Hədis: Ey əmim, ləə iləhə illallah de ki, o kəliməylə mən Allah qatında sənin üçün şahidlik edim

عن سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ، عَنْ أَبِيهِ قَالَ:
لَمَّا حَضَرَتْ أَبَا طَالِبٍ الْوَفَاةُ، جَاءَهُ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَوَجَدَ عِنْدَهُ أَبَا جَهْلٍ وَعَبْدَ اللهِ بْنَ أَبِي أُمَيَّةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ، فَقَالَ: «أَيْ عَمِّ، قُلْ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، كَلِمَةً أُحَاجُّ لَكَ بِهَا عِنْدَ اللهِ»، فَقَالَ أَبُو جَهْلٍ وَعَبْدُ اللهِ بْنُ أَبِي أُمَيَّةَ: أَتَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، فَلَمْ يَزَلْ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يَعْرِضُهَا عَلَيْهِ، وَيُعِيدَانِهِ بِتِلْكَ الْمَقَالَةِ، حَتَّى قَالَ أَبُو طَالِبٍ آخِرَ مَا كَلَّمَهُمْ: عَلَى مِلَّةِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، وَأَبَى أَنْ يَقُولَ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «وَاللهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ مَا لَمْ أُنْهَ عَنْكَ»، فَأَنْزَلَ اللهُ: {مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ} [التوبة: 113]، وَأَنْزَلَ اللهُ فِي أَبِي طَالِبٍ، فَقَالَ لِرَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم: {إِنَّكَ لا تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَكِنَّ اللهَ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ} [القصص: 56].
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 4772]

Səid bin Əl-Museyyib atasının belə dediyini rəvayət etmişdir:
Əbu Talibə ölüm gəldikdə, Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) onun yanına gəldi və orada Əbu Cəhli və Abdullah bin Əbu Umeyyə bin Əl-Muğiranı gördü və dedi:Ey əmim, ləə iləhə illallah de ki, o kəliməylə mən Allah qatında sənin üçün şahidlik edim." Əbu Cəhl və Abdullah bin Əbu Umeyyə dedi: Sən AbdulMuttalibin dinindən üz döndərirsən? Allahın Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) ona şəhadət kəliməsini ərz etməyə davam edirdi, həmçinin onlar da öz dediklərini təkrarlayırdılar ki, Əbu Talib son söz olaraq Abdul Mutəllibin dini üzərində olduğunu dedi və "ləə iləhə illallah" deməkdən isə imtina etdi. Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) dedi: “Allaha and olsun ki, mənə qadağan edilmədikcə sənin üçün bağışlanma diləyəcəm". Buna görə də Uca Allah bu ayəni nazil etdi: “Müşriklərin Cəhənnəm sakinləri olduqları onlara bəlli olduqdan sonra, qohum olsalar belə, Peyğəmbərə və möminlərə onlar üçün bağışlanma diləmək yaraşmaz.” [ət-Tövbə: 113] . Uca Allah Əbu Talib haqqında ayə nazil etdi və Allah Rəsuluna (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) belə buyurdu: {Sən sevdiyini doğru yola yönəldə bilməzsən, lakin Allah istədiyini doğru yola yönəldər} (əl-Qasas, 56). ​
[Səhih] - [Müttəfəqun aleyhi(əl-Buxari və Musliminsəhih gördüyü hədislər)] - [Sahihul-Buxari - 4772]

Şərh (izah)

Peyğəmbər (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) əmisi Əbu Talib ölüm ayağında ikən, onun yanına daxil oldu və ona dedi: Ey əmim, “Ləə iləhə illəllah” (Allahdan başqa ibadətə layiq haqq ilah yoxdur) de ki, mən də qiyamət günü Allah qatında onunla sənin üçün şahidlik edim. Əbu Cəhl və Abdullah bin Əbu Umeyyə dedi: Ey Əbu Talib, atan AbdulMuttalibin dinini tərk edirsən?! Və bu bütlərə ibadət dinidir. Onlar Əbu Talibə bunu deməyə davam edirdilər ki , o, da son olaraq: AbdulMuttalibin dini - şirk və bütlərə ibadət dini- üzərində qalacağını söylədi. Peyğəmbər (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun): “Rəbbim mənə bunu qadağan etmədikcə, mən sənin üçün bağışlanma istəyəcəm. Buna görə də Uca Allahın bu kəlamı nazil oldu: "Müşriklərin Cəhənnəm sakinləri olduqları onlara bəlli olduqdan sonra, qohum olsalar belə, Peyğəmbərə və möminlərə onlar üçün bağışlanma diləmək yaraşmaz.” [ət-Tövbə: 113] Və Əbu Talib haqqında Uca Allahın bu ayəsi nazil oldu: {Sən sevdiyini doğru yola yönəldə bilməzsən, lakin Allah istədiyini doğru yola yönəldər} (əl-Qasas, 56). Sən hidayətini (doğru yola gəlməsini) istədiyin kəsi doğru yola gətirə bilmərsən, sənin üzərinə düşən yalnız təbliğ etməkdir, Allah isə istədiyini doğru yola yönəldir.

Hədisin faydalarından

1. Qohumluğundan, əməlindən və etdikləri yaxşılıqlarından asılı olmayaraq müşriklər üçün bağışlanma diləməyin haramlığı.
2. Ataları və böyükləri batil üzərində təqlid etmək-izləmək cahiliyyə dövrü insanlarının əməllərindəndir.
3. Peyğəmbərin (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) insanların dəvəti və hidayətinə olan şəfqəti və hərisliyinin kamilliyi.
4. Əbu Talibin müsəlman olduğunu iddia edənlərə cavab.
5. Əməllər sonluğa görədir.
6. Fayda əldə etmək və ya zərəri dəf etmək üçün Peyğəmbərə (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) və ya başqalarına bağlanmağın batil olması.
7. ​
8. Kim mənasını bilərək, yəqin olaraq və inanaraq "ləə iləhə illallah" deyərsə, İslama daxil olar.
9. Pis dostların və şərli yoldaşların insana zərəri.
10. "Ləə iləhə illallah"ın mənası: bütlərə,salehlərə və övliyalara edilən ibadətin tərk edilməsi və Allahın ibadətdə təkləşdirilməsidir. Müşriklər onun mənasını bilirdilər.
11. Müsəlman olması ümid edilən xəstə müşriki ziyarət etməyin icazəli olması.
12. Tövfiq hidayəti-(hidayətin nəsib olması) yalnız heç bir şəriki olmayan, bir olan Allahın əlindədir. Peyğəmbərin (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) üzərinə düşən isə yol göstərmək, irşad və təbliğ (haqqı çatdırmaq) hidayətidir.