فەرموودە: من دەزانم تۆ تەنها بەردێکیت، هیچ زیان وسوودێکت نییە، ئەگەر پێغەمبەرم نەبینیایە -صلى اللە علیە وسلم- کە ماچتی دەکرد؛ ئەوا هەرگیز ماچتم نەدەکرد

عَنْ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ:
أَنَّهُ جَاءَ إِلَى الحَجَرِ الأَسْوَدِ فَقَبَّلَهُ، فَقَالَ: إِنِّي أَعْلَمُ أَنَّكَ حَجَرٌ، لاَ تَضُرُّ وَلاَ تَنْفَعُ، وَلَوْلاَ أَنِّي رَأَيْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُقَبِّلُكَ مَا قَبَّلْتُكَ.
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 1597]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە عومەرەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت:
«هات بۆ لای بەردە ڕەشەکە، وماچی کرد، ووتی: «من دەزانم تۆ تەنها بەردێکیت، هیچ زیان وسوودێکت نییە، ئەگەر پێغەمبەرم نەبینیایە -صلى اللە علیە وسلم- کە ماچتی دەکرد؛ ئەوا هەرگیز ماچتم نەدەکرد».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری] - [صحيح البخاري - 1597]

شیکردنەوە

پێشەوای ئیمانداران عومەری كوڕی خەتاب -ڕەزای خوای لێبێت- هات بۆ لای بەردە ڕەشەكە لە گۆشەیەكی كەعبە وماچی كرد، ووتی: دەزانم تۆ تەنها بەردێكیت، زیان وسوودت نییە، ئەگەر نەمبینیایە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ماچی دەكردیت ئەوا هەرگیز ماچتم نەدەكرد.

لە سوودەکانی فەرموودەکە

1. ماچکردنی بەردەکە ڕەشە ڕێگەپێدراوە بۆ تەوافکاران كاتێك بە لایدا تێپەڕ دەبن؛ ئەگەر بە ئاسانی بتوانن ماچی بکەن.
2. مەبەست لە ماچكردنی بەردە ڕەشەكە؛ شوێنكەوتنی پێغەمبەری خودایە -صلى اللە علیە وسلم-.
3. نەوەوی دەڵێت: مانای ئەوەیە توانای سوود پێگەیاندن وزیان لێدانی نییە، وئەو بەردێكی خوڵقێنراوە هەروەكو بەردەكانی تر كە سوود وزیانیان نییە، وعومەر لەو وەرزەدا باسیكرد؛ بۆئەوەی خەڵكی بیبیستن، ولەمانەوە خەڵكی تر لە شوێنە جیاوازەكاندا لەبەری بكەن.
4. پەرستنەکان لەسەر دەق بنیات نراون؛ بۆیە پەرستنێك ڕێگەپێدراو نییە تەنها ئەوانە نەبێت کە خواى گەورە یان پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- لەشەریعەتدا بڕیاریان لەسەر داوە.
5. ئەگەر پەرستنەکە دروست وڕاست -سەحیح- بوو ئەوا کردەوەى پێدەکرێت ئەگەرچیش حیکمەتەکەى نەزانرێت؛ چونکە جێبەجێکردنی فەرمانەکە وگوێڕایەڵبوونی خەڵکی بۆی لە حیکمەتە ومەبەستی سەرەکیە.
6. نەهی كردن لە ماچكردنی ئەو شتانەی كە لە شەریعەتدا ڕێگەپێدراو نییە ماچكردنیان لە ڕوانگەی پەرستنەوە وەكو بەردەكان وشتی تر.