонон дар рӯзи ҷанги Хандақ куштанд. Кофирон ба назди Паёмбари Аллоҳ (Саллалоҳу алайҳи ва саллам) омада, барои ҷасадаш даҳ ҳазор дирҳам пешниҳод карданд, аммо он ҳазрат онро қабул накарданд ва ҷасадро ба онҳо доданд.