عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بنِ عُمرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«كُلُّكُمْ رَاعٍ فَمَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، فَالأَمِيرُ الَّذِي عَلَى النَّاسِ رَاعٍ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ، وَالرَّجُلُ رَاعٍ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ، وَالمَرْأَةُ رَاعِيَةٌ عَلَى بَيْتِ بَعْلِهَا وَوَلَدِهِ وَهِيَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُمْ، وَالعَبْدُ رَاعٍ عَلَى مَالِ سَيِّدِهِ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُ، أَلاَ فَكُلُّكُمْ رَاعٍ وَكُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 2554]
المزيــد ...
អំពី អាប់ទុលឡោះ ពិន អ៊ូមើរ رضي الله عنهما ពិតណាស់ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“ពួកអ្នករាល់គ្នា គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវ ហើយត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះអ្វីដែលខ្លួនមើលការខុសត្រូវនោះ។ មេដឹកនាំដែលគ្រប់គ្រងមនុស្ស គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវ ហើយរូបគេត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះពួកគេ។ បុរស គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវចំពោះគ្រួសាររបស់ខ្លួន ហើយរូបគេត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះពួកគេ។ ស្ដ្រី គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវផ្ទះស្វាមីរបស់ខ្លួន និងកូនរបស់ប្តី ហើយនាងត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះពួកគេ។ ខ្ញុំបម្រើ គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវចំពោះទ្រព្យសម្បត្ដិចៅហ្វាយរបស់ខ្លួន ហើយរូបគេត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះវា។ ហេតុនេះ ពួកអ្នករាល់គ្នា គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវ ហើយពួកអ្នករាល់គ្នាត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះអ្វីដែលខ្លួនមើលការខុសត្រូវនោះ”។
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 2554]
ណាពី ﷺ លោកបានប្រាប់ថា ជាការពិតណាស់ ជនមូស្លីមគ្រប់រូបនៅក្នុងសង្គម គឺមានទំនួលខុសត្រូវដែលត្រូវថែរក្សា និងរ៉ាប់រង។ ចំពោះមេដឹកនាំ និងអ្នកគ្រប់គ្រង គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវចំពោះអ្វីដែលអល់ឡោះបានប្រគល់ឱ្យខ្លួនគ្រប់គ្រង។ ដូចនេះ ចាំបាច់លើមេដឹកនាំត្រូវការពារច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ពួកគេ ការពារពួកគេពីការគាបសង្កត់ តស៊ូប្រឆាំងនឹងសត្រូវរបស់ពួកគេ និងមិនត្រូវធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សិទ្ធិរបស់ពួកគេឡើយ។ ចំពោះបុរសជាស្វាមីដែលជាមេគ្រួសារ គឺមានកាតព្វកិច្ចផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពដល់ពួកគេ រួមរស់ជាមួយពួកគេដោយល្អប្រសើរ ត្រូវបង្រៀន និងអប់រំសីលធម៌ដល់ពួកគេ។ រីឯស្ត្រីជាភរិយាដែលនៅក្នុងផ្ទះរបស់ស្វាមី គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវនៅក្នុងផ្ទះដោយត្រូវរៀបចំផ្ទះឲ្យបានល្អ អប់រំប្រៀនប្រដៅកូនៗ ហើយនាងត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះរឿងនេះ។ ចំណែកឯខ្ញុំបម្រើ និងកូនឈ្នួលទាំងឡាយ គឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិចៅហ្វាយនាយរបស់ខ្លួន ដោយត្រូវថែរក្សានូវអ្វីដែលនៅក្នុងដៃរបស់គេ និងបម្រើចៅហ្វាយរបស់គេ ហើយត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះរឿងនេះ។ ដូចនេះ មនុស្សគ្រប់រូប គឺជាអ្នកមើលការខុសត្រូវចំពោះអ្វីដែលគេប្រគល់ឱ្យខ្លួនថែរក្សា ហើយមនុស្សគ្រប់រូបត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះអ្នកដែលស្ថិតក្រោមការថែរក្សារបស់ខ្លួន។