حدیث: مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لاَ يَذْكُرُ رَبَّهُ، مَثَلُ الحَيِّ وَالمَيِّتِ

عَنْ أَبِي مُوسَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لاَ يَذْكُرُ رَبَّهُ، مَثَلُ الحَيِّ وَالمَيِّتِ»، ولفظ مسلم: «مَثَلُ الْبَيْتِ الَّذِي يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، وَالْبَيْتِ الَّذِي لَا يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، مَثَلُ الْحَيِّ وَالْمَيِّتِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 6407]

له ابو موسی رضي الله عنه څخه روایت دی وایې چې رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي:
«مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لاَ يَذْكُرُ رَبَّهُ، مَثَلُ الحَيِّ وَالمَيِّتِ»، ولفظ مسلم: «مَثَلُ الْبَيْتِ الَّذِي يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، وَالْبَيْتِ الَّذِي لَا يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، مَثَلُ الْحَيِّ وَالْمَيِّتِ». «د هغه چا مثال چې خپل رب یادوي او د هغه چا مثال چې خپل رب نه یادوي د ژوندي او د مړي دی»، او د مسلم الفاظ داسې دي: «د هغه کور مثال چې الله پکې یادېږي او د هغه کور مثال چې الله پکې نه یادېږي د ژوندي او د مړي دی».
[صحيح] - [متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)] - [صحیح بخاري - 6407]

تشریح

رسول الله صلی الله علیه وسلم د الله جل جلاله د یادوونکي او د هغه د نه یادونکي تر منځ توپیر داسې بیان کړی لکه د ژوندي او مړي تر منځ د ګټې رسولو او ښایسته مظهر په لحاظ توپیر، نو د هغه چا مثال چې خپل رب یادوي د هغه ژوندي انسان په څېر دی چې ښکاره یې د ژوند په رڼا او باطن یې د علم په رڼا ښکلی او ګټور وي، او د هغه چا مثال چې الله نه یادوي، د هغه مړي په څېر دی چې ظاهر یې بې ګټې او باطن یې باطل وي او هېڅ ګټه پکې نه وي.
همدا ډول هغه کور چې اوسېدونکي یې الله یادوي ژوندی بلل کېږي، که نه نو هغه مړ کور دی ځکه چې اوسېدونکي یې د الله له یادولو نه سست دي؛ که څه هم په حدیث کې د کور یادونه په مړي او ژوندي کور سره شوي ده خو موخه ترې د کور اوسېدونکی دی.