حديث: يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ مَا دَعوْتَني وَرَجوْتَني غَفَرْتُ لَكَ عَلى ما كَانَ مِنكَ ولا أُبَالِي

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رضي الله عنه قَالَ:
سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى: يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ مَا دَعَوْتَنِي وَرَجَوْتَنِي غَفَرْتُ لَكَ عَلَى مَا كَانَ فِيكَ وَلاَ أُبَالِي، يَا ابْنَ آدَمَ لَوْ بَلَغَتْ ذُنُوبُكَ عَنَانَ السَّمَاءِ ثُمَّ اسْتَغْفَرْتَنِي غَفَرْتُ لَكَ، وَلاَ أُبَالِي، يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ لَوْ أَتَيْتَنِي بِقُرَابِ الأَرْضِ خَطَايَا ثُمَّ لَقِيتَنِي لاَ تُشْرِكُ بِي شَيْئًا لأَتَيْتُكَ بِقُرَابِهَا مَغْفِرَةً».
[حسن] - [رواه الترمذي] - [سنن الترمذي: 3540]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از انس بن مالک رضی الله عنه روایت است که گفتند:
از رسول الله صلى الله عليه وسلم شنيدم که می فرمود: «قال اللَّه تعالى: يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ مَا دَعوْتَني وَرَجوْتَني غَفَرْتُ لَكَ عَلى ما كَانَ مِنكَ ولا أُبَالِي، يا ابنَ آدم، لَوْ بَلغَتْ ذُنُوبُكَ عَنَانَ السماء، ثم اسْتَغْفَرْتَني غَفَرتُ لَك، يَا ابْنَ آدَم، لَو أَتَيْتَني بِقُرابٍ الأَرْضِ خطايا، ثُمَّ لَقِيْتَني لا تُشْرِكُ بِي شَيْئًا، لأَتَيْتُكَ بِقُرَابِهَا مَغْفِرَةً». «الله متعال می فرمايد: ای فرزند آدم، تا وقتی که مرا بخوانی و به من اميدوار باشی، همه ی گناهان ترا می بخشم و (به گناهانت) اهميت نمی دهم. ای فرزند آدم، اگر گناهانت به اندازه ای بزرگ و زياد باشد که به ابرهای آسمان برسد و سپس از من آمرزش بخواهی، تو را می بخشم و (به گناهانت) توجه نمی کنم. ای فرزند آدم، اگر درحالی به سوی من بيايی و با من ملاقات کنی که به پُریِ زمين گناه کرده ای، ولی هيچ چيز و هيچکس را شريکم نکرده باشی، من با همين اندازه مغفرت و آمرزش نزدت خواهم آمد».
[حسن] - [ترمذی روایت کرده] - [سنن ترمذی - 3540]

توضیح

پیامبر صلی الله علیه وسلم خبر می دهد که الله تبارک و تعالی در حدیث قدسی می فرماید: ای فرزند آدم تا زمانی که مرا می خوانی و به رحمت من امیدواری، و ناامید نشدی، گناه تو را می پوشانم و بدون باکی آن را محو می کنم؛ حتی اگر این گناه و نافرمانی از گناهان کبیره باشد. ای فرزند آدم: اگر گناهان تو آنقدر زیاد شود که آنچه را که میان آسمان و زمین است را پر کند، به اندازه ای که به هر بخش و ناحیۀ آنها برسد، سپس از من طلب آمرزش نمایی، من همه آنها را محو می کنم و می آمرزم، بدون این که به کثرت آن توجه کنم.
ای فرزند آدم: اگر پس از مردن درحالی به سوی من بيايی که به پُریِ زمين گناه کرده ای، ولی هيچ چيز و هيچکس را شريکم نکرده باشی؛ من با همين اندازه مغفرت و آمرزش نزدت خواهم آمد، زیرا مغفرتم فراخ است، و جز شرک همه گناهان را می آمرزم.

از فوائد حدیث

1. فراخی رحمت، مغفرت، و فضل الله متعال.
2. فضیلت توحید، و این که الله متعال گناهان و لغزش های موحدان را می آمرزد.
3. خطر شرک، و این که الله متعال مشرکان را نمی آمرزد.
4. ابن رجب می گوید: این حدیث شامل سه اسباب است که گناهان به وسیله آنها بخشوده می شود: اول: دعا با امید، دوم: استغفار و طلب توبه، سوم: مردن با توحید.
5. این حدیث همان است که پیامبر صلی الله علیه وسلم از پروردگارش نقل می کند و آن را حدیث قدسی یا الهی می نامند، و بگونۀ که صیغه و معنای آن از جانب الله متعال است، غیر از این که ویژگی های قرآن آن را دارا است در آن نیست، از قبیل: به تلاوت آن تعبد نمودن، برای آن وضو گرفتن، چالش، اعجاز و غیره.
6. گناهان بر سه قسم است: اول: شرک به الله؛ این را الله متعال نمی بخشد، الله متعال می فرماید: {إنه من يشرك بالله فقد حرم الله عليه الجنة}، {همانا هر که برای الله شریک قرار دهد، الله بهشت ​​را بر او حرام کرده است}. دوم: ستم بنده بر خود بر اثر گناهان و معصیت ها، این ها را الله عزوجل اگر بخواهد می آمرزد. سوم: گناهانی است که الله متعال هیچ یک آن را ترک نمی کند؛ و آن گناهانی هستند که بندگان آن را به یکدیگر روا داشته اند، پس باید قصاص صورت گیرد.