حديث: لَقَدْ قُلْتِ كَلِمَةً لَوْ مُزِجَتْ بِمَاءِ البَحْرِ لَمَزَجَتْهُ

عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ المؤْمنينَ رَضيَ اللهُ عنها قَالَت:
قُلْتُ لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: حَسْبُكَ مِنْ صَفِيَّةَ كَذَا وَكَذَا، -قَالَ أَحدُ الرُّوَاةِ: تَعْنِي قَصِيرَةً- فَقَالَ: «لَقَدْ قُلْتِ كَلِمَةً لَوْ مُزِجَتْ بِمَاءِ الْبَحْرِ لَمَزَجَتْهُ» قَالَتْ: وَحَكَيْتُ لَهُ إِنْسَانًا، فَقَالَ: «مَا أُحِبُّ أَنِّي حَكَيْتُ إِنْسَانًا وَأَنَّ لِي كَذَا وَكَذَا».
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي وأحمد] - [سنن أبي داود: 4875]

این ترجمه نیاز به بررسی و تدقیق بیشتر دارد.

از مادر مؤمنان عایشه رضی الله عنها روایت است که فرمود:
به رسول الله صلى الله عليه وسلم گفتم: برای شما همين بس که صفيه فلان عيب را دارد، برخی از راويان گفته اند: منظورش اين بود که صفيه کوتاه قامت است. این بود که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «لَقَدْ قُلْتِ كَلِمَةً لَوْ مُزِجَتْ بِمَاءِ البَحْرِ لَمَزَجَتْهُ» «سخنی گفتی که اگر با آب دريا آميخته شود، آن را تلخ و نامطبوع می گرداند». عايشه رضی الله عنها می گويد: و ادای کسی را برای ايشان درآوردم. فرمود: «مَا أُحِبُّ أنِّي حَكَيْتُ إنْساناً وإنَّ لِي كَذَا وَكَذَا»: «دوست ندارم در قبال مالی فراوان، ادای کسی را درآورم (يا عيب کسی را بازگو کنم)».
[صحیح] - [ابو داود و ترمذی و احمد روایت کرده] - [سنن ابو داود - 4875]

توضیح

عایشه رضی الله عنها در غیاب صفیه رضی الله عنها از او عیبجویی نموده و به بدی یاد می کند؛ چنانکه از باب تحقیر و کوچک شمردن وی نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم، او را کوتاه قامت می گوید، این بود که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «اگر سخنت با آب دریا آمیخته می شد، به سبب بزرگی و خطر زیادی که دارد، رنگ و طعم و بوی آن را تغییر می داد». عایشه رضی الله عنها می گوید: و ادای کسی را نزد ایشان درآوردم؛ و این از باب تحقیر آن شخص بود که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: ذکر عیب دیگری مرا خوشحال نمی کند یا انجام دادن عمل دیگری یا گفتن سخن دیگری جهت تحقیر و عیبجویی، مرا خوشحال نمی کند هرچند در برابر آن چنین و چنان از دنیا به من داده شود.

از فوائد حدیث

1. هشدار و ارعاب از غیبت.
2. تقلید از شکل ها و تشبیه کردن مردم، به منظور خوار و کوچک شمردن از غیبت حرام است.
3. وصف عیب های بدنی بخشی از غیبت است.
4. قاضی گفت: مزج بمعنی خلط و تغییر و افزودن چيز ديگری به آن است، و معنايش اين است كه اگر اين غيبت چيزی بود كه با دريا آميخته شود، با وجود فراوانی و کثرت آن، از حالتش آن را تغییر می داد، پس چه رسد به اعمال کوچکی که با آن آمیخته شود.
5. بیان اتفاقاتی که بین خانمان در پیوند به غیرت رخ می دهد.
6. عدم تایید پیامبر صلی الله علیه وسلم از منکر.
7. کوچک شمردن اهمیت دنیا و آنچه در آن است در مقایسه با رضایت الله متعال و نه نارضایتی او.
8. اسلام دین اخلاق پسندیده است، و به حفظ آبرو و عزت امر می نماید این که از طریق گفتار و یا عمل انتهاک صورت گیرد؛ زیرا موجب دشمنی و کینه بین مسلمانان می گردد.