Hadis: Yemin, malın sürümünü artırır; fakat kazancını yok eder

عَن أَبي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«الْحَلِفُ مَنْفَقَةٌ لِلسِّلْعَةِ، مَمْحَقَةٌ لِلرِّبْحِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 1606]

Bu tercümenin daha fazla incelenmesi ve araştırılması gerekiyor.

Ebû Hureyre -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre, o şöyle demiştir: Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in şöyle söylediğini işittim:
«Yemin, malın sürümünü artırır; fakat kazancını yok eder.»
[Sahih Hadis] - [Muttefekun Aleyh] - [صحيح مسلم - 1606]

Şerh

Peygamber Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-, alışverişte doğru olsa bile yemin etmekten ve bunu çokça yapmaktan sakındırmıştır. Bunun, malın ve ürünün revaçta olmasına sebep olduğunu; ancak kazancın ve elde edilen kârın bereketini azalttığını ve yok ettiğini haber vermiştir. Allah Teala; çalınması, yanması, boğulması, gasp edilmesi, yağmalanması veya başka yollarla malın heba olmasına neden olacak çeşitli felaketler gönderebilir.

Hadisten Çıkarılan Hükümler

1. Hadiste, Allah adına yemin etmenin önemi vurgulanmış ve bunun ancak zaruret halinde yapılması gerektiği beyan edilmiştir.
2. Miktarı çok olsa bile haram kazanç, bereketsizdir ve hayır getirmez.
3. Kârî şöyle demiştir: Kazancın bereketinin yok olması, ya malın zayi olmasıyla, ya onu kendisine yakın bir gelecekte faydası olmayacak ve ahiret için sevap kazandırmayacak bir şeye harcamasıyla, ya malın elinde kalıp da faydasından mahrum kalmasıyla veyahut da onu takdir etmeyen birine miras kalmasıyla olur.
4. Nevevî şöyle demiştir: Hadiste, alışverişte sık sık yemin etmenin yasaklandığı bildirilmiştir. Çünkü gereksiz yere yemin etmek mekruhtur. Yemin etmek, mala olan rağbeti artırır; ancak müşterinin aldanmasına sebep olabilir.
5. Sık sık yemin etmek, iman ve tevhit zaafıdır. Çünkü sık sık yemin etmek iki şeye sebep olur: Birincisi, yemine değer vermemek ve kayıtsız olmak; ikincisi ise yalan söylemek. Çok yemin eden yalana düşer. Bu yüzden bunu azaltmalı ve çok fazla yemin edilmemelidir. Bu nedenle Yüce Allah şöyle buyurmuştur: (Yeminlerinizi koruyun) [Maide Suresi: 89]