නබි වදන: “හිරු උදාවන උතුම්ම දිනය ජුමුආ දිනයයි
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«خَيْرُ يَوْمٍ طَلَعَتْ عَلَيْهِ الشَّمْسُ يَوْمُ الْجُمُعَةِ، فِيهِ خُلِقَ آدَمُ، وَفِيهِ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ، وَفِيهِ أُخْرِجَ مِنْهَا، وَلَا تَقُومُ السَّاعَةُ إِلَّا فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 854]
المزيــد ...
නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් ප්‍රකාශ කළ බව අබූ හුරෙයිරා (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදී:
“හිරු උදාවන උතුම්ම දිනය ජුමුආ දිනයයි. ආදම් මවනු ලැබුවේ එහිය. ස්වර්ගයට ඇතුළත් කරනු ලැබුවේ ද එහිය. ඉන් බැහැර කරනු ලැබුවේ ද එහිය. අවසන් හෝරාව හට ගන්නේ ජුමුආ දිනක ය“
[පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි] - [ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත] - [صحيح مسلم - 854]
හිරු උදාවන උතුම්ම දිනය ජුමුආ දිනය බව නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණෝ දැනුම් දුන්හ. එදින සුවිශේෂී කරුණු නම්: සැබැවින්ම අල්ලාහ් එදින ආදම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමාව මැව්වේය. ඔහුව එදින ස්වර්ගයට ඇතුළත් කළේය. එමෙන්ම එදින ඉන් බැහර කර මහපොළොවට යැව්වේය. ජුමුආ දිනයේ හැර අවසන් හෝරාව වෙනත් දිනක සිදු වන්නේ නැත.
හදීසයේ හරය
- සතියේ සෙසු දිනවලට වඩා ජුමුආ දිනයට හිමි මහිමය.
- ජුමුආ දිනය පිළිබඳ හා එදින දැහැමි ක්‍රියාවන් අධිකව ඉටු කිරීම පිළිබඳ උනන්දු කරවීම. අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදය ලබන්නටත් ඔහුගේ දඬුවමින් වැළකී සිටීමටත් කැමැත්ත ඇති කිරීම.
- හදීසයේ සඳහන් වී ඇති ජුමුආ දිනය සඳහා වන මෙම සුවිශේෂී අවස්ථාවන්, ඒවා ජුමුආ දිනයේ මහිමය මෙනෙහි කිරීමක් ලෙස සඳහන් වී නැති බව ප්‍රකාශ වී ඇත. හේතුව ආදම් තුමාව පිටුවහල් කිරීම හා අවසන් හෝරාව සිදුවීම මහිමයන් ලෙස නොසැළකෙන බැවිනි. එමෙන්ම ඒ සියල්ල මහිමයන් වේ යැයි ද ප්‍රකාශ වී ඇත. ආදම්ව බැහැර කිරීම ධර්ම දූතවරුන්, නබිවරුන් හා දැහැමියන්ගේ පරපුරු බිහිවීමට හේතුවක් වූ බවත් අවසන් හෝරාව සිදුවීම දැහැමියන්ගේ කුසල් ඉක්මන් කර පිරිනැමීමට හා අල්ලාහ් ඔවුන් වෙත සූදානම් කර ඇති ගෞරවයන් ඔවුන් ලැබීමට හේතුවක් වන බවත් ප්‍රකාශ වී ඇත.
- මෙම වාර්තාවේ සඳහන් නොකරන ලද වෙනත් සුවිශේෂි අවස්ථාවන් ද ජුමුආ දිනය සඳහා ප්‍රකාශ වී ඇත. ඒ අතරින් ආදම් අලයිහිස් සලාම් තුමාගේ පශ්චාත්තාපය පිළිගෙන සමාව දීම ද එකකි. එමෙන්ම එහි හෝරාවක් ඇත. එම හෝරාවට අනුගතව දේවත්වය විශ්වාස කළ ගැත්තෙකු සලාත් ඉටු කරමින් අල්ලාහ්ගෙන් යමක් ඉල්ලා සිටියේ නම්, අල්ලාහ් ඔහුට එය පිරිනමනු ඇත.
- වසරේ උතුම්ම දිනය අරෆා දිනයයි. එය නහ්ර් දිනය (හජ් මස දස වැනි උත්සව දිනය) යනුවෙන් ද ප්‍රකාශ වී ඇත. සතියේ උතුම්ම දිනය ජුමුආ දිනයයි. රාත්‍රියේ උතුම්ම රාත්‍රිය කද්ර් රාත්‍රියයි.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: අපි අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ඉදිරියේ වාඩිවී සිටි අතරවාරයේ දිනක් අප වෙත සුදෝ සුදු ඇඳුමකින් හා කළුවන් හිසකෙස් සහිත මිනිසෙකු උදා විය. ගමනක සළකුණක් හෝ ඔහු මත දැක ගන්නට නොවීය. අප අතරින් කිසිවකුත් ඔහුව හඳුනන්නේ ද නැත.
- නබි වදන: අහෝ මාගේ ගැත්තනි! සැබැවින්ම අසාධාරණය මා මතම මම තහනම් කර ගත්තෙමි. නුඹලා අතර ද එය තහනම් කරනු ලැබූවක් බවට පත් කළෙමි. එබැවින් නුඹලා අපරාධ නොකරනු. අහෝ මාගේ ගැත්තනි, මා කවර කෙනෙකුට යහමග පෙන්වූයේ ද ඔහු හැර නුඹලා සියලු දෙනාම මුළා වූවෝය. එබැවින් නුඹලා මගෙන් යහමග පතනු. මම නුඹලාට යහමග පෙන්වමි.
- නබි වදන: නියත වශයෙන්ම අල්ලාහ් අපරාධකරුට කල් දෙන්නේය. නමුත් ඔහුව ග්රහණය කළ විට ඔහුව අතහැර නොදමන්නේමය.
- නබි වදන: මා නුඹලාට අතහැර දැමූ දෑ ගැන (විමසීමෙන්) නුඹලා මා අත්හැර දමනු. නුඹලාට පෙර විසූවන් විනාශ කර දැමූවේ ඔවුන්ගේ අධික ප්රශ්න කිරීම් හා නබිවරුන් පිළිබඳ ඔවුන් ඇති කරගත් ඔවුන්ගේ මතභේද වෙති. යමකින් මා නුඹලාව වැළැක්වූ විටෙක නුඹලා එයින් වැළකෙනු. යම් නියෝගයක් මා නුඹලා නියෝග කළ විටෙක නුඹලාට හැකි පමණින් එය ගෙන එනු.
- නබි වදන: මාගේ ආත්මය කවුරුන් සන්තකයේ ඇත්තේ ද ඔහු මත දිවුරා පවසමි. මරිය තුමියගේ පුත් (ජේසුස්) නුදුරේදීම ඔබ අතර සාධාරණ පාලකයෙකු ලෙස පහළ වනු ඇත. කුරුසය කඩා, ඌරන් මරා, ජිසියා (මුස්ලිම් නොවන අයගෙන් ලබාගත් බද්ද) අහෝසි කරනු ඇත. එවිට මුදල් බහුල වන අතර කිසිවකු පුණ්යාධාර භාර නො ගනු ඇත
- නබි වදන: අහෝ අල්ලාහ් මාගේ ජනයාට සමාව දෙනු මැනව. හේතුව සැබැවින්ම ඔවුහු නොදනිති.
- නබි වදන: සකරිය්යා -අලය්හිස් සලාම්- තුමා වඩුවෙකු වූහ.