Хадис: Аллах Таала силерге да садакадай сооптуу иштерди бербеди беле? Ар бир тасби айтканыңар - садага, Ар бир такбир айтканыңар - садага. Ар бир мактоо айтканыңар - садага. Ар бир - тахлил айтканыңар - садага. Жакшылыкка чакырганыңар - садага, жамандыктан тыйганыңар да - садага. Атүгүл, аялдарыңарга жакындык кылганыңар да - садага" - деди

عَنْ أَبِي ذَرٍّ رضي الله عنه:
أَنَّ نَاسًا مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالُوا لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: يَا رَسُولَ اللهِ، ذَهَبَ أَهْلُ الدُّثُورِ بِالْأُجُورِ، يُصَلُّونَ كَمَا نُصَلِّي، وَيَصُومُونَ كَمَا نَصُومُ، وَيَتَصَدَّقُونَ بِفُضُولِ أَمْوَالِهِمْ، قَالَ: «أَوَلَيْسَ قَدْ جَعَلَ اللهُ لَكُمْ مَا تَصَّدَّقُونَ؟ إِنَّ بِكُلِّ تَسْبِيحَةٍ صَدَقَةً، وَكُلِّ تَكْبِيرَةٍ صَدَقَةً، وَكُلِّ تَحْمِيدَةٍ صَدَقَةً، وَكُلِّ تَهْلِيلَةٍ صَدَقَةً، وَأَمْرٌ بِالْمَعْرُوفِ صَدَقَةٌ، وَنَهْيٌ عَنْ مُنْكَرٍ صَدَقَةٌ، وَفِي بُضْعِ أَحَدِكُمْ صَدَقَةٌ»، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ، أَيَأتِي أَحَدُنَا شَهْوَتَهُ وَيَكُونُ لَهُ فِيهَا أَجْرٌ؟ قَالَ: «أَرَأَيْتُمْ لَوْ وَضَعَهَا فِي حَرَامٍ أَكَانَ عَلَيْهِ فِيهَا وِزْرٌ؟ فَكَذَلِكَ إِذَا وَضَعَهَا فِي الْحَلَالِ كَانَ لَهُ أَجْرٌ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 1006]

Абу Зар, (ага Аллах ыраазы болсун) айтат:
Сахабалардын бир тобу пайгамбарга (ага Аллахтын тынчтыгы жана мактоосу болсун) келип: "О Аллахтын элчиси, колунда барлар сооп топтоодо бизден озуп кетишти. Алар биздей эле намаз окушат, биздей эле орозо кармашат, бирок байлыгы бар болгондуктан садака да беришет" - дешти. Ал: "Аллах Таала силерге да садакадай сооптуу иштерди бербеди беле? Ар бир тасби айтканыңар - садага, Ар бир такбир айтканыңар - садага. Ар бир мактоо айтканыңар - садага. Ар бир - тахлил айтканыңар - садага. Жакшылыкка чакырганыңар - садага, жамандыктан тыйганыңар да - садага. Атүгүл, аялдарыңарга жакындык кылганыңар да - садага" - деди. Сахабалар: "Биз кумар каалообузду кандыруу үчүн жакындайбыз го, ошого да сооп жазылабы?" - деп сурашты. Ал: "Эгер бул ишти арам жол менен кылсаңар, ага күнөө жазылат беле? Ошол сыяктуу эле адал жол менен кылганыңар үчүн сооп жазылат" - деди.
[Сахих (ишенимдүү)] - [Муслим жазып калтырган] - [Сахих Муслим - 1006]

Түшүндүрмө

Кээ бир колу жука сахабалар өздөрүнүн жардылыгын, башка бай сахабалар сыяктуу садага берип, сооп топтоого чамалары жоктугун айтып даттанат. Алар деле биздей намаз окуп, орозо кармап, бирок байлыгынан садага да берип жатышат. Биз болсо садага бере албайбыз дешет. Ошондо пайгамбарыбыз (ага Аллахтын тынчтыгы жана мактоосу болсун) аларга садаганын сообундай эле сооптуу иштерди айтат: Аллах Таала силерге деле өзүңөр үчүн бере турган садагаларды бербедиби? Мисалы, "субхан Аллах" деп айтсаңар, силерге садага бергендин сообу болот. Ошондой эле "Аллаху акбар", "Алхамду лиллах", "Лаа илааха иллаллах" деп айтканыңар садага. Жакшылыкка чакырып, жаманыктан тыйганыңар садага. Ал эмес аялыңар менен кошулганыңар да садага. Сахабалар таң калышып: "Оо, Аллахтын элчиси, бирөөбүз өз кумарын кандыруу үчүн аялына кошулса, ошого да сооп жазылабы?" - деп сурашат. Пайгамбарыбыз: "Эгерде ушул ишти зына, же башка бир арам жол менен кылса күнөө жазылат беле? Эми аны адал жол менен кылса, ага сооп жазылат" - деди.

Хадистин пайдалары

1. Сахабалар жакшы иштерди кылууда жарышкан. Аллахтан көбүрөөк сооп алууга кызыгып, аракет кылышкан.
2. Жакшы иштердин түрү көп. Таза ниет, жакшы максат менен аткарылган иштин баары жакшы, сооптуу иштер болуп эсептелет.
3. Ислам дини жеңил, оңой. Ар бир мусулман өзүнүн колунан келе турган амалды таба алат.
4. Имам Навави мындай деген: Бул хадис мубах иштер жакшы ниеттин негизинде ибадатка айланарына далил. Аялга кошулуу жубайынын акысын берүүнү, Аллах буйруган жакшы мамилени аткарууну, ыймандуу балалуу болууну, өзүн жана аялын арам иштен, арамга кароодон, арамды пикир кылуудан тосууну, же дагы бир башка жакшылыкты ниет кылса, бул да ибадат болуп эсептелет.
5. Салыштырып, окшотуу менен мисал кылуу уккан адамга ары түшүнүктүү, ары жеткиликтүү болот.