بروز رسانی: مثال کسی که پروردگارش را ذکر می کند و آن که او را ياد نمی کند، مانند زنده و مرده است.

عن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «مثل الذي يذكر ربه والذي لا يذكره مثل الحي والميت» وفي رواية: «مثل البيت الذي يُذْكَرُ الله فيه، والبيت الذي لا يُذْكَرُ الله فيه، مثل الحيِّ والميِّت».
[صحيح] - [متفق عليه]

از ابوموسی اشعری رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمودند: «مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لا يَذْكُرُهُ مَثَلُ الحَيِّ وَالمَيِّتِ»: «مثال کسی که پروردگارش را ذکر می کند و آن که او را ياد نمی کند، مانند زنده و مرده است». و در روایتی آمده است: «مَثَلُ البَيْتِ الَّذِي يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، وَالبَيْتِ الَّذِي لا يُذْكَرُ اللهُ فِيهِ، مَثَلُ الحَيِّ والمَيِّتِ»: «مثال خانه ای که الله در آن ياد می شود و خانه ای که الله در آن ياد نمی گردد، مثال زنده و مرده است».
[صحیح است] - [متفق علیه]

شرح

الله متعال قلب کسی را که به ذکر و یاد او مشغول است، زنده نموده و آن را گشوده و شرح صدر نصیبش می کند؛ و چنین کسی به سبب ذکر الله و پایبندی به آن، مانند انسانی است که زنده است، بر خلاف کسی که ذکر و یادی از الله متعال نمی کند که چنین شخصی مانند انسان مرده ای است که وجودی ندارد؛ جسمش زنده و قلبش مرده است. انسان باید از این مثال درس و عبرت بگیرد و بداند که به هراندازه از ذکر و یاد الله غافل شود، به همان میزان سنگدلی او افزایش می یابد و چه بسا قلب وی بمیرد. پناه بر الله؛ الله متعال می فرماید: «أَوَ مَن كَانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا» [انعام: 122] «آیا كسى كه [دلش از جهل و شرک] مرده بود و ما [با توحید و ایمان] زنده اش گرداندیم و نورى برایش پدید آوردیم تا در پرتوی [هدایتِ] آن، میان مردم گام بردارد، همچون كسى است كه گویى در تاریکی ها [گرفتار] است و از آن بیرون آمدنى نیست؟».