Хадис: „Добродетелство е убавото однесување, а грев е она што ти тежи во градите и не сакаш да го дознаат луѓето.“

عَنِ النَّوَّاسِ بْنِ سِمْعَانَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«البِرُّ: حُسْنُ الخُلُقِ، وَالإِثْمُ مَا حَاكَ فِي صَدْرِكَ، وَكَرِهْتَ أَنْ يَطَّلِعَ عَلَيْهِ النَّاسُ». وَعَنْ وَابِصَةَ بْنِ مَعْبَدٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: أَتَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: «جِئْتَ تَسْأَلُ عَنِ البِرِّ وَالإِثْمِ»، قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: «اسْتَفْتِ قَلْبَكَ، البِرُّ: مَا اطْمَأَنَّتْ إلَيْهِ النَّفْسُ، وَاطْمَأَنَّ إلَيْهِ القَلْبُ، وَالإِثْمُ: مَا حَاكَ فِي نَفْسِكَ وَتَرَدَّدَ فِي الصَّدْرِ، وَإِنْ أَفْتَاكَ النَّاسُ وَأَفْتَوْكَ».
[صحيح] - [الحديث الأول: رواه مسلم، والحديث الثاني: رواه أحمد والدارمي.] - [الأربعون النووية: 27]

Невас бин Семан, Аллах нека е задоволен со него, пренесува дека Божјиот пратеник, салаллаху алејхи ве селем, рекол:
„Добродетелство е убавото однесување, а грев е она што ти тежи во градите и не сакаш да го дознаат луѓето.“
[صحيح] - [الحديث الأول: رواه مسلم، والحديث الثاني: رواه أحمد والدارمي] - [الأربعون النووية - 27]

Објаснување

Пратеникот, салаллаху алејхи ве селем, известил за добродетелството и гревот, па рекол: Највозвишениот степен на добродетелството е убавиот морал – со Аллах преку богобојазливост, а со луѓето преку трпение на нивните вознемирувања, воздржаност од гнев, љубезност, убави зборови, одржување на врските, послушност, благост, добрина и убав соживот и другарство. Добродетелството е и она што внесува смиреност во срцето и душата. А грев е она што внесува сомнеж во душата од сомнителните работи, што останува во срцето без да му донесе мир и широкоградност, туку буди страв и двоумење дека е грев. Тоа е и она што не сакаш да го обелодениш, бидејќи е срамно пред угледните и чесните луѓе. Бидејќи душата по природа сака луѓето да знаат за нејзиното добро, па ако се срами да се открие некое дело – тоа е грев во кој нема добро. Дури и ако луѓето ти дадат фетва, не потпирај се на нивната фетва сè додека во твојата душа постои сомнеж, бидејќи фетвата не го отстранува сомнежот кога тој е основан, а муфтијата пресудува без знаење. Но, ако фетвата е заснована врз шеријатски доказ, тогаш оној што прашува е должен да се придржува кон неа – макар и да не почувствува смиреност на срцето кон тоа.

من فوائد الحديث

1. Поттик за убавото однесување, бидејќи тоа е една од највозвишените гранки на добродетелството.
2. Вистината и лагата не му се нејасни на верникот – тој ја препознава вистината преку светлината во своето срце, а од лагата се оддалечува и ја отфрла.
3. Еден од знаците на гревот е грижата и вознемиреноста на срцето, како и непријатноста од тоа луѓето да дознаат за него.
4. Ес-Синди рекол: „Ова се однесува на сомнителните работи во кои луѓето не можат со сигурност да утврдат дали нешто е дозволено или не. А она што е јасно наредено во шеријатот, без доказ што укажува на спротивното, спаѓа во добродетелството, додека она што е недвосмислено забрането припаѓа на гревовите. Во такви случаи, нема потреба од враќање кон срцето ниту од барање негов спокој.“
5. Оние на кои им се обраќа хадисот се луѓето со чиста фитра, а не оние со изопачени срца, кои не го препознаваат доброто ниту го отфрлаат злото, таквите прифаќаат само она што се совпаѓа со нивните страсти.
6. Ет-Тиби рекол: „Се вели дека добродетелството во хадисот е толкувано на различни начини. На едно место е објаснето како она што му носи спокој на срцето и душата, на друго е толкувано како иманот, на трето како сè што те приближува до Аллах, а овде како убавото однесување. Убавото однесување е толкувано како трпеливост на навредите, воздржаност од гневот, ведрина на лицето и убавиот говор. Сите овие значења се меѓусебно поврзани.“