නබි වදන: “මාගේ මිතුරා වූ සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ සෑම මසකම දින තුනක් උපවාසයේ නිරත වීම, ළුහා සලාතයේ රකආත් දෙක ඉටු කිරීම හා මා නින්දට යාමට පෙර විත්ර් ඉටු කිරීම යන කරුණු තුන පිළිබඳ මට උපදෙස් දුන්හ.”
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ:
أَوْصَانِي خَلِيلِي صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِثَلاَثٍ: صِيَامِ ثَلاَثَةِ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ، وَرَكْعَتَيِ الضُّحَى، وَأَنْ أُوتِرَ قَبْلَ أَنْ أَنَامَ.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1981]
المزيــد ...
අබූ හුරෙයිරා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී:
“මාගේ මිතුරා වූ සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාණෝ සෑම මසකම දින තුනක් උපවාසයේ නිරත වීම, ළුහා සලාතයේ රකආත් දෙක ඉටු කිරීම හා මා නින්දට යාමට පෙර විත්ර් ඉටු කිරීම යන කරුණු තුන පිළිබඳ මට උපදෙස් දුන්හ.”
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - [බුහාරි හා මුස්ලිම් හි වාර්තා වී ඇත] - [صحيح البخاري - 1981]
අබූ හුරෙයිරා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා තම මිතුරා වූ ද තම සගයා වූද නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් තමන්ට කරුණු තුනක් ගැන උපදෙස් දුන් බවත් ඒ පිළිබඳ ප්‍රතිඥා ගත් බවත් මෙසේ දන්වා සිටියේය.
පළමුව: සෑම මසකම දින තුනක් උපවාසයේ නිරත වීම.
දෙවනුව: සෑම දිනකම ලුහා සලාතයේ රකආත් දෙක ඉටු කිරීම.
තුන්වනුව: නින්දට යාමට පෙර විත්ර් සලාතය ඉටු කිරීම. එසේ ඉටු කරනු ලබනුයේ අවසන් රාත්‍රියේ අවදිවීමට නො හැකැයි බියවන කෙනෙකු හටය.
හදීසයේ හරය
- නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් විසින් තම සහගාමීන් හට ලබා දුන් උපදෙස් විවිධ විය. එතුමාණන්ගේ සහගාමීන්ගේ තත්ත්වයන්ට අනුව ඇතැම් විට එය දැනුම මත පදනම් විය. එමෙන්ම ඔවුන් අතරින් සෑම කෙනෙකුටම ගැළපෙන දෑ අනුව එම උපදෙස විය. ශක්තිමත් බලවත් අයට අරගලය ගැළපුුණි. නැමදුම් කරන්නාට නැමදුම ගැළපුනි. උගතාට දැනුම ගැළපුනි.
- සෑම මසකම දින තුනක් උපවාසයේ නිරත වීම යන ප්‍රකාශය ගැන ඉබ්නු හජර් අල්-අස්කලානී තුමා මෙසේ පවසා සිටියහ. එනම් එය පැහැදිලිව අදහස් කරනුයේ බීළ් යනුවෙන් හඳුන්වන චන්ද්‍රාලෝකයෙන් අහස දිස්වන දින තුනය. එනම්: හිජ්රි මාසයට අනුව චන්ද්‍ර දින දහතුන, දහහතර හා පහළොව යන දින තුන ය.
- ඉබ්නු හජර් අල්-අස්කලානී තුමා තවදුරටත් මෙසේ පවසයි: නින්දට පෙර විත්ර් කල් ඇතිව ඉටු කිරීම සතුටු දායක වනුයේ අලුයම් කාලයේ අවදිවීම ගැන සහතික කළ නොහැකි අය සම්බන්ධයෙනි.
- මෙම ක්‍රියාවන් තුන සම්බන්ධයෙන් නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් තම සහාබවරුන් කිහිප දෙනෙකුමට උපදෙස් දී ඇති බැවින් එහි ඇති වැදගත්කම.
- (ලුහා හි රකආත් දෙක) යන ප්‍රකාශය සම්බන්ධයෙන් ඉබ්නු දකීක් අල්-ඊද් තුමා මෙසේ පවසා සිටියි. එය අවම ප්‍රමාණය මෙනෙහි කරන්නක් විය හැක. ඒ ගැන සහතිකයක් දක්නට නොමැත. මෙහි පෙන්වා දෙනුයේ ලුහා හි සලාතයේ වැදගත් කම හා එහි අවම ප්‍රමාණය රකආත් දෙකකි යන වගය.
- ළුහා සලාතයේ වේලාව වනුයේ: හිරු උදාවී පැය කාලක් පමණ ගතවීමෙන් පසුවය. එය ළුහර් සලාතයට විනාඩි දහයකට පෙර කාලය දක්වා දිගු වෙයි. එහි ප්‍රමාණය: අවම වශයෙන් රකආත් දෙකකි. එහි උපරිමය ගැන විවිධ මත පවතී. ඇතැමුන් විසින් එය රකආත් අටක් බවත් තවත් ඇතැමුන් විසින් එහි උපරිමයට සීමාවක් නැති බවත් පවසා ඇත.
- විත්ර් හි වේලාව: ඉෂා සලාතයෙන් පසු ෆජ්ර් හෙවත් අළුයම් කාලය උදාවන තෙක් කාලය දක්වා දිගු වෙයි. එහි අවම ප්‍රමාණය එක් රකආතයකි. එහි උපරිමය රකආත් එකොළහකි.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: කවරෙකු අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ දිනක් උපවාසය රැක්කේ ද අල්ලාහ් ඔහුගේ මුහුණ අපා ගින්නෙන් වසර හැත්තෑවක් දුරස් කළේය.
- නබි වදන: ජුමුආ දිනයේ ඊට පෙර හෝ ඊට පසු දිනක් උපවාසයේ නිරතවීමෙන් තොරව නුඹලා කිසිවකු උපවාසයේ නිරත නොවිය යුතුය.
- නබි වදන: කවරෙකු භූමියෙන් වියතක තරම් ප්රමාණයක් ඩැහැගෙන අපරාධ කළේ ද මහපොළෝ හතකින් ඔහුට තලනු ලැබේ.
- නබි වදන: සෑම මසකම දින තුනක උපවාසයේ නිරත වීම සම්පූර්ණ වසරක් උපවාසයේ නිරත වීමකි.
- නබි වදන: ෂඃබාන් මාසය තරම් වෙනත් කිසිදු මාසයක නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණෝ අධික ලෙස උපවාසයේ නිරත නොවූහ.
- නබි වදන: එළැඹෙන වසර තෙක් මා සිටියේ නම් සැබැවින්ම මම නව වැනි දින ද උපවාසය රකිමි.
- නබි වදන: නියත වශයෙන්ම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ -සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්- ආෂූරා දිනයේ උපවාසයේ නිරත වූහ.