Hadithi: Ibihano bikomeye bizabona abisukura (udhu) ntibabikore neza, mujye mwisukura (Udhu) mu buryo bwuzuye

عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرٍو رَضيَ اللهُ عنهما قَالَ:
رَجَعْنَا مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ مَكَّةَ إِلَى الْمَدِينَةِ حَتَّى إِذَا كُنَّا بِمَاءٍ بِالطَّرِيقِ تَعَجَّلَ قَوْمٌ عِنْدَ الْعَصْرِ، فَتَوَضَّؤُوا وَهُمْ عِجَالٌ، فَانْتَهَيْنَا إِلَيْهِمْ وَأَعْقَابُهُمْ تَلُوحُ لَمْ يَمَسَّهَا الْمَاءُ فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «وَيْلٌ لِلْأَعْقَابِ مِنَ النَّارِ أَسْبِغُوا الْوُضُوءَ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 241]

Hadith yaturutse kwa Abdullah Ibun Amri (Imana imwishimire we na se) yaravuze ati:
Twagarukanye n'Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) tuvuye i Makat tugiye i Madinat, ubwo twari tugeze ku iriba mu nzira, bamwe mu bantu bihutishije iswalat yo ku gicamunsi (Al Asri), bafata isuku (Udhu) bafite ubwira, nuko tuhageze tubona udutsintsino twabo tutagezeho amazi, maze Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) iravuga iti: "Ibihano bikomeye bizabona abisukura (udhu) ntibabikore neza, mujye mwisukura (Udhu) mu buryo bwuzuye."
[Hadithi y'impamo] - [Yemeranyijweho na Bukhari na Muslim] - [Swahih Muslim - 241]

Ibisobanuro birambuye.

Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) yagize urugendo rwo kuva Makat ijya i Madinat iri hamwe n'abasangirangendo bayo, ubwo bari mu nzira, babonye amazi bamwe muri bo bihutira gutawaza kugira ngo basali iswalat ya Al Asr, kugeza ubwo ku dutsintsino twabo hatigeze hagera amazi ku buryo bugaragara, nuko Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) iravuga iti: Ibihano by'umuriro bizabona abatawaza ntibabikore neza hakagira ahasigara nko ku dutsintsino, nuko ibategeka ko bagomba kujya batawaza neza mu buryo bwuzuye.

Zimwe mu nyungu dukura muri Hadithi.

1. Ni itegeko gutawaza ibirenge, kubera ko iyo biba byemewe kubihanagura, Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha) ntiyari kuba yarateguje igihano cy'umuriro umuntu wasigaje ku dutsintsino atahatawaje.
2. Ni itegeko kugeza amazi ahantu hose hategetswe gukaraba, kandi ko ugize aho asiga mu ho ategetswe gukaraba n'ubwo haba hato abishaka cyangwa se kubera ubunebwe, iswalat ye ntiyemerwa.
3. Agaciro ko kwigisha umuntu utazi ibintu ndetse akanerekerwa.
4. Umumenyi ntarebera ikibi gikorwa, ahubwo aracyamagana igihe hagaragaye ko amategeko, cyangwa se imigenzo y'Intumwa y'Imana (Imana iyihe amahoro n'imigisha), ariko akabikora mu buryo bukwiye.
5. Muhamadi Is'haq A-Dahlawiy yaravuze ati: Gutawaza mu buryo bwuzuye birimo amoko atatu: Iby'itegeko, ari byo bisobanuye gutawaza neza ahantu h'itegeko inshuro imwe, hari n'iby'umugereka ari byo gutawaza inshuro eshatu, hari no gutawaza umuntu ashishikarizwa gukora, ari byo gutawaza ukarenza ahategetswe hamwe no kubikora inshuro eshatu.