हदीस: के तिमीहरूलाई थाहा छ, गरीब (मुफ्लिस) को हो?

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«أَتَدْرُونَ مَا الْمُفْلِسُ؟» قَالُوا: الْمُفْلِسُ فِينَا مَنْ لَا دِرْهَمَ لَهُ وَلَا مَتَاعَ، فَقَالَ: «إِنَّ الْمُفْلِسَ مِنْ أُمَّتِي يَأْتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِصَلَاةٍ وَصِيَامٍ وَزَكَاةٍ، وَيَأْتِي قَدْ شَتَمَ هَذَا، وَقَذَفَ هَذَا، وَأَكَلَ مَالَ هَذَا، وَسَفَكَ دَمَ هَذَا، وَضَرَبَ هَذَا، فَيُعْطَى هَذَا مِنْ حَسَنَاتِهِ، وَهَذَا مِنْ حَسَنَاتِهِ، فَإِنْ فَنِيَتْ حَسَنَاتُهُ قَبْلَ أَنْ يُقْضَى مَا عَلَيْهِ أُخِذَ مِنْ خَطَايَاهُمْ فَطُرِحَتْ عَلَيْهِ، ثُمَّ طُرِحَ فِي النَّارِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2581]

यस अनुवादलाई थप समीक्षा र जाँचको आवश्यकता छ.

अबू-हुरैरह (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभएको छ :
"के तिमीहरूलाई थाहा छ, गरीब (मुफ्लिस) को हो?" सहाबाले भने: हामीकहाँ गरिब त्यो हो जोसँग न दिर्हम छ न कुनै सर सामान । उहाँले भन्नुभयो: “मेरो उम्मतको गरिब त्यो व्यक्ति हो जो न्यायको दिन नमाज, रोजा र जकात जस्ता पुण्य कर्महरू लिएर आउनेछ, तर उसले कसैलाई गाली गरेको होला, कसैलाई बलात्कारको आरोप लगाएको होला, कसैको सम्पत्ति खाएको होला, कसैको हत्या गरेको होला । त्यसैले उसको असल कर्मबाट केही यसलाई दिइनेछ र केही त्यसलाई दिइनेछ । त्यसपछि यदि उनीहरूको हक तिर्नु अघि नै उसको राम्रो कर्म सकियो भने, उत्पीडितहरूको पाप उसको टाउकोमा हालिनेछ र त्यसपछि उसलाई नर्कमा फालिनेछ ।
[सही] - [मुस्लिमले वर्णन गरेका छन्] - [सही मुस्लिम - 2581]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले आफ्ना सहाबा (साथी) हरूलाई सोध्नुभयो: के तिमीहरूलाई थाहा छ, गरीब (मुफ्लिस) को हो ? तिनीहरूले भने: हामीमध्ये गरीब त्यो हो जोसँग पैसा वा सम्पत्ति छैन । उहाँले भन्नुभयो: “मेरो उम्मतको गरिब त्यो व्यक्ति हो जो न्यायको दिन नमाज, रोजा र जकात जस्ता पुण्य कर्महरू लिएर आउनेछ, तर उसले कसैलाई गाली गरेको छ, कसैलाई बलात्कारको आरोप लगाएको छ, कसैको सम्पत्ति खाएको छ, कसैको हत्या गरेको छ इत्यादि । त्यसैले उत्पीडित व्यक्तिलाई उसको राम्रो कर्मबाट दिइनेछ । यदि उनीहरूको हक तिर्नु अघि नै उसको राम्रो कर्म सकियो भने उत्पीडित व्यक्तिको पापहरू उत्पीडकको अभिलेखमा हालिनेछ र कुनै पुण्य बाँकी नबचेपछि उसलाई नर्कमा फालिनेछ ।

हदीसका केही फाइदाहरू

1. हराम (निषेधित) चीजहरूमा संलग्न हुन विरुद्ध चेतावनी, विशेष गरी मानिसहरूको भौतिक र नैतिक अधिकारहरूको सम्बन्धमा ।
2. सृष्टिका अधिकारहरू आपसमा असहमतिमा आधारित छन् र सृष्टिकर्ताका अधिकारहरू शिर्क (बहुदेववाद) बाहेक क्षमामा आधारित छन् ।
3. श्रोतालाई उत्तेजित गर्न, उनको ध्यान आकर्षित गर्न र विशेषगरी शिक्षा र मार्गदर्शनमा उनको चासो जगाउने संवादको शैली प्रयोग गर्नु ।
4. असल गरिबीको अर्थको व्याख्या; त्यो को हो भने जसका राम्रा कर्महरू न्यायको दिन उसका ऋणीहरूले खोस्ने छन् ।
5. आखिरतमा सबै किसिमको पुण्य कर्म (नेकी) हरूबाट अरुको हक दिइनेछ, यहाँसम्म पुण्य कर्म (नेकी) बाँकी रहँदैन ।
6. अल्लाहले सृष्टिसँग न्याय र सत्यका साथ इन्साफ गर्नुहुन्छ ।