Ҳадис: Эй амаки, «Ла илаҳа иллаллоҳ» (Аллоҳдан бошқа ҳақ илоҳ йўқ) деб айтинг, бу калимани Аллоҳ азза ва жалланинг ҳузурида сиз учун ҳужжат қилай
عن سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ، عَنْ أَبِيهِ قَالَ:
لَمَّا حَضَرَتْ أَبَا طَالِبٍ الْوَفَاةُ، جَاءَهُ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَوَجَدَ عِنْدَهُ أَبَا جَهْلٍ وَعَبْدَ اللهِ بْنَ أَبِي أُمَيَّةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ، فَقَالَ: «أَيْ عَمِّ، قُلْ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، كَلِمَةً أُحَاجُّ لَكَ بِهَا عِنْدَ اللهِ»، فَقَالَ أَبُو جَهْلٍ وَعَبْدُ اللهِ بْنُ أَبِي أُمَيَّةَ: أَتَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، فَلَمْ يَزَلْ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يَعْرِضُهَا عَلَيْهِ، وَيُعِيدَانِهِ بِتِلْكَ الْمَقَالَةِ، حَتَّى قَالَ أَبُو طَالِبٍ آخِرَ مَا كَلَّمَهُمْ: عَلَى مِلَّةِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، وَأَبَى أَنْ يَقُولَ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «وَاللهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ مَا لَمْ أُنْهَ عَنْكَ»، فَأَنْزَلَ اللهُ: {مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ} [التوبة: 113]، وَأَنْزَلَ اللهُ فِي أَبِي طَالِبٍ، فَقَالَ لِرَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم: {إِنَّكَ لا تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَكِنَّ اللهَ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ} [القصص: 56].
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 4772]
المزيــد ...
Саид ибн Мусайяб отасидан ривоят қилиб айтади:
Абу Толиб вафот этар вақтида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам
унинг ҳузурига кирдилар. Унинг олдида Абу Жаҳл ва Абдуллоҳ ибн
Абу Умайя бор эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Эй
амаки, «Ла илаҳа иллаллоҳ» (Аллоҳдан бошқа ҳақ илоҳ йўқ) деб айтинг,
бу калимани Аллоҳ азза ва жалланинг ҳузурида сиз учун ҳужжат
қилай» — дедилар. Абу Жаҳл ва Абдуллоҳ ибн Абу Умайя: «Эй Абу
Толиб, Абдулмутталибнинг миллатидан воз кечасанми?!» — дедилар. У
иккиси гапиравердирлар, гапиравердилар ва охири Абу Толиб уларга:
«Мен Абдулмутталибнинг миллатидаман» — деди. «Ла илаҳа Иллаллоҳ», дейишдан бош тортди. Шундай бўлсада, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам:
«Модомики, мен қайтарилмас эканман, сиз учун истиғфор айтаман» —
дедилар. Шунда Аллоҳ Абу Толиб хақида: «Пайғамбар ва иймон келтирганларнинг, жаҳаннам аҳлидан эканлиги маълум бўлганидан сўнг қариндошлари бўлсада,
мушриклар учун истиғфор айтишлари мумкин эмасдир» (Тавба:113) оятини нозил қилди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламга шундай деб марҳамат қилди:
«Сиз яхши кўрган одамларингизни тўғри йўлга йўллай олмайсиз. Лекин Аллоҳ кимни хоҳласа, ўшани ҳидоят қилур».
(Қасос: 56).
[Тўғри матн] - [Муттафақун алайҳ] - [Саҳиҳул Бухорий - 4772]
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам амакилари Абу Толиб ўлар вақтида унинг ҳузурига кирдилар ва унга: «Эй амаки, «Ла илаҳа иллаллоҳ» (Аллоҳдан бошқа ҳақ илоҳ йўқ) деб атинг, бу калимани Аллоҳ азза ва жалланинг ҳузурида сиз учун ҳужжат қилай» — дедилар. Абу Жаҳл ва Абдуллоҳ ибн Абу Умайя: «Эй Абу Толиб, отанг Абдулмутталибнинг миллатидан воз кечасанми?!» — дедилар. У ҳам бўлса санамларга сиғиниш эди. У иккиси гапиравердирлар, гапиравердилар ва охири Абу Толиб уларга: «Мен Абдулмутталибнинг миллатидаман, ширк ва санамларга ибодат қилиш миллатида» — деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Раббим мени қайтармагунча сизнинг ҳаққингизга истиғфор айтаман», – дедилар. Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти нозил бўлди. «Пайғамбар ва иймон келтирганларнинг, жаҳаннам аҳлидан эканлиги маълум бўлганидан сўнг қариндошлари бўлсада, мушриклар учун истиғфор айтишлари мумкин эмасдир». [Тавба: 113] Абу Толиб хақида эса Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти нозил бўлди: «Сиз яхши кўрган одамларингизни тўғри йўлга йўллай олмайсиз. Лекин Аллоҳ кимни хоҳласа, ўшани ҳидоят қилур. У ҳидоятга юрувчиларни яхши билгувчи Зотдир» [Қасос: 56]. Сиз ҳидоят топишини хоҳлаган инсонларингизни ҳидоят қила олмайсиз, сиздан етказишлик, холос. Аллоҳ хоҳлаганини хидоят қилур.
Ҳадиснинг фойдалари
- Мушриклар қанча яқин ҳамда кўп эҳсон ва яхши амал қилган бўлмасинлар, уларнинг хақларига истиғфор айтиш ҳаром.
- Оталар ва катталарга ботил ишда тақлид қилиш жоҳилият ишларидандир.
- Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг жуда раҳмли ва одамларни даъват қилишга ва ҳидоят топишларига жуда харислиги.
- Абу Толиб мусулмон бўлган деганларга раддия.
- Амаллар хотимасига қараб ўлчанади.
- Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ёки бирор бошқа одам фойда олиб келади ёки зарарни кетказади деб уларга боғланишнинг ботиллиги.
- Ким «Ла илаҳа иллаллоҳ» калимасини илм, ишонч ва эътиқод қилиб айтса Ислом динига киради.
- Ёмон дўст ва тенгдошларнинг инсонга зарари.
- «Ла илаҳа иллаллоҳ»нинг маъноси: санам, авлиё ва солиҳларга ибодат қилишни тарк қилиш ҳамда Аллоҳни ибодатда яккалаш. Мушриклар бу калиманинг асл маъносини биладилар.
- Агар исломга киришида умид бўлса, касал мушрикни зиёрат қилиш жоиз.
- Ҳидоятга тавфиқ бериш Аллоҳ таолонинг қўлида. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам эса ҳидоятга далолат қиладилар, унга бошлайдилар ва уни етказадилар.